Dit is 'n lies vaan alle sameveuginge, splitsinge en naomsveranderinge vaan gemeintes in de (modern) provincie Zuid-Holland sinds de stiechting vaan 't Keuninkriek vaan de Nederlen. Grenscorrecties zien eweggelaote. De provincie besteit pas sinds 1840, meh veur 't euverziech zien ouch de herindeilinge vaan veur dat jaor opgenome. Bestuurleke veraanderinge oonder 't ancien regime speule ziech soms boete 't huieg Zuid-Holland aof; in dat geval hoorte de betrokke plaotse toen bij 't Hollands zuierkerteer. Plaotse in Zieland, wat vreuger ouch gooddeils oonder Hollands bestuur waor, stoon hei evels neet bij.

Nui gemeintes zien mèt 'nen asterisk (*) aongegeve.

2023

• Brielle -> Voorne aan Zee*
• Hellevoetsluis -> Voorne aan Zee*
• Westvoorne -> Voorne aan Zee*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 50 gemeintes.

2019

• Binnenmaas > Hoeksche Waard*
• Cromstrijen > Hoeksche Waard*
• Giessenlanden > Molenlanden*
• Korendijk > Hoeksche Waard*
• Leerdam > Vijfheerenlanden* (provincie Utrech)
• Molenwaard > Molenlanden*
• Noordwijkerhout > Noordwijk
• Oud-Beijerland > Hoeksche Waard*
• Strijen > Hoeksche Waard*
• Zederik > Vijfheerenlanden* (provincie Utrech)

Nao dees herindeiling had de provincie nog 52 gemeintes.

2015

• Bergambacht > Krimpenerwaard*
• Bernisse > Nissewaard*
• Nederlek > Krimpenerwaard*
• Ouderkerk > Krimpenerwaard*
• Schoonhoven > Krimpenerwaard*
• Spijkenisse > Nissewaard*
• Vlist > Krimpenerwaard*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 60 gemeintes.

2014

• Boskoop > Alphen aan den Rijn
• Rijnwoude > Alphen aan den Rijn

Nao dees herindeiling had de provincie nog 65 gemeintes.

2013

• Dirksland > Goeree-Overflakkee*
• Goedereede > Goeree-Overflakkee*
• Graafstroom > Molenwaard*
• Liesveld > Molenwaard*
• Middelharnis > Goeree-Overflakkee*
• Nieuw-Lekkerland > Molenwaard*
• Oostflakkee > Goeree-Overflakkee*

Nao dees herindeling had de provincie nog 67 gemeintes.

2011

• Bodegraven > Bodegraven-Reeuwijk*
• Reeuwijk > Bodegraven-Reeuwijk*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 72 gemeintes.

2010

• Moordrecht > Zuidplas*
• Nieuwerkerk aan den IJssel > Zuidplas*
• Rozenburg > Rotterdam
• Zevenhuizen-Moerkapelle > Zuidplas*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 73 gemeintes.

2009

• Alkemade > Kaag en Braassem*
• Jacobswoude > Kaag en Braassem*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 76 gemeintes.

2007

• Bergschenhoek > Lansingerland*
• Berkel en Rodenrijs > Lansingerland*
• Bleiswijk > Lansingerland*
• 's-Gravendeel > Binnenmaas
• Liemeer > Nieuwkoop
• Ter Aar > Nieuwkoop

Nao dees herindeiling had de provincie nog 77 gemeintes.

2006

• Rijnsburg > Katwijk
• Sassenheim > Teylingen*
• Valkenburg > Katwijk
• Voorhout > Teylingen*
• Warmond > Teylingen*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 83 gemeintes.

2004

• 's-Gravenzande > Westland*
• De Lier > Westland* en Midden-Delfland*
• Maasland > Midden-Delfland*, Westland* en Maassluis
• Monster > Westland*
• Naaldwijk > Westland*
• Schipluiden > Midden-Delfland*, Westland* en Delft
• Wateringen > Westland*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 87 gemeintes.

2003

• Heerjansdam > Zwijndrecht

Nao dees herindeiling had de provincie nog 92 gemeintes.

