Ene sorwalonde, c' est on mot k' on n' rescontere ki dins ene sitroete coine do payis, mins k' est pus diferin do mot francès k' el pus lådje oyowe. Eto, sacwantès sorwalondes ont stî ritnowes come rifondowes, shuvant li rîle del fôme li pus tipicmint walone.
Li sorwalonde n' est nén on forcoridjaedje. Mins les forcoridjaedjes polèt prinde les minmès voyes ki les sorwalondes.
Cisse rîlêye la aveut stî acceptêye å raploû d' Tchålerwè so li rfondaedje (1995).
Dipus d' racsegnes so li spårdaedje di ces sorwalondes la e 20inme sieke : Mape PALW : I. 3
Cisse rîlêye s' astoke so des pus lådjes oyowes : dimwin, fwin, pwin, samwinne.
Cisse rîlêye la aveut stî acceptêye å raploû d' Tchålerwè so li rfondaedje (1995).
Dipus d' racsegnes so li spårdaedje di ces sorwalondes la e 20inme sieke : Mape ALW 1.57 (mwaisse).
S' astoke so des pus lådjes oyowes : Flamind, sins, dins (F. Flamand, dans, sans)
Riloukîz eto li cawete -inot.
L' oyon an/on si rfond å pus sovint dizo l' fôme AN. Mins gn a sacwantès sorwalondes avou ON e rfondou :
Sorwalondes di l' oyon O/OU :
Sacwants atåvlas nén ritnous
Ôtes disfondowes rmarcåves, nén passêyes e rfondou
Cawete -aye, sorwalonde del cawete -eye