Strona wydania z 1880 | |
Autor | |
---|---|
Typ utworu | |
Data powstania |
1861 |
Wydanie oryginalne | |
Język | |
Data wydania |
1880 |
Rewolwer. Komedia w pięciu aktach, wierszem – pięcioaktowa komedia Aleksandra Fredry napisana w 1861 r. Prapremiera odbyła się 16 lutego 1877.[1][2][3]
Komedia powstała w 1861, o czym świadczy data na zachowanym autografie sztuki[4]. Po śmierci autora komitet zajmujący się jego spuścizną ocenił sztukę jako słabą i przeznaczył do grania w 1877[5]. Prapremiera odbyła się Lwowie 26 lutego 1877, w Krakowie wystawiono sztukę 3 marca 1877, zaś w Warszawie dopiero 25 czerwca 1906[5]. Drukiem utwór ukazał się w 1880 w tomie X pośmiertnego wydania dzieł Fredry (s. 1–111)[5]. Zachował się autograf sztuki, będący odpisem na czysto[4].
Utwór ukazuje różnorodność ludzkich postaw wobec politycznego terroru, z którym w opinii autora wiąże się upadek zasad moralnych. Aleksander Fredro wykorzystał obserwacje społeczeństwa Galicji w okresie reakcji na klęskę Wiosny Ludów, a jedynie dla zachowania pozorów umieścił akcję utworu we Włoszech.[2][6]
Akcja rozgrywa się w Parmie po Wiośnie Ludów, w czasie wzmożenia ucisku ludności cywilnej. Marco Mortara, chciwy bankier uwikłany w sieć szemranych interesów, otrzymuje w prezencie rewolwer. Posiadanie rewolweru grozi poważnymi sankcjami, więc Mortara chce się go jak najszybciej pozbyć. Na skutek szeregu nieporozumień rewolwer jednak stale do niego wraca. W finale okazuje się, że rewolwer był tylko atrapą – maszynką do cygar.[2][6]