2002

• Leidschendam > Leidschendam-Voorburg*
• Nootdorp > Pijnacker-Nootdorp*
• Pijnacker > Pijnacker-Nootdorp*
• Vianen (provincie Zuid-Holland) > Vianen (provincie Utrech)
• Voorburg > Leidschendam-Voorburg*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 93 gemeintes.

1994

• Nieuwveen > Liemeer (naomsverandering)

1993

• Rijneveld > Rijnwoude (naomsverandering)

1992

• Moerhuizen > Zevenhuizen-Moerkapelle (naomsverandering)

1991

• Benthuizen > Rijneveld*
• Hazerswoude > Rijneveld*
• Koudekerk aan den Rijn > Rijneveld*
• Leimuiden > Jacobswoude*, Nieuwveen en Ter Aar
• Moerkapelle > Moerhuizen*
• Rijnsaterwoude > Jacobswoude* en Ter Aar
• Woubrugge > Jacobswoude* en Alkemade
• Zevenhoven > Nieuwveen
• Zevenhuizen > Moerhuizen*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 96 gemeintes.

1989

• Driebruggen > Montfoort (provincie Utrech), Oudewater (provincie Utrech) en Reeuwijk
• Woerden (provincie Zuid-Holland) > Woerden (provincie Utrech)

Nao dees herindeiling had de provincie nog 102 gemeintes.

1986

• Ameide > Zederik*
• Arkel > Giessenlanden*
• Asperen > Vuren (provincie Gelderland)
• Bleskensgraaf en Hofwegen > Graafstroom*
• Brandwijk > Graafstroom*
• Everdingen > Vianen
• Giessenburg > Giessenlanden*
• Goudriaan > Graafstroom*
• Groot-Ammers > Liesveld*
• Hagestein > Vianen
• Hei- en Boeicop > Zederik* en Vianen
• Heukelum > Vuren (provincie Gelderland), Leerdam, Gorinchem en Giessenlanden*
• Hoogblokland > Giessenlanden*
• Hoornaar > Giessenlanden*
• Kedichem > Leerdam, Zederik* en Giessenlanden*
• Langerak > Liesveld*
• Leerbroek > Zederik*
• Lexmond > Zederik*
• Meerkerk > Zederik* en Giessenlanden*
• Molenaarsgraaf > Graafstroom*
• Nieuwland > Zederik* en Giessenlanden*
• Nieuwpoort > Liesveld*
• Noordeloos > Giessenlanden*
• Ottoland > Graafstroom*
• Oud-Alblas > Graafstroom*
• Schelluinen > Giessenlanden*
• Schoonrewoerd > Leerdam en Vianen
• Streefkerk > Liesveld*
• Tienhoven > Zederik*
• Wijngaarden > Graafstroom*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 104 gemeintes.

1985

• Ammerstol > Bergambacht
• Berkenwoude > Bergambacht
• Gouderak > Ouderkerk* en Gouda
• Haastrecht > Vlist en Gouda
• Krimpen aan de Lek > Nederlek*
• Lekkerkerk > Nederlek*
• Ouderkerk aan den IJssel > Ouderkerk* en Krimpen aan den IJssel
• Poortugaal > Rotterdam en Albrandswaard*
• Rhoon > Albrandswaard*
• Stolwijk > Vlist

Nao dees herindeiling had de provincie nog 130 gemeintes.

1984

• Goudswaard > Korendijk*
• Heinenoord > Binnenmaas* en Oud-Beijerland
• Klaaswaal > Cromstrijen*
• Maasdam > Binnenmaas* en Strijen
• Mijnsheerenland > Binnenmaas* en Oud-Beijerland
• Nieuw-Beijerland > Korendijk* en Oud-Beijerland
• Numansdorp > Cromstrijen*
• Piershil > Korendijk*
• Puttershoek > Binnenmaas*
• Westmaas > Binnenmaas* en Cromstrijen*
• Zuid-Beijerland > Korendijk*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 137 gemeintes.

1980

• Abbenbroek > Bernisse*
• Geervliet > Bernisse* en Spijkenisse
• Heenvliet > Bernisse* en Brielle
• Oostvoorne > Westvoorne* en Brielle
• Oudenhoorn > Bernisse*
• Rockanje > Westvoorne*
• Vierpolders > Brielle
• Zuidland > Bernisse*
• Zwartewaal > Brielle

Nao dees herindeiling had de provincie nog 141 gemeintes.

