1989. (MCMLXXXIX) je bila prekretnica u političkoj historiji sa "Revolucijama 1989." koje su okončale komunizam u istočnom bloku Evrope, počevši od Poljske i Mađarske, sa eksperimentima u podjeli vlasti koji su došli do vrhunca otvaranjem Berlinskog zida u novembru, Baršunasta revolucija u Čehoslovačkoj i rušenje komunističke diktature u Rumuniji u decembru; pokret je okončan u decembru 1991. raspadom Sovjetskog Saveza. Revolucije protiv komunističkih vlada u Istočnoj Evropi uglavnom su uspjele, ali je ove godine kineska vlada ugušila proteste na Trgu Tjenanmen 1989. u Pekingu.
Bila je to godina prvih brazilskih predsjedničkih izbora u 29 godina, od kraja vojne vlade 1985. godine koja je vladala zemljom više od dvadeset godina, i označila završnu tačku procesa redemokratizacije.
F. W. de Klerk je izabran za državnog predsjednika Južne Afrike, a njegov režim je postepeno razbio sistem aparthejda u narednih pet godina, što je kulminiralo izborima 1994. koji su doveli lidera Afričkog nacionalnog kongresa Nelsona Mandelu na vlast.
Prvi komercijalni provajderi Internet usluga pojavili su se ove godine,[1][2] kao i prvi pisani prijedlog za World Wide Web i prve internetske veze Novog Zelanda, Japana i Australije. Prve bebe rođene nakon preimplantacijske genetske dijagnoze začete su krajem 1989. godine.[3]
Događaji
Nakon ostavke vlade Branka Mikulića, novi predsjednik Saveznog izvršnog vijeća, Ante Marković, iznosi svoj ekonomski program: “Program u središtu mora imati čovjeka, njegova prava, njegovu motivaciju. Mora se temeljiti na maksimalnom razvoju sloboda i demokracije, na pluralizmu interesa, pa i političkom pluralizmu, ali i na jedinstvu koje proizlazi iz zajedništva naših naroda i narodnosti”.
Odnos dinar-marka je sedam prema jedan.
U Zagrebu osnovano Udruženje za jugoslavensku demokratsku inicijativu (UJDI), a nakon toga i druge političke stranke.
11. februar – Barbara Clementine Harris je izabrana za prvog ženskog biskupa u Episkopskoj crkvi u SAD-u.
14. februar – Firma Union Carbide se složila da plati $470 miliona dolara indijskoj vladi za štetu pričinjenoj 1984. u nesreći koja se desila u Bhopalu.
15. februar – Sovjetski Savez službeno izjavljuje da su sve ruske trupe napustile Afganistan.
20. februar – Albanski rudari u rudniku Trepča zabarikadirali se u rudarska okna,zahtijevajući obustavu najavljenih ustavnih i političkih promena na Kosovu koje su smanjivale autonomiju pokrajine.
24. februar – Ajatolah Homeini nudi 3 miliona američkih dolara za smrt Salmana Rushdiea.
Policijski sat je uveden na Kosovu gdje se nastavljaju protesti na navodnu zastrašenost srpske manjine
Louis Wade Sullivan počinje svoj mandat kao Američki sekretar za trgovinu, radeći pod američkim predsjednikom George H. W. Bushom
James D. Watkins počinje svoj mandat kao Američki sekretar za energiju, radeći pod američkim predsjednikom George H. W. Bushom
Politieke Partij Radicalen, Pacifistisch Socialistische Partij, Communistische Partij Nederland i Evangelische Volks partij udružuju se i formiraju stranku Groenlinks(Zeleno-lijevi)
2. mart – 12 zemalja Evropske zajednice dogovorile se o zabrani proizvodnje svih vrsta fluorohlorougljika do kraja godine
4. mart – Time, Inc. i Warner Communications objavljuju planove za integraciju, formirajući Time Warner
24. mart – Proljevanje nafte iz Exxon Valdezu: U mjestu Prince William Sound na Aljaski proljeva se iz broda tankera Exxon Valdez 240,000 barela nafte(11 miliona galona) nakon usidravanja
27. mart – Prvi slobodni izbori u sovjetskom parlamentu okreću se protiv Komunističke partije
28. mart – Odlukama Skupštine Srbije, pokrajinama Vojvodini i Kosovu oduzeta sva prava i ovlaštenja koja su imala po prethodnom srbijanskom Ustavu iz 1974.
7. april – Sovjetska podmornica Komsomolec potonula u Barencovom moru - 41 mrtvih
9. april – Masakar Gruzijske Armije nad demonstratorima Crvene Armije na centralom trgu Tbilisija u toku mirovnog relija; 20 civila ubijeno (većinom mlade žene), veliki broj povrijeđenih. Smatra se da je sovjetska vojska koristila otrovni gas.[4]
15. april – Tragedija Hillsborough, jedna od najvećih tragedija evropskog fudbala
19. april – Eksplodirao top na američkom vojnom brodu USS Iowa (BB-61) - 47 mrtvih
20. april – NATO debatira moderniziranje raketa kratkog dometa; iako su SAD i Velika Britanije za taj poduhvat, zapadnonjemački kancelar Helmut Kohl dobija suglasnost ostalih i poništava odluku
4. juni – Pobjeda Solidarnosti u prvim djelimično slobodnim parlamentarnim izborima u poslijeratnoj Poljskoj izazvali su niz anti-komunističkih revolucija u Istočnoj Evropi.
Željeznička nesreća: eksplozija prirodnog gasa blizu Ufa, Rusija, ubila je 645 osoba. Nesreća se desila kada su dva voza išli u suprotne smjerove i jedan od njih je bacio varnicu na obližnji odvod prirodnog gasa.
13. juni – Olupina njemačkog ratnog broda Bizmark, koji je potonuo 1941. godine, je pronađena 600 milja zapadno od Bresta, Francuska
14. juni – Glumica Zsa Zsa Gabor uhapšena je u Beverly Hillsu nakon što je ošamarila policajca na motoru.[5]
22. juni – Uspostavljeni prvi irski fakulteti nakon nezavisnosti 1922 godine. Dublin City University i University of Limerick
28. juni – Gazimestan: 600-godišnjica boja na Kosovu. Prisustvuje više od milion ljudi. Centralni govor održao Slobodan Milošević.
Juli
Ovaj odlomak potrebno je proširiti.
August
Ovaj odlomak potrebno je proširiti.
Septembar
Ovaj odlomak potrebno je proširiti.
Oktobar
Ovaj odlomak potrebno je proširiti.
Novembar
9. novembar – Istočnonjemačke vlasti ukinule zabranu prelaska iz istočnog u zapadni dio Njemačke i isto veče hiljade građana okupilo se i otpočelo rušenje Berlinskog zida.
22. novembar – U Bejrutu ubijen predsjednik Libana Rene Moawad dok je prolazio kroz grad u svečanoj povorci povodom Dana nezavisnosti. U bombaškom napadu poginulo još 16 osoba.
24. novembar – Pod pritiskom masovnih demonstracija u Pragu kompletno rukovodstvo Komunističke partije Čehoslovačke podnijelo ostavke, uključujući generalnog sekretara Miloša Jakeša. Na mjesto generalnog sekretara partije došao Karol Urbanek.
28. novembar – Indijski premijer Radživ Gandi dao ostavku poslije poraza na izborima.
