Sa comunicatzione (de su latinu cum = cun, e munire = ligare, fraicare e de su latinu communico = pònnere in comunu, fàer partetzipe) in sa prima definitzione cosa sua  est su paris de is fenòmenos chi cumportant sa distributzione de informatziones. Segundu Stefano Gensini, comunicare ponet in luxe  espressiones latinas chi sunt "communis" chi signìficat comuna a totus e "communicare" chi bolet nàrrere torrare in comunu, ìmplicat sa partetzipatzione de calicunu, su fatu de si pònner de acòrdiu cun calicunu.[1]

Sa formatzione de su protzessu de comunicatzione

Su protzessu comunicativu si basat in diferentis elementus fundamentales:

  1. su sistema (animale, òmine, màchina) chi trasmitet (s'emittente);
  2. unu canale de comunicatzione, netzessàriu pro trasferire s'informatzione;
  3. unu cuntestu de riferimentu in cale su protzessu s'isvilupat;
  4. su càbidu de sa comunicatzione cuntènnidu in su messàgiu;
  5. su destinatàriu de su messàgiu comunicadu (su retzidore);
  6. s'informatzione;
  7. unu còdixe formale mediante su cale benit dada una forma linguìstica a s'informatzione, est a nàrrere benit significada.

Custos elementos sunt netzessàrios pro costruire unu modellu de sa comunicatzione chi previdat fintzas duos atos comunicazionales a banda de s'emittente e de su retzidore: dda codificat e sa decodifica de is informatziones.

Sa caraterìstica fundamentale de sa majore parte de is protzesis de comunicatzione est, però, chi sa presèntzia de su retzidore no ìmplicat in manera netzessària s'assuntzione completa de s'informatzione: custu, difatis, dipendet siat de s'eficatzidade de su canale chi, mescamente, de su resurtadu de s'interpretatzione (significatzione inversa) de su messàgiu a banda de su retzidore; cussu resurtadu est meda influentzadu dae su livellu de cumpartzimentu de su còdixe, cando custu no est unìvocu, comente a s'ispissu càpitat in is linguàgios in manera estrema complesis e, tando, in ùrtimu analizu, de is fatores chi influentzant s'emittente e su retzidore. Pro custu, in manera ispetzificada in s'àmbitu de is teorias psicològicas e etològicas e in manera usuale in is mollos generales in sa comunicatzione prus impreados, s'introduit su "cuntestu", pro ite custu ùrtimu influit in is duos protzesis de significazione (de s'emittente e de su retzidore) e, tando, costituit in tales mollos su de ses elementos fundamentales.

Psicologia

In sensu psicològicu bolet cumprèndere s'iscàmbiu de istìmulos e rispòndidas (aiat dadu feedback o messàgios) tra duos o prus sugetos de cale una de is formas prus aiat difùndidu est denominada narratività opuru narrativity.

Istùdios e descritzione

Sa comunicatzione riguardat siat sa bramadu cuotidianu siat su bramadu publitzitàriu e de is pùblicas relatet: in cada de custos àmbitos sa comunicatzione tenet diveris finalidades. is agentes de sa comunicatzione podent èssere persones umanas, èsseres bividores o entidades artifitziales. Difatis est cussu chi "retzit" sa comunicatzione a assignare a custa unu significadu, pro cale est sa potentzialidade creativa de s'èssere umanu a assignare significados a ogni ite, creende su "sistema comunicatzione" cun is suas duas caraterìsticas: s'immaginatzione e sa creatzione de sìmbulos. est nointames argumentu de discussione si la comunicatzione presupponga s'esistèntzia de cussèntzia, o si si tratos de unu protzessu chi podet acontèssere fintzas tra màchinas.[2] Si difatis est cussu chi retzit sa comunicatzione a assignare unu significadu ogni "ite" podet comunicare.

Su cuntzetu de comunicatzione cumportat sa presèntzia de un' interatzione tra sugetos diferentes: si tràida in unos àteros tèrmines de una faina chi presuppone unu seguru gradu de cooperatzione. Ogni protzessu comunicativo acontesset in ambas diretziones e, segundu carchi, non faghet a faeddare de comunicatzione là ue su flussu de sinnos e de informatziones siat unidirezionale. Si unu sugetu podet faeddare a medas sena sa netzessidade de iscurtare, semus in presèntzia de una simpre trasmissione de sinnos o informatziones.