1970

• Dubbeldam > Dordrech
• Oudewater (provincie Zuid-Holland) > Oudewater > (provincie Utrech)

Nao dees herindeiling had de provincie nog 149 gemeintes.

1966

• Den Bommel > Oostflakkee*
• Hekelingen > Spijkenisse
• Herkingen > Dirksland en Middelharnis
• Melissant > Dirksland en Middelharnis
• Nieuwe Tonge > Middelharnis
• Ooltgensplaat > Oostflakkee*
• Ouddorp > Goedereede
• Oude-Tonge > Oostflakkee*
• Sommelsdijk > Middelharnis en Dirksland
• Stad aan 't Haringvliet > Middelharnis
• Stellendam > Goedereede en Dirksland

Nao dees herindeiling had de provincie nog 151 gemeintes.

1964

• Barwoutswaarder > Bodegraven en Woerden
• Hekendorp > Driebruggen*, Reeuwijk en Oudewater
• Lange Ruige Weide > Driebruggen*, Bodegraven en Reeuwijk
• Papekop > Driebruggen* en Oudewater
• Rietveld > Woerden, Bodegraven
• Waarder > Driebruggen*, Bodegraven en Woerden
• Zwammerdam > Alphen aan den Rijn, Bodegraven, Reeuwijk en Boskoop.

Nao dees herindeiling had de provincie nog 162 gemeintes.

1960

• Nieuwenhoorn > Hellevoetsluis, Brielle en Oudenhoorn
• Nieuw-Helvoet > Hellevoetsluis

Nao dees herindeiling had de provincie nog 168 gemeintes.

1957

• Giessendam > Hardinxveld-Giessendam*, Giessenburg* en Sliedrecht
• Giessen-Nieuwkerk > Giessenburg*
• Hardinxveld > Hardinxveld-Giessendam*, Giessenburg* en Schelluinen
• Peursum > Giessenburg*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 170 gemeintes.

1941

• Hillegersberg > Rotterdam
• IJsselmonde > Rotterdam
• Kethel en Spaland > Schiedam en Rotterdam
• Overschie > Rotterdam en Schiedam
• Schiebroek > Rotterdam
• Vlaardingerambacht > Vlaardingen, Schipluiden en Schiedam

Nao dees herindeiling had de provincie nog 172 gemeintes.

1938

• Koudekerk > Koudekerk aan den Rijn (naomsverandering)
• Stompwijk > Leidschendam* en Nootdorp
• Veur > Leidschendam*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 178 gemeintes.

1935

• Zegwaart > Zoetermeer

Nao dees herindeiling had de provincie nog 179 gemeintes.

1934

• Hoogvliet > Rotterdam
• Pernis > Rotterdam

Nao dees herindeiling had de provincie nog 180 gemeintes.

1923

• Loosduinen > D'n Haag

Nao dees herindeiling had de provincie nog 182 gemeintes.

1921

• Hof van Delft > Delft en Schipluiden
• Vrijenban > Delft en Pijnacker

Nao dees herindeiling had de provincie nog 183 gemeintes.

1918

• Aarlanderveen > Alphen aan den Rijn*
• Alphen > Alphen aan den Rijn*
• Oudshoorn > Alphen aan den Rijn*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 185 gemeintes.

1895

• Charlois > Rotterdam
• Kralingen > Rotterdam

Nao dees herindeiling had de provincie nog 187 gemeintes.

1886

• Delfshaven > Rotterdam
• Oost- en West-Barendrecht > Barendrecht (naomsverandering)

Nao dees herindeiling had de provincie nog 189 gemeintes.

1881

• Groote Lindt > Zwijndrecht

Nao dees herindeiling had de provincie nog 190 gemeintes.

1873

• Katendrecht > Charlois

Nao dees herindeiling had de provincie nog 191 gemeintes.

1870

• Broek, Thuil en 't Weegje > Gouda en Waddinxveen*
• Noord-Waddinxveen > Waddinxveen*
• Sluipwijk > Reeuwijk
• Stein (Zuid-Holland) > Gouda en Reeuwijk
• Zuid-Waddinxveen > Waddinxveen*

Nao dees herindeiling had de provincie nog 192 gemeintes.

