Zweite Bundesliga
2. Bundesliga
Land Vlag van Duitsland Duitsland
Bond Deutscher Fußball-Bund
Opgericht 1974
Systeem Competitie
Promotie naar Bundesliga
Degradatie naar 3. Liga
Aantal teams 18
Huidige kampioen 1. FC Heidenheim 1846 (2022/23)
Recordkampioen 1. FC Nürnberg, SC Freiburg,
1. FC Köln, Arminia Bielefeld (4)
Website Bundesliga.de
Huidig seizoen 2. Bundesliga 2023/24
Portaal  Portaalicoon   Voetbal
de kampioensschaal van de 2. Bundesliga

De 2. Bundesliga is de op een na hoogste divisie van het Duitse betaalde voetbal. De liga bestaat uit 18 teams. De nummers 1 en 2 promoveren naar de hoogste divisie, de 1. Bundesliga. De nummer 3 speelt een tweetal promotie-/degradatiewedstrijden om een plaats in de 1. Bundesliga tegen diens nummer 16. De nummers 17 en 18 van de 2. Bundesliga degraderen naar de 3. Liga; de nummer 16 speelt een tweetal promotie-/degradatiewedstrijden tegen de nummer 3 van de 3. Liga.

Geschiedenis

In 1963 werd in Duitsland als een van de laatste Europese landen de hoogste speelklasse ingevoerd. Tegelijk werden er ook vijf Regionaliga's (Süd, Südwest, West, Nord, Berlin) als tweede klasse ingevoerd, waarvan de kampioenen op het einde van het seizoen play-offs speelden om naar de Bundesliga te promoveren. De overgang van de Oberliga's (toen de nieuwe derde klasse) naar de Bundesliga en vijf Regionalliga's legde wel een wonde bloot: de Regionalliga kampte met veel financiële en sportieve problemen waardoor degradatie uit de Bundesliga een club gemakkelijk kon ruïneren. Daarnaast was toen enkel de Bundesliga professioneel, de Regionalliga was voor amateurs. Dat probleem bereikte zijn hoogtepunt in het seizoen 1970/71 met het Bundesligaschandaal. Arminia Bielefeld en Rot-Weiß Oberhausen waren in ernstig degradatiegevaar geraakt en kochten om die reden verschillende ploegen en spelers om. De omkoopaffaire was bijna gelukt, ware het niet dat de voorzitter van Kickers Offenbach, de degradant van dat seizoen samen met Rot-Weiß Essen, Hans-Gregorio Canellas geluidopnames had waarop duidelijk te horen was dat spelers van onder andere 1. FC Köln Offenbach 'hulp' aanboden om niet te moeten degraderen. Door het schandaal besloot de DFB voor het seizoen 1974/1975 een 2. Bundesliga in twee reeksen (Nord en Süd) in te voeren om zo de kloof tussen de amateurreeksen en de professionele reeksen te sluiten. Er werd wel gedacht dat de invoering van de 2. Bundesliga tot een fusiegolf in verschillende steden zou leiden, onder andere in Berlijn en Mannheim, maar zover kwam het uiteindelijk niet.

In 1974 werd dan de tweede Bundesliga ingevoerd. In het begin bestond de 2. Bundesliga uit 40 ploegen in twee reeksen (Nord en Süd) waarvan de kampioenen direct naar de Bundesliga promoveerden. De vicekampioenen streden in twee play-offwedstrijden om de promotie. Daarvoor kwamen de drie degradanten uit de Bundesliga in de plaats. Omdat soms twee tot drie Bundesligaploegen uit Süd of Nord degradeerden en de vicekampioen verloor, telden de competities weleens 21 of 22 ploegen. De 2. Bundesliga won al snel aan populariteit: de stadions werden beter, verschillende grote trainersnamen trainden tweedeklassers en de wedstrijden lokten steeds meer supporters.

