Sälbstbordret vom Wilhelm Busch, 1894

Dr Heinrich Christian Wilhelm Busch (* 15. April 1832 z Wiedensahl; † 9. Januar 1908 z Mechtshausen) isch äine vo de iiflussriichste humoristische Dichder und Zäichner vo Dütschland. Si ersti Bildergschicht isch 1859 as Daafele erschiine und as Buech 1864. Scho in de 1870er Joor isch er e bekannti Persönligkäit z Dütschland gsi. Won er gstorbe isch, het er scho as e „Klassiker vom dütsche Humor“ gulte,[1] wo mit sine satirische Bildergschichte e groossi Volkstümligkäit erräicht het. Er gältet hüte as äine vo de Pionier vom Comic. Zu sine bekanntiste Wärk ghööre d Bildergschichte Max und Moritz, Die fromme Helene, Plisch und Plum, Hans Huckebein, der Unglücksrabe und d Knopp-Trilogie. E Hufe vo sine Zwäiziiler wie „Vater werden ist nicht schwer, Vater sein dagegen sehr“ oder „Dieses war der erste Streich, doch der zweite folgt sogleich“ sind zu feste Usprüch worde. Sini Satire verspotte vilmol Äigeschafte vo äinzelne Tüpe oder Gsellschaftsgrubbe. So grift er in sine Bildergschichte d Sälbstzfriidehäit und die zwiifelhafti Moraluffassig vom Bünzli aa und d Frömmelei vo bürgerlige und gäistlige Persone.

Dr Busch isch en ärnste und verschlossnige Mensch gsi, wo langi Joor zruggzoge in dr Browinz gläbt het. Sini Bildergschichte, won er as „Schosen“ (frz. chose = Sache, Ding, quelque chose = öbbis, irgendöbbis) bezäichnet het, het er nid seer gschetzt. Er isch joorelang finanziell vo sine Eltere abhängig gsi und sini Bildergschichte si si äinzigi unabhängigi Iikommenskwelle worde. Er het brobiert as ärnsthafte Mooler z schaffe, wil aber sini äigene Maastääb z hooch gsi si, het er die mäiste vo sine Bilder vernichdet. Si lyrischi Dichdig, wo vom Heinrich Heine beiiflusst worde isch, und sini Prosateggst het s Publikum, wo mit em Naame Wilhelm Busch Bildergschichte verbunde het, nid aagnoo. D Entdüschig vo sine künstlerische Hoffnige und s Ufgee wo z hooche Erwartige an s äigene Lääbe si Motiv, wo mä in sine Bildergschichte und au in sim literarische Wärk wiiderfindet.[2]

Wärk

E Helge us Fipps, der Affe:
„Der Fipps, das darf man wohl gestehn,
Ist nicht als Schönheit anzusehn.
Was ihm dagegen Werth verleiht,
Ist Rührig- und Betriebsamkeit.“

Litratuur

Weblingg

Wikisource Wilhelm Busch im dütschsprochige Wikisource

 Commons: Wilhelm Busch – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote

  1. Berndt W. Wessling: Wilhelm Busch – Philosoph mit spitzer Feder. Wilhelm Heyne Verlag, Münche 1993, ISBN 3-453-06344-9, S. 17 und Joseph Kraus: Wilhelm Busch. Rowohlt, Reinbek 1970, 17. Uflaag. 2007, ISBN 978-3-499-50163-0, S. 112.
  2. Gert Ueding: Wilhelm Busch. Das 19. Jahrhundert en miniature. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1986, S. 39.
  3. Die kleinen Honigdiebe at the Early Comics Archive Archivlink (Memento vom 13. Novämber 2006 im Internet Archive)
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Wilhelm_Busch“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.