1868

• Oud- en Nieuw-Mathenesse > Schiedam

Nao dees herindeiling had de provincie nog 196 gemeintes.

1858

• Laagblokland > Ottoland
• Onwaard > Melissant
• Roxenisse > Melissant

Nao dees herindeiling had de provincie nog 197 gemeintes.

1857

• Heer Oudelands Ambacht > Groote Lindt
• Kleine Lindt > Heerjansdam
• Kijfhoek > Groote Lindt
• Nederslingelandt > Peursum
• Oukoop > Hekendorp
• Zuidbroek (Zuid-Holland) > Bergambacht

Nao dees herindeiling had de provincie nog 200 gemeintes.

1856

• De Mijl > 's-Gravendeel en Dubbeldam
• Naters > Rockanje
• Wieldrecht > 's-Gravendeel en Dubbeldam

Nao dees herindeiling had de provincie nog 206 gemeintes.

1855

• Abtsregt > Vrijenban
• Achttienhoven (bij Nieuwkoop) > Nieuwkoop
• Ackersdijk en Vrouwenregt > Vrijenban
• Biert > Geervliet
• Bleskensgraaf > Bleskensgraaf en Hofwegen*
• Goidschalxoord > Heinenoord
• Groeneveld > Hof van Delft
• Hodenpijl > Schipluiden
• Hofwegen > Bleskensgraaf en Hofwegen*
• Hoogeveen in Rijnland > Benthuizen
• Hoogmade > Woubrugge
• Meerdervoort > Zwijndrecht
• Middelburg (Zuid-Holland) > Reeuwijk
• Nieuwland, Kortland en 's-Graveland > Kethel en Spaland
• Oude en Nieuwe Struiten > Nieuw-Helvoet
• Rijsoort en Strevelshoek > Ridderkerk
• Sandelingen-Ambacht > Hendrik-Ido-Ambacht
• Schuddebeurs en Simonshaven > Geervliet
• Sint Maartensregt > Schipluiden
• Spijk > Heukelum (provincie Gelderland)
• Stormpolder > Krimpen aan den IJssel
• Strijensas > Strijen
• Tempel > Berkel en Rodenrijs
• De Vennip > Hillegom
• Vrije en Lage Boekhorst > Alkemade
• Zouteveen > Vlaardingerambacht

Nao dees herindeiling had de provincie nog 209 gemeintes.

1854

• Kalslagen (provincie Noord-Holland) > Leimuiden, Aalsmeer (provincie Noord-Holland) en Uithoorn (provincie Noord-Holland)

1846

• Rijsoord > Rijsoord en Strevelshoek*
• Strevelshoek > Rijsoord en Strevelshoek*
• Vliet > Haastrecht
• Zuidwijk > Boskoop

Nao dees herindeiling had de provincie nog 234 gemeintes.

1845

• Benthorn > Benthuizen
• Ruijven > Pijnacker

Nao dees herindeiling had de provincie nog 237 gemeintes.

1841

• Albrandswaard en Kijvelanden > Poortugaal en Rhoon

Nao dees herindeiling had de provincie nog 239 gemeintes.

1840

• Vrijhoeven > Ter Aar

Creatie vaan de provincie Zuid-Holland mèt 240 gemeintes.

1836

• Oost-Barendrecht > Oost- en West-Barendrecht*
• West-Barendrecht > Oost- en West-Barendrecht*

1834

• 's-Gravenambacht > Pernis

1833

• Biesland > Vrijenban
• Hoog- en Woud-Harnasch > Hof van Delft

1832

• Cillaarshoek > Maasdam
• Hoogeveen in Delfland > Nootdorp
• Nieuwveen in Delfland > Nootdorp
• Sint Anthonypolder > Maasdam

1825

• Stadstitel veur Delfshaven

1820

• Indijk > Harmelen (provincie Utrech)^[1]
• Teckop (provincie Holland) > Teckop (provincie Utrech)^[1]