Voor het seizoen 1981/1982 vond een grote herstructurering plaats: de tweede klasse zou vanaf dat seizoen nog maar 20 ploegen in een competitie tellen. Er werd een regeling ingevoerd om te bepalen wie zich zou plaatsen voor de eengemaakte tweede klasse: de drie Bundesligadegradanten en de vier hoogst geplaatste ploegen waren automatische gekwalificeerd. De andere deelnemers werden geselecteerd door een 'rangcijfer' op basis van de eindpositie in de seizoenen 78/79 tot 80/81 te berekenen: hoe lager dit cijfer was, des te meer kans maakte een ploeg om zich voor de tweede klasse te plaatsen. Daarnaast moesten in het stadion ook 15.000 supporters passen en binnen afzienbare tijd over een lichtmastinstallatie beschikken als die er nog niet was. Ook de promotieregeling was iets anders: de twee eerste ploegen promoveerden direct, maar de derde moeste play-offs spelen tegen de 16de uit de Bundesliga.

De volgende herstructurering volgde na de Wende. Het seizoen 1990/1991 was het laatste seizoen van de DDR-Oberliga, de eerste klasse van de voormalige DDR en de voetbalhereniging werd in het seizoen 1991/92 voltooid. Daarvoor werd de competitie opnieuw in tweeën gedeeld. Elke reeks telde dat seizoen 12 ploegen. Op het einde degradeerden in totaal vijf ploegen naar de Oberliga en promoveerden er drie uit de Oberliga. Daarnaast degradeerden er ook eenmalig vier Bundesligaploegen en promoveerden er maar twee. De totale som kwam daardoor opnieuw op 24 ploegen uit. Op vraag van de clubs werd er opnieuw een tweede klasse van een reeks ingesteld, maar die telde 24 ploegen, waardoor het tot nooit geziene 46 speeldagen in het seizoen 92/93 kwam. Dat seizoen moesten er echter zeven ploegen naar de Oberliga degraderen en promoveerden er maar drie, zodat er in het seizoen 1993/94 nog maar 20 ploegen waren. Het volgende seizoen werd het aantal ploegen definitief op 18 vastgelegd.

Vanaf het seizoen 1996/97 steeg het aantal toeschouwers explosief door de degradatie van verschillende vaste waarden uit de Bundesliga: Eintracht Frankfurt en 1. FC Kaiserslautern in 1996, 1. FC Köln in 1998 en Borussia Mönchengladbach in 1999. Ook de stadions verbeterden waardoor er tegenwoordig ongeveer 17.000 toeschouwers naar een wedstrijd komen kijken. In het seizoen 2004/2005 kwam de 2. Bundesliga veelvuldig in het nieuws. In een wedschandaal werd Robert Hoyzer ervan verdacht wedstrijden te hebben gemanipuleerd. De wedstrijd tussen LR Ahlen en Wacker Burghausen moest opnieuw gespeeld worden.

