Islom haqidagi tushunchalarningning bir qismi |
Usul al-Fiqh |
---|
Fiqh |
Ahkom |
Yuridik lavozimlar va unvonlar |
|
Tobein (arab. اَلتَّابِعُونَ) so‘zi “izdoshlar” yoki “vorislar” ma’nosini bildirib, islom payg‘ambari Muhammad (s.a.v.)ning sahobalariga ergashgan va ularning ta’limotlarini qabul qilib olgan musulmonlar avlodidir [1]. Tobein kamida bitta sahoba bilan uchrashgan bo‘lishi talab qilinadi [2]. Shu tariqa, tobeinlar islom tafakkuri va islom ilmlari rivojida muhim rol o‘ynaganlar.
Musulmonlarning tobeinlardan keyingi avlodi “taba tobein” deb ataladi. Muhammad (s.a.v.) izdoshlarining dastlabki uch avlodi islomning salaflarini tashkil qiladi.
Birinchi tobein hijratdan 30 yil o‘tib vafot etgan Zayd ibn Ma’mar ibn Zayd bo‘lsa, oxirgi tobein Xalaf ibn Xalifa bo‘lib, u hijriy 180-yilda vafot etgan. Shu bilan bir qatorda, Xalaf ibn Xalifaning tobeinligi masalasi ba’zi taniqli ulamolar tomonidan qattiq e’tirozga uchraganligi sababli, tobeinlardan eng oxirgisi hijriy
170-yilda vafot etgan Jarir ibn Hozim bo‘lishi mumkin. Tobeinlardan mashhurlari quyidagilar [3]:
<ref>
tag; no text was provided for refs named :0