Kaledonia, pe Caledonia e latin, eo an anv kozh a veze roet d'al lodenn eus Enez Vreizh a zo en hanternoz da voger Hadrian, hag a oa neuze bro ar Bikted, chomet dizalc'h diouzh krabanoù Impalaeriezh Roma, daoust da droiad-vrezel Gnaeus Julius Agricola er bloaz 84.

Pa voe aloubet gant ar Skoted e teuas da vout Scotia, anv latin Bro-Skos.

Orin an anv

• Tacitus, Agricola, 10 4, hag all : CALEDONIA
• Xiphilinus, 322 ( = Cassius Dio LXXVI, 13) : CALEDONIAM
• Solinus, 22, 1 : CALIDONIA
• Jordanes, 2, 13 : CALYDONIA^[1]

Talvoudegezh :

Savet eo an anv diwar ar wrizienn bredenek caletos « kalet », a gaver en anv ur meuriad pikt anvet Caledonii, a oa marteze unan eus ar re c'halloudusañ. O anv a gaver ivez e Dùnchailden / Dùn Chailleann, anv gouezelek kêr Dunkeld, a dalvez kement ha « kreñvlec'h pobl ar g-Caledonii », hag en anv ar menez Sìdh Chailleann pe Schiehallion, « Boudig ar g-Caledonii ». Ivez Schiehallion ha Rohallion, e Perthshire.

Hervez Moffat (2005) e teu an anv eus caled. Marteze abalamour d'ar vro kalet ha roc'hellek, pe marteze bro an dud kalet^[2]. Keay ha Keay (1994) avat a soñj gante eo un anv ragindezeuropek^[3].

Gwelout ivez : Ancalites = ar re kreñv

Gwelout ivez : Nennius 56, diwar-ben un emgann ar Roue Arzhur : bellum in silva Calidonis (Celidonis), id est Cat Coit Celidon ( = emgann Koad Kalidon, e kembraeg Coed Celyddon)

Dihelloù

Implijet eo bet an anv Caledonia gant Tacitus, Ptoleme, Marcus Annaeus Lucanus ha Plinius kozh. Lavaret e veze ivez Pictavia, da lavarout eo Bro ar Bikted^[4].

Pelec'h e oant o chom

N'ouzer ket gwall vat pelec'h e oa Caledonia ar Romaned, ha ne oa ket harzoù anavezet^[5] E-pad an troiadoù brezel berrbad graet gant ar Romaned e kreiz Kaledonia hag en hanternoz anezhi,^[6]. e oa bet marteze ebarzhet douaroù zo e proviñs Britannia, ha Britannia a veze graet gant ar Romaned, abaoe a-raok o alaoubadeg, eus Enez Vreizh penn-da-benn.

Bro all

Abaoe meur a gantved e vez implijet Caledonia e saozneg evel un anv romantel roet da Vro-Skos.

Adkemeret eo bet an anv d'ober Kaledonia-Nevez, an anv roet gant ar c'habiten saoz James Cook, a oa skosat e dad, d'an enezenn er Meurvor Habask.

Anv

• Caledonian Club, anv ur c'hleub skosat evit paotred e Londrez: Skosiz hepken, Skosadez ebet.

Levrlennadur

• "Caledonia" (1911) Encyclopædia Britannica.
• Hanson, William S. "The Roman Presence: Brief Interludes", in Edwards, Kevin J. & Ralston, Ian B.M. (Eds) (2003) Scotland After the Ice Age: Environment, Archaeology and History, 8000 BC - AD 1000. Edinburgh. Edinburgh University Press.
• Keay, J. & Keay, J. (1994) Collins Encyclopaedia of Scotland. London. HarperCollins. ISBN 0002550822
• Moffat, Alistair (2005) Before Scotland: The Story of Scotland Before History. London. Thames & Hudson. ISBN 050005133X
• Smout, T.C. MacDonald, R. and Watson, Fiona (2007) A History of the Native Woodlands of Scotland 1500-1920. Edinburgh University Press. ISBN 9780748632947

Liammoù diavaez

• Anglia Scotia et Hibernia - kartenn gant Mercator ha Hondius e 1628

Notennoù