Kampioenen

2. Bundesliga Nord

2. Bundesliga Süd

2. Bundesliga

2. Bundesliga Nord

2. Bundesliga Süd

2. Bundesliga

Aantal seizoenen in de 2e Bundesliga

Vetgedrukte teams spelen in (2023/2024) in de tweede Bundesliga

Club /50 Jaren (1974-2024)
FC St. Pauli 32 1974-1977, 1978-1979, 1984-1985, 1986-1988, 1991-1995, 1998-2001, 2002-2003, 2007-2010, 2011-....
Alemannia Aachen 28 1974-1990, 1999-2006, 2007-2012
Hannover 96 28 1974-1975, 1976-1985, 1986-1987, 1989-1996, 1998-2002, 2016-2017, 2019-....
Karlsruher SC 27 1974-1975, 1977-1980, 1983-1984, 1985-1987, 1999-2000, 2001-2007, 2009-2012, 2013-2017, 2019-....
Fortuna Köln 26 1974-2000
VfL Osnabrück 26 1974-1984, 1985-1993, 2000-2001, 2003-2004, 2007-2009, 2010-2011, 2019-2021, 2023-....
SpVgg Greuther Fürth 25 1997-2012, 2013-2021, 2022-....
TSV 1860 München 24 1974-1977, 1978-1979, 1981-1982, 1991-1992, 1993-1994, 2004-2017
Stuttgarter Kickers 23 1974-1988, 1989-1991, 1992-1994, 1996-2001
SV Darmstadt 98 23 1974-1978, 1979-1981, 1982-1993, 2014-2015, 2017-2023
DSC Arminia Bielefeld 22 1974-1978, 1979-1980, 1985-1988, 1995-1996, 1998-1999, 2000-2002, 2003-2004, 2009-2011, 2013-2014, 2015-2020, 2022-2023
SC Freiburg 22 1978-1993, 1997-1998, 2002-2003, 2005-2009, 2015-2016
MSV Duisburg 22 1982-1986, 1989-1991, 1992-1993, 1995-1996, 2000-2005, 2006-2007, 2008-2013, 2015-2016, 2017-2019
1. FC Nürnberg 22 1974-1978, 1979-1980, 1984-1985, 1994-1996, 1997-1998, 1999-2001, 2003-2004, 2008-2009, 2014-2018, 2019-....
SG Wattenscheid 09 20 1974-1990, 1994-1996, 1997-1999
SV Waldhof Mannheim 20 1974-1983, 1990-1997, 1999-2003
Eintracht Braunschweig 20 1980-1981, 1985-1987, 1988-1993, 2002-2003, 2005-2007, 2011-2013, 2014-2018, 2020-2021, 2022-....
1. FC Saarbrücken 19 1974-1976, 1978-1981, 1983-1985, 1986-1992, 1993-1995, 2000-2002, 2004-2006
FSV Mainz 05 19 1974-1976, 1988-1989, 1990-2004, 2007-2009
Rot-Weiß Oberhausen 18 1974-1975, 1979-1981, 1983-1988, 1998-2005, 2008-2011
Fortuna Düsseldorf 18 1987-1989, 1992-1993, 1994-1995, 1997-1999, 2009-2012, 2013-2018, 2020-....
FSV Frankfurt 16 1975-1981, 1982-1983, 1994-1995, 2008-2016
Rot-Weiß Essen 16 1977-1984, 1986-1991, 1993-1994, 1996-1997, 2004-2005, 2006-2007
VfL Bochum 16 1993-1994, 1995-1996, 1999-2000, 2001-2002, 2005-2006, 2010-2021
FC Erzgebirge Aue 16 2003-2008, 2010-2015, 2016-2022
Hertha BSC 16 1980-1982, 1983-1986, 1988-1990, 1991-1997, 2010-2011, 2012-2013, 2023-....
FC Homburg 15 1974-1981, 1984-1986, 1988-1989, 1990-1995
SC Paderborn 07 14 2005-2008, 2009-2014, 2015-2016, 2018-2019, 2020-....
Kickers Offenbach 14 1976-1983, 1984-1985, 1987-1989, 1999-2000, 2005-2008
SG Union Solingen 14 1975-1989
1. FC Union Berlin 13 2001-2004, 2009-2019
1. FC Kaiserslautern 13 1996-1997, 2006-2010, 2012-2018, 2022-....
SpVgg Bayreuth 12 1974-1982, 1985-1986, 1987-1990
FC Augsburg 12 1974-1979, 1980-1981, 1982-1983, 2006-2011
SV Sandhausen 11 2012-2023
SV Meppen 11 1987-1998
Energie Cottbus 11 1997-2000, 2003-2006, 2009-2014
SpVgg Unterhaching 11 1989-1990, 1992-1993, 1995-1999, 2001-2002, 2003-2007
KFC Uerdingen 05[1] 11 1974-1975, 1976-1979, 1981-1983, 1991-1992, 1993-1994, 1996-1999
Hansa Rostock 11 1992-1995, 2005-2007, 2008-2010, 2011-2012, 2021-....
Holstein Kiel 10 1978-1981, 2017-....