1819

• Niemandsvriend > Sliedrecht
• 't Woudt > Schipluiden

1817

• 't Woudt > Groeneveld*, Hof van Delft en Hoog- en Woud-Harnasch (umkiering vaan fusie 1812)

1816

• Sjöpping vaan de gemeinte Broek, Thuil en 't Weegje oet deile vaan de behawwe stad Gouda
• Cool > Rotterdam

1812

• Groeneveld > 't Woudt*
• Hoog- en Woud-Harnasch > 't Woudt*
• Rugge > Oostvoorne en Brielle

1811

• Sjöpping vaan de gemeinte Bergschenhoek* oet deile vaan de behawwe gemeintes Hillegersberg en Rotterdam
• Broek > Gouda
• Stadstitel veur Maassluis
• Thuil > Gouda
• 't Weegje > Gouda

1806

• Stadstitel veur D'n Haag

1805

• Sommelsdijk (Zieland) > Sommelsdijk (Holland)

1795

• Aofsplieting Bussum vaan Naarden (daan departemint/provincie Holland, arrondissemint/distrik Vecht en Zee; noe provincie Noord-Holland)

1604

• Ter Merwe > Dordrech

1590

• Hof vaan Weena > Rotterdam

1469

• Stadsrechte veur Heenvliet

1407

• Stadsrechte veur Leerdam (hierlekheid Arkel)

1405

• Verweusting vaan de stad Gasperde

1396

• Stadsrechte veur Haastrecht

1382

• Stadsrechte veur Gasperde (hierlekheid Arkel; later Hagestein en sinds 2002 provincie Utrech)
• Stadsrechte veur Gorinchem

1372

• Stadsrechte veur Woerden (daan graofsjap Holland, allewijl provincie Utrech)

1369

• Bussum > Naarden (daan zuierkerteer vaan Holland, allewijl provincie Noord-Holland)

1355

• Stadsrechte veur Weesp (daan zuierkerteer vaan Holland, allewijl provincie Noord-Holland)

1340

• Hierlekhede Bokel en Voorschoten > Rotterdam* (stadsrechte)

1336

• Stadsrechte veur Vianen (hierlekheid Vianen; allewijl provincie Utrech)

1322

• Stadsrechte veur Ammerstol

1318

• Stadsrechte veur Heusden (daan condominium, later graofsjap Holland, allewijl provincie Noord-Braobant)

1312

• Stadsrechte veur Goedereede

1306

• Stadsrechte veur Amsterdam (daan Zuierkerteer vaan Holland, allewijl provincie Noord-Holland)

1296

• Stadsrechte veur Muiden en Naarden (oetbreiing vaan awwer merretrechte verliend door de bisjop vaan Utrech; roond dezen tied ingelief bij Holland; allewijl provincie Noord-Holland)

1284

• Stadsrechte veur Woudrichem (daan graofsjap Holland, allewijl provincie Noord-Braobant)

1283

• Stadsrechte veur Nieuwpoort

1280

• Stadsrechte veur Schoonhoven

1277

• Stadsrechte veur Ameide

1275

• Stadsrechte veur Schiedam

1273

• Stadsrechte veur Vlaardingen

1272

• Stadsrechte veur Gouda

1266

• Splitsing vaan Leiden/Leithon in de nui stad Leiden* en 't ambach Leiderdorp* (woersjijnelek ieder)

1265

• Stadsrechte veur Oudewater (daan gewes Holland, allewijl provincie Utrech)

1246

• Stadsrechte veur Delft
• Stadsrechte veur 's-Gravenzande

1245

• Stadsrechte veur Haarlem (daan graofsjap Holland/zuierkerteer, allewijl provincie Noord-Holland)

1224

• Tolvrijheid veur Gorinchem*

1220

• Stadsrechte veur Dordrech (woersjijnelek ieder)

1213

• Stadsrechte veur Geertruidenberg (daan graofsjap Holland, allewijl provincie Noord-Braobant)

Aontal gemeintes per jaor

Roed = reëel, blauw = virtueel (aontal gemeintes veur de splitsing vaan Holland). Gemeintes veur 1830 neet opgenome, vaanwege oonzekerheid.

Rifferenties

1. ↑ ^{1,0 1,1} Historie vaan Harmelen