Der Artikl is im Dialekt Pongaurisch gschriem worn.
Bod Goschdei
Bad Gastein
Bild
Wobbìn voh Bod Goschdei
Bod Goschdei
Ésterreichkorschten, Bosizion vah Bod Goschdei hervurghoom
Baasisdaatìn
Bundeslond: Soizburg
Bolitischer Bezirk: Saiger Hons/Pg. (Pongau) (JO)
Fläch: 170,62 km²
Koordinaatìn: Koordinaten: 47° 6' N, 13° 1' O 47° 6' N, 13° 1' O
Hejch: 1002 m i. A.
Eihwoner: 4068 (1. Jén. 2017)
Bevejkarungsdichtìn: 24 Eihwoner pro km²
Bostloatzåi: 5640
Vurwåi: 06434
Gmoahkénnziffer: 50 403
Gmoahvawåiting: Karl-Heinrich-Waggerl-Straße 29
5640 Bad Gastein
Webseitìn:
Bólitik
Birgermoaster/rin: Stoabauer Gerhard
(Steinbauer Gerhard) (ÖVP)
Gmoahråut: (2014)
12 ÖVP, 5 SPÖ, 4 FPÖ
Láug vah da Gmoa Bod Goschdei
Karte
Bild
Goschdei am Fuass vo d' Houchn Tauern

Bod Goschdei (amtli: Bad Gastein, unta Goschdeina a oafoch: Bod) is a Gmoa im Pongau im Soizburga Laund. Sie liegt im Goschdeinatoi, in da sognenntn Goschdei, am Fuass vom Graukoge, umgem vom Nazioneipark Houche Tauan.

Nem d' Kurowendungen biatt as Toi a Glengheit za da Erhoiung, Regenarazion, Sport und Unterhoitung iwas gonz Jou.

Eadkunde

De Gmoa lig im Siidn vo da Goschdei, im Pongau, im Soizburga Laund. Da Ort lig auf da Seehächn vo 840 bis 1200 m. i. A.

A Bsunderhait is d' Loug vom Zentrum, des an d' Stailhäng umern Wossafoi entstondn is und se durch ser staile und enge Gossn kennzoachnt. An d' Klippm sand blotzsporat Hochhaiser darichtt woun, de an Haiser in ner Stoud darinnand. Da Hächnunterschiad vom Ort betroug im Mittl za. 80 m. Desweng iss mäglich, im Ortskern in da Parkgarage, 11 Stockwerk mi'm Lift auffezforn, um donn waidgehat aufstiagsfrai zan Bohhofsglände z'kemma. Aufgrund vom Dascheinungsbijdl weascht Goschdei efteramoi aa ois „Monaco vo d' Oipm“ bezaichnd.

Flächn

D' Gräss vo da Gmoa betroug 70,59 km², doudavo entfoin auf:

Katastralgmoana

Goschdei untertoaet se in foigate Katastralgmoana und Ortstoae:

  • Beck'stoa (Böckstein)
  • Boudbruck (Badbruck)
  • Ketschachdorf (Kötschachdorf)
  • Olaftoi (Anlauftal)
  • Remsach (Remsach)
  • Sportgoschdei (Sportgastein)

Nochbargmoana

Woppm

As Woppm vo da Gmoa is: „Im blaun Schijdl a sijwerns Wossakandei“.

Gschicht

Boudoloung & Kurbetriab

Am Ofong sand d' Boudoloung Gmoaschoftsbäder gwen, in dene se d' Boudgäst mid Fruastuck und Brettlspij d' Zeid vatrim houmd. Fir d' erfoigreichn Boudkurn vom Middloita sand längerne Boudzeidn und a d' oigmoa ibliche longe Kurdauer vo seggs Wochan erforderlich gwen. A da Goschdeina Heilstoin biatt im Rauhmen vo da Radonbalneologie a natirliche Hijf bei reimatische Erkronkungan.

Scho im Middloita houd se d' Kund vo da Heilkrouft vo de Goschdeina Thermen vabreitt. Trotz da domoiing primitivm Boudmäglichkeitn und Unterkinft homd Firschtn und hächerne Herrn vo geistlichm Stond weide und beschwerliche Roasn zua d' Thermalquejn auf si gnumman. S Thermalwosser is in offane Hoizrinna vo d' Quejn zua d' Gostheiser gloatt woun, spader in hoizane Brunnenrärdln. Ins benochborte Hofgoschdei iss Heilwosser mittls Fassen und Pferdlgsponna broucht woun, bevur 1830 a Thermalwosserloatung baut woun is.

Goschdeina Konvenzion

1865 is d' Goschdeina Konvenzion zwischn Breissn und Estareich gschlossn woun, de d' Vawoitung vo Schleswig-Hoistoa regln hätt soin.

Bergbau

Im Ortstoae Beck'stoa ling d' Zentren vom Goidbergbau in d' Houchn Tauern. Wichtigster Goidlifarant is z'oie Zeidn da Roudhausberg gwen. Im Jou 1557 is aus Goschdei und Rauris 830 kg Goid und s droifouche an Sijwer in soizburgarischn Sijwerhondl (Okaffsmonopol vom Londesherrn) eiglifeascht woun. Da Bergbau auf Edlmetoi is 1616 vastoutlicht woun. De ob donn ois „ärarisch“ bezoachnate Betriabsperiodn houd bis 1865/1868 odaueascht.

Nouch da Stijlegung duachn Stout homd Privatinvestorn an Bergbau iwanumma und homd d' „Erscht Gwerkschoft Roudhausberg“ grindt. Si houd bis 1904/1905 daueascht. Donn houd se da Tunnejbauer Ing. Dr. Karl Imhof firn Bergbau intressirt und houd im schweizer Tabakproduzentn Mayer Fritz an Finanzirer gfundn ghob und houd d' Zwoate Gsejschoft Roudhausberg ins Lem gruaffm. D' wirtschouftlichn Erfoige sand gring gwen. Vo 1926 bis in Herest 1937 eichi houd da Produkzionsbetriab gruat. Nouch am kurschzn Angagement vom englischn Edron Trust, houd d' deitsche Bergbaufirma Preußag an Bergbau weidergfirt, houd owa koane Erfoige dazijt, des houd owa zur Entstehung vom heiting Heilstoin gfirt. Heid darinnaschts Beck'stoaner Montanmuseum und da Varei „Via aurea“ an d' Vagonganheit.

Nouchkriagsgschicht

Nouch'm End vom Zwoatn Wejdkriag 1945 is in Goschdei aus requirirte Hotejs a DP-Loger fir jidische und sognonnte „Displaced Persons“ eigrichtt woun, vo dem d' moastn aus'm DP-Loger Emsee nouch Goschdei valeg woun sand. As Loger, in dem zeidweis bis za. 1300 Leid gleb homd, is im Märschz 1946 aufgläst woun.

Orts- & Gmoanoman

Da Ort houd in d' letztn Jouhundeascht Wijdboud, Wildboud bzw. Wijdboud Goschdei ghoassn. Bei da Eifirung vo da politischn Gmoa in da Mittn vom 19. Jouhundeascht is d' Bezeichnung Wijdboud-Beck'stoa offiziell gwen.

Litaratua

Im Netz

Weiderne Informaziona findst aa noh unter: Portoi Pongau