Amenhotep III (Lennet a-wechoù Amenofis III), hag a dalvez Amon zo plijet en henegipteg, a oa an navet faraon eus an XVIII^vet tierniezh . Hervez meur a skrivagner e renas Henegipt eus miz Even 1391 kent J.-K., miz Kerzu 1353 pe miz Even 1388 kent J.-K. betek miz Kerzu 1351 pe 1350 kent J.-K^[1] goude marv e dad, Thoutmose IV. Amenhotep III a oa mab Thoutmose IV ha Mutemwia, ur wreg a eil renk eus tad Amenhotep^[2].

Buhez

Amenhotep III eo ar faraon en deus ar muiañ a zelwennoù zo chomet betek ennomp, gant ouzhpenn 250 zo bet dizoloet hag anavezet.

Unan eus perzhioù ispisial ren Amenhotep III eo an heuliad eus ouzhpenn 200 delwenn koun scarabs bras e maen dizoloet en un tolead bras hag a ya eus Siria (Ras Shamra) betek Soleb e Nubia^[3]. Displegañ a ra an testennoù kizellet war o gorre kurioù ar faraon. Da skouer, 123 anezhe a ra anv eus an niver bras a leoned (102 pe 110 hervez an doare da lenn) lazhet gant Amenhotep III "gant e saezhoù dezhañ e-unan" abaoe e gentañ bloavezh ren betek e zekvet hini^[4]. Pemp delwenn all a zisklêr e erruas ar briñsez estren a zeuas da vezañ e wreg, Gilukhepa, en Egipt gant ur c'hoskoriad 317 maouez. An hini gentañ eus kalz priñsezed all e oa a zimezfe gant ar faraon^[5].

Unnnek c'hwil kaoc'h arall a zanevell kleuzadenn ul lenn nevez savet evit e wreg, ar rouanez Tiye, en e unnekvet bloavezh ren.

Notennoù

↑ Beckerath, Jürgen von, Chronologie des Pharaonischen Ägypten. Philipp von Zabern, Mainz, (1997) p.190
↑ O'Connor, David & Cline, Eric. Amenhotep III: Perspectives on His Reign, University of Michigan Press, 1998, p.3
↑ O'Connor, David & Cline, Eric., op. cit., pp.11-12
↑ O'Connor, David & Cline, Eric., op. cit, p.13
↑ O'Connor, David & Cline, Eric., op. cit., p.13

Levrlennadur

Aldred, Cyril. Akhenaten: King of Egypt, Thames & Hudson, 1991
Allen, James P. The Amarna Succession
Beckerath, Jürgen von, Chronologie des Pharaonischen Ägypten. Philipp von Zabern, Mainz, (1997)
Clayton, Peter. Chronicle of the Pharaohs, Thames & Hudson Ltd., 1994.
O'Connor, David & Cline, Eric. Amenhotep III: Perspectives on His Reign, University of Michigan Press, 1998
Dodson, Aidan & Hilton, Dyan. The Complete Royal Families of Ancient Egypt, Thames & Hudson (2004)
Grimal, Nicolas. A History of Ancient Egypt, Blackwell Books: 1992.
Hayes, William. "Internal affairs from Thutmosis I to the death of Amenophis III," in CAH Pt 1, Vol 2, The Middle East and the Aegean Region, c.1800-1380 BC, 1973
Kozloff, Arielle. & Bryan, Betsy, Royal and Divine Statuary in Egypt’s Dazzling Sun: Amenhotep III and his World, (Cleveland, 1992)
Moran, William L., The Amarna Letters, Baltimore: Johns Hopkins University Press, (1992)
Reeves, Nicholas. Akhenaten: Egypt's False Prophet, Thames & Hudson, 2000
Troy, Lana, "Patterns of Queenship in Ancient Egyptian Myth and History", University of Uppsala, Uppsala Studies in Ancient Mediterranean and Near Eastern Civilizations 14, (1986)

Liammoù diavaez

Commemorative scarab of Amenhotep III

Porched Egiptopedia

Adkavit pennadoù Wikipedia a denn da Henamzer Egipt :

Rummadoù