Bywonieth (KK; byologyl yn KUA ha bewonyeth yn KU) yw studhyans godhoniethek a greatoryon byw, yn arbennik enyvales. (Studhyans plansow yw gelwys losonieth, ha studhyans korrbryves yw gelwys korrvywonieth.) Yn foy efan, bywonieth yw skians bywnans y honan, ow studhya natur ha fara kreatoryon, devedhyans edhennow, ha kesvywder ekolojiek.

Korrbryv kolera Gwydhenn keres
Payon Skavell-groenek leth
Yma bywonieth ow studhya bywnans yn y liestekter oll. (Gans an howl a'n gwartha gledh) Korrbryv kolera, gwydhenn keres, skavell-groenek leth, payon.

Yma bywonydhyon ow klasya eghennow orth gwydhennow genynnek. Ottomma ensampel a wydhenn a'n teyr 'emperoureth' (yn lytherennow tew) ha pymp 'gwlaskor' (yn lytherennow italek) a greaturyon byw:

Archaea
Archaea (po Archaebacteria, korrbryves ow triga yn-dann studhyow fest kales)
Bacteria
Bacteria (po Eubacteria, moyha korrbryves)
Eukaryota
Protista (korrbryves eukaryotek)
Fungi (kosk, skavellow-kroenek, h.e.)
Plantae (plansow)
Animalia (miles/enyvales)