In su protzessu comunicativo chi bidet interessados is èsseres umanos nch'agatemus aici in cara a duos polarità: de unu chirru sa comunicatzione comente a atu de pura cooperatzione, in cale duas o prus individuos "costruint paris" una realidade e una beridade cumpartzida; de s'àteru sa pura e simpre trasmissione, unidirezionale, sena possibilidade de replicat, in is variantes de s'imbonimento televisivu o de is raportos de caserma. In su mesu, naturalmente, bi sunt is milli diveris ocasiones comunicativas chi totus bivamus ogni die, in famìlia, a iscola, in ufìtziu, in comunicatzionede.

Unu mollu formale de comunicatzione

Generalmente si distinghent diveris elementos chi cuncurrent a realizare unu sìngulu autu comunicativo definidos, de is àteros, de Paul Grice.

Comente a s'est naradu, su protzessu comunicativo tenet un'intrìnseca natura bidirezionale, tando su mollu andat interpretadu in su sensu chi si tenet comunicatzione cando is individuos interessados sunt a unu tempus emittentes e retzidores messàgios.

Custu nche faghet pensare a sa traditzione de su pensamentu retòricu de Aristotele in unu de is suos iscritos prus famois: " I ghèneros de sa retòrica sunt tres de nùmeru: ateretantos sunt difatis is mesches de cussu chi iscurtant is arresonos. s'arresonu consta de tres elementos: cussu chi faeddat, custu de cale faeddat, cussu a su cale si faeddat. Su fine de s'arresonu est dirìgidu a costui - bògio nàrrere a s'ascurtadore. E in manera netzessària s'ascurtadore est un'ispetadore o unu chi detzidet, e est una chi detzidet respetu a is avenimentos colados o cusis futuros. In raportu a is avenimentos benidores est su membru de s'assemblea a detzìdere; riguardu a cusis colados est su giùighe de tribunale; respetu a s'abilidade de s'oratore, s'ispetadore. Pro tantu, ant a èssere in manera netzessària tres is ghèneros de arresonos retòricos: deliberativo, giuditziàriu, epidittico"[3]


In realidades, fintzas in unu monòlogu chi faeddat otenet de sa contraparte unu feedback continu, fintzas si su messàgiu no est verbale, un'esèmpiu nd'est sa frase: "faeddat cantu boles, deo non t'iscurto". Custu fenòmenu est istadu resùmidu cun s'assioma (de Paul Watzlawick) segundu su cale, in una situatzione in presèntzia de persones, "non si podet non comunicare": finas in una situatzione anònima comente a in unu vagone de sa metropolitana nois emitamus pro is nostros serentes totora signales non verbales (chi signìficant pressappoco "fintzas si sunt a pagos tzentìmetros de tene, non ti minetzo e non cumprendo immischiarmi in s'isfera ìntima tua"), e is cumpàngios nostros de biàgiu acollint su messàgiu, lu cunfirmant e l'afòrtiant ("bene; su matessi balet pro mene in is cunfrontos tuos").

Giai de custu simpre mollu potzamus individuare diveris aspetos in manera potentziale problemàticos de su protzessu comunicativo:

De cantu in pessu chi naradu istupat chiaramente chi sa comunicatzione non semper "funtzionat"; custu datu benit cunfirmadu innumerevoli furriadas de s'esperièntzia cuotidiana nostra. In situatziones piessignas comente a is cuntierras interpersonales, o fintzas cando sunt in giogu patologias mentales sa comunicatzione divenit in manera piessigna difìtzile e podet prodùere ulteriore discumbèniu.

Istorbos in sa comunicatzione

Sa comunicatzione podet èssere istorbada dae un'abbolotu, est a nàrrere calesi siat fatore, siat fìsicu chi psicològicu, chi interrumpat o impèigos su protzessu.

Pro oviare a su problema de s'abbolotu si tenent duos possìbiles bias de sighire:

Abbolotu, ridondanza e feedback torrant sa comunicatzione dinàmica.

Tipos de abbolotu

Is possìbiles tipos de abbolotu chi faghent a presentare sunt:

Mollos de comunicatzione interpersonale

Paul Watzlawick e is collegas suos, in su 1967, ant introduidu un' importante diferèntzia in s'istùdiu de sa comunicatzione umana: ogni protzessu comunicativo tra èsseres umanos possedit duas dimensiones distintas, su cuntènnidu (custu chi is paràulas narant) e sa relatzione (sa chi is faeddadores lassant cumprèndere, siat a livellu verbale chi no, in sa calidade de sa relatzione chi intercorre tra isis).

Su mollu de Friedemann Schulz von Thun: su cuadradu de sa comunicatzione.

