'n Persoonlike voornaamwoord is 'n voornaamwoord wat die plek van 'n selfstandige naamwoord, spesifiek in die plek van 'n naam, 'n persoon of persone gebruik word.
Name word nie opeenvolgend herhaal nie, opeenvolgende name word eerder met 'n persoonlike voornaamwoord soos hy, sy, u, hom of haar vervang. Dit sou, as voorbeeld, verkeerd wees om te sê: "Frank vra of Frank maar 'n lekkertjie kan kry, want Frank was soet." Hier sal mens eerder persoonlike voornaamwoorde inspan: "''Frank vra of hy maar 'n lekkertjie kan kry, want hy was soet." Die persoonlike voornaamwoord, hy verwys dus hier terug na die persoon of naam, Frank.
Indeling
Persoonlike voornaamwoorde kan as volg ingedeel word:
| Enkelvoud
|
|
|
1. persoon
|
2. persoon vertroulik
|
2. persoon beleef
|
3. persoon manlik
|
3. persoon vroulik
|
3. persoon onsydig
|
| Onderwerpsvorm
|
ek
|
jy
|
u
|
hy
|
sy
|
dit
|
| Voorwerpsvorm
|
my
|
jou
|
u
|
hom
|
haar
|
dit
|
|
|
| Meervoud
|
|
|
1. persoon
|
2. persoon vertroulik
|
2. persoon beleef
|
3. persoon
|
| Onderwerpsvorm
|
ons
|
julle
|
u
|
hulle
|
| Voorwerpsvorm
|
ons
|
julle
|
u
|
hulle
|
Voorbeelde
In die plek van 'n persoon of persone:
- Willie leer hard. Hy sal beslis slaag.
- Ek; jy; u; hy; sy; ons; julle; hulle; dit is dors.
- Die man ken my; jou; u; hom; haar; ons; julle; hulle.
- Dames en here, u aandag asseblief.
In die plek van 'n dier of diere:
- Die hond is in die huis. Jaag hom uit.
- Die perske is groen. Moenie hom eet nie.
Naam van God
Wanneer daar van God gepraat word, is daar ‘n verskil tussen die persoonlike en besitlike voornaamwoord. Die persoonlike voornaamwoord word, anders as die besitlike vnw., met 'n hoofletter gespel. As voorbeeld:
- God het ook vroulike eienskappe, Sy word ook as 'n moeder uitgebeeld.” (Ps 131; persoonlike voornaamwoord, hoofletter "Sy").
- God is ons koning, sy glorie kan nie met woorde uitgedruk word nie.” (Besitlike voornaamwoord - kleinletter "sy").
