Een organisatieadviseur, ook wel aangeduid als managementconsultant, is een adviseur van het bedrijfsleven, de overheid, en andere organisaties in beleidsmatige en organisatorische vraagstukken. Zijn bedrijf wordt een organisatieadviesbureau genoemd.
De organisatieadviseur werkt in de regel in opdracht van een organisatie aan het vaststellen, analyseren en oplossen van beleidsmatige en organisatorische vraagstukken. Dit werk kan zich richten op:[1]
In het algemeen kun je zeggen dat het adviesobject van organisatieadviseurs is in te delen op een spectrum tussen 'persoon in een bedrijf' en een 'probleem in een bedrijf'.
Dat wil zeggen:
Het beroep van organisatieadviseur is ontstaan begin twintigste eeuw in de Verenigde Staten met technici als Frederick Taylor, die als zogenaamde "consulting engineers" onderzoek deden op de werkvloer en adviezen verstrekte aan fabrieksdirecties. Vlak na de Eerste Wereldoorlog ontstonden hier de eerste consultancy firma's, waaronder Arthur D. Little, die overigens dertig jaar eerder was gestart als contractonderzoek organisatie.
In Nederland startte in 1922 het eerste organisatieadviesbureau met Ernst Hijmans en Van Gogh met medewerking van Johan Marie Louwerse en Berend Willem Berenschot. In het opvolgende decennium gingen ze ieder hun eigen weg met eigen bureaus.[2]