Localización | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Estado | España | ||||
Comunidade autónoma | Comunidade de Madrid | ||||
Capital | Aranjuez | ||||
Poboación | |||||
Poboación | 60.668 (2023) (301,67 hab./km²) | ||||
Xeografía | |||||
Superficie | 201,11 km² | ||||
Bañado por | Río Texo | ||||
Altitude | 494 m | ||||
Comparte fronteira con | Seseña Almonacid de Toledo (pt) Yepes Toledo Villaseca de la Sagra (pt) Mocejón (pt) Añover de Tajo (pt) Ciruelos (pt) Ocaña Ciempozuelos Ontígola (pt) Titulcia (pt) Colmenar de Oreja (pt) Chinchón Borox (pt) | ||||
Santo padrón | Fernando III de Castela | ||||
Organización política | |||||
• Alcaldesa | María José Martínez de la Fuente (en) (2019–) | ||||
Identificador descritivo | |||||
Código postal | 28300, 28310 e 28312 | ||||
Fuso horario | |||||
Código INE | 28013 | ||||
Outro | |||||
Irmandado con | |||||
Páxina web | aranjuez.es |
Aranjuez é un municipio español da Comunidade de Madrid, cabeceira de partido xudicial. É o termo municipal máis meridional da comunidade e está atravesado polos ríos Texo e Jarama.
É un dos Reais Sitios da monarquía española desde que Filipe II o nomeou en 1560, e posúe ademais o título de vila desde 1899, motivo polo que o municipio é coñecido como Real Sitio y Villa de Aranjuez.[1]
É famoso polo seu Palacio Real, os seus Xardíns e polo trazado cuadricular das súas rúas, polas súas hortas de amorodos e espárragos e por servir de inspiración ao compositor Joaquín Rodrigo para o seu Concierto de Aranjuez, así como polo Motín de Aranjuez, que tivo lugar nesta localidade en 1808 e que tivo como consecuencia a abdicación do rei Carlos IV no seu fillo Fernando VII. A Paisaxe cultural de Aranjuez foi declarada Patrimonio da Humanidade pola Unesco en 2001.
O municipio de Aranjuez atópase no sur da Comunidade de Madrid, formando un entrante dentro da provincia de Toledo. Limita ao norte cos concellos de Ciempozuelos, Titulcia, Chinchón e Colmenar de Oreja, todos eles da Comunidade de Madrid. Polo resto de puntos cardinais limita con concellos da provincia de Toledo: Ontígola, Ocaña, Ciruelos e Yepes ao leste, Toledo e Almonacid de Toledo ao sur, e Mocejón, Villaseca de la Sagra, Añover de Tajo, Borox e Seseña ao oeste.
O relevo de Aranjuez é suave, con numerosos cerros e outeiros redondeados, que teñen como orixe os pliegues e afundimentos do terreo producidos pola erosión da auga. Devanditos cerros atópanse principalmente no sur e sueste do termo municipal, como o Cerro de la Caridad (646 m) e o de Valdelascasas (641 m). Os principais ríos do municipio son o Texo e o seu afluente Jarama.
Hai tres reservas naturais protexidas: a Reserva Natural do Carrizal de Villamejor, a Reserva do Regajal-Mar de Ontígola e o Parque do Sueste (cursos baixos dos ríos Manzanares e Jarama).
Aranjuez é un exemplo, xunto con La Carolina e Tres Cantos, de cidade planificada. Desde que en 1752 Fernando VI permitise o libre establecemento de persoas en Aranjuez (antes só podían vivir alí persoas relacionadas coa Corte), o municipio non fixo máis que crecer, aínda que a un ritmo mesurado. En 1900 tiña 11.772 habitantes, que pasaron a 21.536 en 1940, 35.619 en 1981 e 40.113 en 2001.
Segundo o censo de 2015 tiña unha poboación de 58.168 habitantes, atopándose entre os vinte municipios máis poboados da Comunidade de Madrid. A poboación está repartida entre o núcleo urbano e varias entidades de poboación: Algodor, Academia Especial de la Guardia Civil, Las Tejeras, Castillejo, Real Cortijo de San Isidro, La Flamenca, Las Infantas, Villamejor, El Cerro, La Montaña, Soto del Hinojar e Sotomayor.
A actividade máis destacada en Aranjuez son as súas empresas industriais Indra, Fyse, Bosch e Cortefiel, mentres que o emprego máis elevado apórtao o sector público, de Sanidade, Educación e Seguridade, e en particular Patrimonio Nacional, o Centro Penitenciario, a Comisaría Conxunta e o Hospital do Texo.
Paisaxe cultural de Aranjuez | |
---|---|
Vista da igrexa de San Antonio. | |
Patrimonio da Humanidade - UNESCO | |
País | España |
Localización | 40°02′00″N 3°36′10″O / 40.03333, -3.60278 |
Tipo | Cultural |
Criterios | II, IV |
Inscrición | 2001 (25ª sesión) |
Rexión da UNESCO | Europa e América do Norte |
Identificador | 1044 |
|archiveurl=
e |urlarquivo=
redundantes (Axuda); |archivedate=
e |dataarquivo=
redundantes (Axuda); |deadurl=
e |urlmorta=
redundantes (Axuda)
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Aranjuez |