De Colonne Henneicke, was een onderdeel van de Hausraterfassungsstelle, een Nederlandse afdeling, dat onder toezicht stond van de Zentralstelle für jüdische Auswanderung in Amsterdam en tot doel had gestolen joodse inboedels naar Duitsland af te voeren. Het bestond uit een groep Nederlandse nazi-collaborateurs die actief waren als premiejagers in de periode tussen maart en oktober 1943.[1] De groep bestond uit ruim vijftig Nederlanders die tegen betaling jacht maakten op Joodse onderduikers. De groep stond onder leiding van Wim Henneicke. In het halve jaar dat de organisatie bestond was deze verantwoordelijk voor de deportatie van acht- tot negenduizend personen.[2] Op 30 september 1943 werd de organisatie opgeheven, officieel omdat Amsterdam Judenfrei was, maar ook omdat de chef van de Sicherheitsdienst, Willy Lages, zich aan het ongedisciplineerde gedrag van de leden ergerde.

Ontdekking administratie Henneicke groep

In het najaar van 1947 werd in Amsterdam in een kelder van het perceel Prof. Tulpstraat 19 (Hoofdsynagoge Nederlands Israelitische Gemeente) een grote partij documenten gevonden, De documenten waren van verschillende zijden aan de Prof. Tulpstraat 19 toegezonden, zonder opgave van de herkomst, en waren opgeborgen in de kelder van het pand. De archiefstukken kwamen weer tevoorschijn tijdens de verhuizing van de Hoofdsynagoge in november 1947 naar een andere locatie. Het bleek om archiefmateriaal van de Hausraterfassungsstelle te gaan, waaronder documenten die betrekking hadden op de administratie van de Henneicke groep.

Bijzondere rechtspleging

Van de Colonne Henneicke werden in de Bijzondere rechtspleging in de jaren 1946 - 1949 25 leden ter dood veroordeeld, van wie de straf in cassatie werd omgezet in gevangenisstraf. Van de overgebleven zestien werden alleen de twee eerstveroordeelden voor het vuurpeloton gebracht. Dat waren twee medewerkers van de cartotheek van de Zentralstelle. Latere veroordeelden profiteerden van het gratiebeleid dat de katholieke minister van Justitie Hans Kolfschoten had ontwikkeld.[3][4]

Ledenlijst

Het aantal mensen die in dienst waren bij de colonne Heneicke werd geschat op 53 Nederlanders en 1 Duitser. Meerdere ambtenaren van de Hausraterfassungsstelle werkten vaak op basis van vrijwilligheid mee als lucratieve bijverdienste, en zijn in de tellingen meegenomen.