SSV Jahn Regensburg 10 1975-1977, 2003-2004, 2012-2013, 2017-2023
Dynamo Dresden 10 2004-2006, 2011-2014, 2016-2020, 2021-2022
1. FC Heidenheim 1846 9 2014-2023
FC Ingolstadt 04 9 2008-2009, 2010-2015, 2017-2019, 2021-2022
1. FC Köln 9 1998-2000, 2002-2003, 2004-2005, 2006-2008, 2012-2014, 2018-2019
SpVgg Fürth 9 1974-1983
SC Preußen Münster 9 1974-1981, 1989-1991
Tennis Borussia Berlin 9 1975-1976, 1977-1981, 1985-1986, 1993-1994, 1998-2000
Carl Zeiss Jena 8 1991-1994, 1995-1998, 2006-2008
KSV Hessen Kassel 8 1980-1987, 1989-1990
SSV Ulm 1846 8 1979-1981, 1983-1985, 1986-1988, 1998-1999, 2000-2001
Eintracht Trier 8 1976-1981, 2002-2005
Rot-Weiß Ahlen 8 2000-2006, 2008-2010
Chemnitzer FC 7 1991-1996, 1999-2001
VfL Wolfsburg 7 1974-1975, 1976-1977, 1992-1997
SpVgg Blau-Weiß 1890 Berlin 7 1984-1986, 1987-1992
Wuppertaler SV 7 1975-1980, 1992-1994
FC Schalke 04 7 1981-1982, 1983-1984, 1988-1991, 2021-2022, 2023-....
Hamburger SV 6 2018-....
Eintracht Frankfurt 6 1996-1998, 2001-2003, 2004-2005, 2011-2012
VfR Wormatia Worms 6 1974-1975, 1977-1982
VfB Leipzig 6 1991-1993, 1994-1998
Wacker Burghausen 5 2002-2007
VfB Oldenburg 5 1980-1981, 1990-1993, 1996-1997
Freiburger FC 5 1977-1982
SV Wehen Wiesbaden 4 2007-2009, 2019-2021, 2023-....
FV Würzburg 04 4 1976-1980
TuS Koblenz 4 2006-2010
FK Pirmasens 4 1974-1978
Göttingen 05 4 1974-1977, 1980-1981
Röchling Völklingen 4 1974-1977
Rot-Weiß Lüdenscheid 4 1977-1981
SC Herford 4 1976-1978, 1979-1981
Schwarz-Weiß Essen 4 1974-1978
Wacker 04 Berlin 4 1974-1978
Westfalia Herne 4 1975-1979
VfR Oli Bürstadt 4 1977-1978, 1979-1981, 1984-1985
FC Schweinfurt 05 4 1974-1976, 1990-1991, 2001-2002
FSV Zwickau 4 1994-1998
VfB Lübeck 4 1995-1997, 2002-2004
Arminia Hannover 4 1976-1980
Bayer 04 Leverkusen 4 1975-1979
FC Bayern 1910 Hof 4 1974-1978
SSV Reutlingen 4 1976-1977, 2000-2003
VfB Stuttgart 4 1975-1977, 2016-2017, 2019-2020
1. FC Magdeburg 3 2018-2019, 2022-....
Würzburger Kickers 3 1977-1978, 2016-2017, 2020-2021
VfR Aalen 3 2012-2015
Borussia Mönchengladbach 3 1999-2001, 2007-2008
FC Gütersloh 3 1996-1999
Borussia Neunkirchen 3 1974-1975, 1978-1979, 1980-1981
SC Viktoria Köln 3 1978-1981
Viktoria Aschaffenburg 3 1985-1987, 1988-1989
SpVgg Erkenschwick 3 1974-1976, 1980-1981
KSV Baunatal 3 1976-1979
Werder Bremen 2 1980-1981, 2021-2022
RB Leipzig 2 2014-2016
Rot-Weiß Erfurt 2 1991-1992, 2004-2005
OSC Bremerhaven 2 1977-1978, 1979-1980
OSV Hannover 2 1979-1981
DJK Gütersloh 2 1974-1976
ESV Ingolstadt 2 1979-1981
MTV Ingolstadt 2 1978-1980
DSC Wanne-Eickel 2 1978-1980
FC Remscheid 2 1991-1993
Borussia Dortmund 2 1974-1976
1. FC Mülheim 2 1974-1976
1. FC Bocholt 2 1977-1978, 1980-1981
BV Lüttringhausen 2 1982-1984
TSG 1899 Hoffenheim 1 2007-2008
Bonner SC 1 1976-1977
Hallescher FC 1 1991-1992
BSV Schwenningen 1 1976-1977
Eintracht Kreuznach 1 1975-1976
FC Hanau 93 1 1978-1979
HSV Barmbek-Uhlenhorst 1 1974-1975
Olympia Wilhelmshaven 1 1974-1975
SC Charlottenburg 1 1983-1984
TuS Schloß Neuhaus 1 1982-1983
VfB Eppingen 1 1980-1981
VfR Heilbronn 1 1974-1975
VfR Mannheim 1 1974-1975
FSV Salmrohr 1 1986-1987
BVL Remscheid 1 1987-1988
TSV Havelse 1 1990-1991
Stahl Brandenburg 1 1991-1992
SV Babelsberg 03 1 2001-2002
Sportfreunde Siegen 1 2005-2006
Spandauer SV 1 1975-1976
SV Elversberg 1 2023-....

