Material – obyektni tashkil etuvchi modda yoki moddalar aralashmasi. Materiallar sof yoki nopok, yoki jonsiz moddalar boʻlishi mumkin. Materiallar fizik hamda kimyoviy xossalari yoki geologik kelib chiqishi hamda biologik funksiyasi asosida tasniflanishi mumkin. Materialshunoslik – bu materiallarni, ularning xususiyatini hamda qoʻllanilishini oʻrganadigan fan.
Xom ashyoni tozalash hamda shakllantirish yoki boshqa materiallarni biriktirish orqali ularning xususiyatlariga taʼsir qilish uchun turli usullar bilan qayta ishlanishi mumkin. Xom ashyodan sintez yoʻli bilan yangi materiallar ishlab chiqarilishi mumkin.
Sanoatda materiallar mahsulot yoki murakkabroq materiallarni ishlab chiqarish uchun ishlab chiqarish jarayonlariga kirishdir.
Materiallar insoniyat tarixini tasvirlaydi. Tarixdan oldingi uch asrlar tizimi (tosh davri, bronza davri, temir davri) tarixiy asrlarga ega boʻldi: XIX asrda poʻlat asri, keyingi asrning oʻrtalarida polimer davri (plastik asr) hamda ikkinchi yarmida kremniy XX asr davri.
Materiallarni ulardan foydalanish boʻyicha keng toifalarga boʻlish mumkin, masalan:
Materialni tanlash – bu maʼlum bir dastur uchun qaysi materialdan foydalanish kerakligini aniqlash jarayoni.
Materiallarning tegishli tuzilishi materialga qarab turli uzunlik shkalasiga ega. Materialning tuzilishi va tarkibini mikroskop yoki spektroskopiya yordamida aniqlash mumkin.
Texnikada materiallarni mikroskopik tuzilishiga koʻra quyidagi turlarga boʻlish mumkin:[1]:15–17
Metamaterial – bu tabiiy materiallarda uchramaydigan xususiyatga ega boʻlish uchun ishlab chiqilgan har qanday material, odatda kompozitsiyani hosil qilish uchun bir nechta materiallarni birlashtirish hamda / yoki kerakli xususiyatga erishish uchun shakli, geometriyasi, oʻlchami, yoʻnalishi hamda tartibini sozlash[2].
Koʻpiklar hamda toʻqimachilikda kimyoviy tuzilma katta hajmdagi materiallarga qaraganda darhol kuzatiladigan xususiyatlarga kamroq taalluqlidir: koʻpiklardagi teshiklar hamda toʻqimachilikdagi toʻquv.
Materiallarni katta hajmdagi fizik xossalari bilan solishtirish hamda tasniflash mumkin.
Mexanik xususiyatlar materialning qoʻllaniladigan kuchlarga qanday javob berishini aniqlaydi.
Bunga misollar kiradi:
Materiallar turli haroratlarda yomonlashishi yoki xususiyatlarini oʻzgartirishi mumkin. Issiqlik xususiyatlari, shuningdek, materialning issiqlik energiyasini uzatish hamda saqlash bilan bogʻliq boʻlgan issiqlik oʻtkazuvchanligi hamda issiqlik sigʻimini ham oʻz ichiga oladi.
Materiallarni har xil sharoitlarda xatti-harakatlarining har qanday miqdoriy oʻlchovi boʻyicha taqqoslash va tasniflash mumkin. Eʼtiborga molik qoʻshimcha xususiyatlar materiallarning optik, elektr va magnit harakatlarini oʻz ichiga oladi[1]:5–7.
<ref>
tag; name "ashby" defined multiple times with different content