In su 1981, su psicòlogu Friedemann Schulz von Thun, de s'Universidade de Amburgo, at propostu unu mollu de comunicatzione interpersonale chi distinghet bator dimensiones diveris, in su gai naradu "cuadradu de sa comunicatzione":

Custas bator dimensiones faghent a tènnere presentes siat in su formulare messàgios chi in s'iscurtu e in s'interpretatzione de is messàgios de àteros; in custu segundu casu s'"iscola de Amburgo" faeddat de is "bator orecchie" (chi currispondent a is "bator lados de su cuadradu de sa comunicatzione") subra cale nche si podet sintonizzare, a esèmpiu, pro chessire a "mi la pigare", a mi ofèndere in s'iscurtare sa comunicatzione x, apo a dèpere assignare a issa significadu sintonizzandomi in s'origra "groga", sa chi tirat a bìdere in sa comunicatzione de is àteros s'isis soppesarci, su sinnu est a nàrrere de cantu custos nche respetent.

Custu mollu visualizza comente a si siat semper lìberos de assignare a calesi chi siat comunicatzione unu significadu opuru unu àteru, evidentziende aici su pòdere de chi iscurtat in su contribuire a definire sa calidade de un'interatzione; cun unu pagu de allenamentu est possìbile, a esèmpiu, sintonizzarci in s'origra birde, imbetzes chi in cussu grogu, e nche pedire, intro de nois, in cara a una comunicatzione chi nche paret irritante: "comente a si sentit, sa persone chi faeddat, pro sentire su bisòngiu de mi faeddare custu?"

Sa comunicatzione interpersonale, chi interessat prus persones, est basada in una relatzione in cale is interlocutores s'influentzant vicendevolmente comente a in unu tzìrculu vitziosu; issa est partida in:

Sa comunicatzione in is Scièntzias econòmicas

Pro "comunicatzione", in sensu econòmicu, si cumprendet unu de is elementos fundamentales de su marketing mix. Sa comunicatzione est unu de is aspetos fundamentales de su marketing, e est su mèdiu pro mèdiu de su cale colant totus is informatziones. Pro "comunicatzione", in sensu professionale, si cumprendet s'ampru complessu de faina lavorative chi spaziano de su giornalismu, a s'editoria eletrònica, a sa comunicatzione de impresa e a su marketing, colende pro sa tzinematografia e àteru àncora. est annotamala possìbile impreare sa comunicatzione esterna, de is àteros miras, pro fàghere connòschere is servìtzios e is progetos de s'ente, fatzilitare s'atzessu a is servìtzios, connòschere e rilevare is bisòngios de s'impitu, megiorare s'eficatzidade e s'atòliu de is servìtzios, favorire is protzesos de isvilupu sotziale, econòmicu e culturale, atzelerare sa modernizzazione de aparatos e servìtzios e acumprire atzionet de sensibilizzazione e policy making.

Sa comunicatzione esterna

esèmpiu de comunicatzione esterna

Si cumprendet comente a comunicatzione esterna cussu tipu de comunicatzione chi s'impresa adotat cara a su suo pùblicu pro mèdiu de atziones de comunicatzione de massa. Issa contribuit a costruire sa pertzetzione de sa calidade de su servìtziu e costituit unu canale permanente de iscurtu e verìfica de su livellu de satisfatzione de su cliente/impitadore, tale de cunsentire a s'organizatzione de adeguare de bia in bia su servìtziu ofertu. In su marketing esistent tres istrategias de comunicatzione esterna chi s'impresa podet impreare:

Sa comunicatzione interna

Sa comunicatzione interna est adotada dae s'impresa pro gestire su flussu de informatziones a su suo internu. Sa comunicatzione interna si ponet comente a cumplementare e funtzionale a sa comunicatzione esterna, de sa cale si diferèntziat pro ite veìculu printzipale pro cumpartzire calesi chi siat tipu de messàgiu, siat informativu chi funtzionale, a banda de su pùblicu internu a s'ente.

Printzipalmente si distinghent 3 categorias:

Is tres modalidades tenent sa particularidade de èssere totus bi-direzionali ma solu s'ùrtima cobrat una tzerta modernità ca ispinta a eliminare una gerarchizzazione tra is membros de un'ente e tando inùtiles formalismu. S'eficatzidade de sa comunicatzione interna dipendet in manera istrinta de sa calidade e cantidade de is messàgios trasmìtidos e de su mesu chi si sèberat pro los veiculare.

Riferimentos

  1. Stefano Gensini.
  2. Miteinander reden 1 – Störungen und Klärungen.
  3. Aristotele.

Bibliografia