Plasa, Espinar Kiskachay (aymara simipi : Kiskachay jisk'a suyu; kastilla simipi : Provincia de Espinar ) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Qusqu suyupi , huk pruwinsyam, Qusqu llaqtamanta 250 km karu uralan kuntinpi, mama quchap hawanmanta 3 800 mitru hanaqmanta 5.000 mitru hanaqkama, 5 311.09 km2 -yuq. Uma llaqtanqa Yawri llaqtam .
Wiñay kawsay
Kamasqa 17 ñiqin ayamarq'a killapi 1917 watapi.
Runakuna
63,195 runakuna (1997). Tukuy runakunap 41.4%-ni chunka pichqayuqmantam aswan pisi watayuq. Kiskachay runakunap 25.4 %-n, chunka pichqayuq icha chaymanta aswan watayuq, manas yachay wasimanchu risqa, 46.3 %-ntaq huch'uy yachay wasiman risqas. Warmikunap 39.6 %-n manas ñawiriyta qillqayta atinchu. Kamachina sirwisyukunaqa pisi-pisillas. Pruwinsyapi pusaqnintin distritumantaqa pichqallapis puriq upyana yaku sirwisyu wasikunapi kachkan. Iskay distritupiqa manas pinchikillachu kachkan, tawapitaq wasikunap 26 %-npis pinchikilla kachkanña.
Hanan Warka
Hanan Warka ayllu llaqtaqa (Alto Huarca) Kañipya mayup lluq'i patanpim, pampa-pampapi, lluq'i patapi Q'illu urqu , Saywa urqu, Chuq'i pirwa urqukunap kinrayninpi.
Kapchiy
Away : Puchka , Awana , Mismima, Ruk'i, Awarank'u
K'apra : Challa , Raki , Manka , Mak'as, Phuku, Chatu.
Chakra kamay :
Kinwa , Siwara , Papa , Awina , Qañiwa .Chaki t'aklla , Rawk'ana, Ch'ira: ayninakunapaq , minkanapaq , Wanka : tarpunapaq , Qhachway : aymuranapaq ,Uywasqakuna : Waka (Churu) - Kawallu - Uwiha - Pisqu kurral - Llama Sallqakuna : Atuq - Trucha - Kuntur - Añas - Wisk'acha - Anka - Taruka - Luwichu - Wallata - Wik'uña - Ch'usiq
Tintaya Markiri
Tintaya Markiri runa llaqta (Comunidad campesina de Tintaya Marquiri) .
Kawsay
Kapchiy, away:
Chakra kamay, michiy:
Uywasqakuna : Waka , Kawallu , Uwiha , Llama , Kawallu , Mula,Sallqakuna : Wik'uña , Achuqalla , Kiwis, Añas , Atuq , Usqullu , Wisk'acha , Taruka .K'ita yurakuna : Papa , Kinwa , Awina , Siwara , Qañiwa
Hanan Wankani
Hanan Wankani ayllu llaqta (Comunidad campesina de Alto Huancane)
Kawsay
Kapchiy, raqch'i:
Chakra kamay, michiy:
Papakuna waña , watakachi, qaqari, p'itikiñu.Riwikuna qañiwa , puquya, chillawa, chuqllu , q'illupalla.Kinwa , qitu, puquyaChakra llamk'anakuna : Chaki t'aklla , Rawk'ana, Chira , rumi maru, yugu , arma .Chakra llamk'ay Uywasqakuna Waka - Llama - Alpaqa - Asnu - Kawallu - Mula.Sallqakuna : Wik'uña , Alqamari , Such'i , Taruka , Liqi, Trucha , Kuntur , Qaqi, Lawrinku, Suwik'ara , Chiwayru , Atuq , Chiqla, Qalaywa , Añas , Pariwana , Machaywa, Puku, Waychu (hachu qalla), P'isaqa , K'ayra (huq'ulluwan ), Quwi , Huku , Pikaytu, Piki , Challwa
P'achallina
Pichiwamanta tusuymi K'uyu p'achallinakuna :
Warmikuna :
K'uyu kutuma
K'uyu chamarra, achalawan
Phalika, achalawan
Pullira , ima llimphiyuqpas, achalawanUsut'a , llama qaramanta rurasqaQ'ipirina, uwiha millmamanta awasqa
K'uyu lliklla, samanapaq:
K'uyu karpa
K'uyu qata, achalawan
Uwiha qara
Lima palyu (kuchachu) Qharikuna :
K'uyu, ichhu muntira
K'umpu (luq'u, sumriru), uwiha millmamanta awasqa Millma punchu
Kusma (kutuna, kamisa), uwiha millmamanta awasqa K'uyu wara (pantalun)
K'uyu chamarra, anilinawan anqaswan tullpusqa
Usut'a , llama qaramanta rurasqa (suqu)
Simikuna
Pruwinsyapiqa aswanta qhichwa simitam rimanku.
Distritu
Kastilla simita rimaqkuna /1
%
Indihina simita rimaqkuna /1, /2
%
Hanan Pichiwa
169
7.5
2,083
92.3
Kunturuma
137
12.6
950
87.2
Pallpata
1,340
28.4
3,374
71.5
Pichiwa
433
12.5
3,021
87.4
K'upuraki
801
5.8
13,002
94.1
Suyk'utampu
181
7.3
2,296
92.3
Uqururu
264
17.5
1,245
82.5
Yawri
13,132
49.7
13,277
50.2
Llapan
16,457
29.5
39,248
70.4
/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata
/2 Indihina simi: qhichwa simi , aymara simi , ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)
Pukyu: [2]
Piruw
.svg){kind=small}