Topscorers

Naam Club(s) Duels Goals Pen. Gem.
1 Vlag van Duitsland Dieter Schatzschneider Hannover 96, Fortuna Köln 201 154 20 0.77
2 Vlag van Duitsland Karl-Heinz Mödrath Alemannia Aachen, Fortuna Köln 273 151 2 0.55
3 Vlag van Duitsland Simon Terodde* Hamburger SV, 1. FC Köln, VfB Stuttgart, MSV Duisburg, VfL Bochum, 1. FC Union Berlin 253 142 18 0.56
4 Vlag van Duitsland Theo Gries Hertha BSC, Hannover 96, Alemannia Aachen 292 123 10 0.42
5 Vlag van Duitsland Sven Demandt Hertha BSC, Fortuna Düsseldorf, 1. FSV Mainz 05 317 120 13 0.38
6 Vlag van Duitsland Walter Krause Kickers Offenbach, SG Wattenscheid 09, Rot-Weiß Oberhausen 272 119 4 0.44
7 Vlag van Duitsland Daniel Jurgeleit FC 08 Homburg, SG Union Solingen, VfB Lübeck 393 117 12 0.30
8 Vlag van Duitsland Gerd-Volker Schock Arminia Bielefeld, VfL Osnabrück 242 116 5 0.48
9 Vlag van Duitsland Franz Gerber TSV 1860 München, Hannover 96, Wuppertaler SV, FC St. Pauli, ESV Ingolstadt 213 115 3 0.54
10 Vlag van Duitsland Paul Linz Waldhof Mannheim, VfL Osnabrück, Freiburger FC, OSC Bremerhaven 233 115 19 0.49
11 Vlag van Duitsland Peter Cestonaro SV Darmstadt 98, Hessen Kassel 245 111 2 0.45
12 Vlag van Duitsland Otmar Ludwig Fortuna Köln, FC 08 Homburg, SC Freiburg, Freiburger FC, Hessen Kassel 260 108 3 0.42
13 Vlag van Duitsland Uwe Sommerer SpVgg Oberfranken Bayreuth 256 106 1 0.41
14 Vlag van Duitsland Marius Ebbers 1. FC Köln, MSV Duisburg, Alemannia Aachen, FC St. Pauli 273 102 0 0.37
15 Vlag van Duitsland Bruno Labbadia Karlsruher SC, Arminia Bielefeld, SV Darmstadt 98 230 101 8 0.44
Zie de categorie 2. Fußball-Bundesliga (Germany) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.