Kemmet he deus ar vroadelouriezh saoz he neuz a-hed an istor :
Adalek ar Grennamzer e voe techet ar rouaned saoz da astenn o beli war trobarzhioù keltiek Breizh-Veur hag enezeg an Inizi Predenek zoken. Pa ne oa ket graet kement-se e anv ar vreizhveuradelezh e kemere neuze ar vroadelouriezh saoz ur stumm impalaour
Kempred gant eskoridigezh ar broadelouriezhioù keltiek, ha dreist-holl abaoe 1997 e kemmas krenn ar vroadelouriezh saoz he dremm : en en sevel a ra bremañ a-enep keal ar vreizhveuradelezh hag e c’houlenn evit Bro-Saoz gwirioù kevatal ha re Skos, Kembre ha Iwerzhon an Norzh.
Termenadur hag arouezioù ar vroadelouriezh saoz
Banniel Sant-Jord
En em termen a ra ar vroadelouriezh saoz evel ur santad ez eur Saoz a-raok bezañ Breizhveurad, pe Saoz hepken zoken.
Aleze ar youl da lakaat arouezioù broadel Bro-Saoz war wel, evel :
E orin arc’haduioù ar vroadelouriezh saoz ez eo Kudenn Kornôg Lodainn : direizh e kav d’ar vroadelourion saoz e c’hallfe kannaded dilennet e Skos, Kembre pe Iwerzhon an Norzh kemer e Ti ar C'humunioù disentezioù arbennik a sell ouzh Bro-Saoz, pa ne c’hallont ket ar gannaded dilennet e Bro-Saoz kemer disentezioù kevatal a zo dindan veli Dael Skos, Bodadenn VroadelKembre pe Bodadenn Iwerzhon an Norzh : Goulenn a ra ar vroadelourion saoz eta, da vihanañ, ma vefe lakaet en e blom un Dael saoz emren. Lod anezho a c’houlenn zoken dizalc’hidigezh Bro-Saoz ha freuz ar Rouantelezh-Unanet.
En em sevel a ra a-enep digreizennañ Gouarnamant Tony Blair war-zu 9 Rannbarzh e Bro-Saoz. A-enep dezho e tifenn diouzh un tu unded Bro-Saoz ha diouzh un tu all ar c’hontelezhioù hengounel.
Ez-damkanel n'int ket an darempredoù gant ar broadelouriezhioù keltiek dislavarus. Kement-se zo splann evit ar broadelouriezhioù skosat hag iwerzhonat. Diasterioù zo gant ar vroadelouriezh gembreat, pa embann ar vroadelourion saoz ez eo Sir Fynwy ul lodenn eus Bro-Saoz. Dislavarus-krenn eo ar vroadelouriezh saoz gant ar vroadelouriezh gerneveurat, pa gav d'ar vroadelourion saoz ez eo Kernev-Veur ul lodenn ivez eus o bro, daoust ma touj Strollad Rannvroelour Wessex ouzh dibarded Kernev-Veur.