Zeven samenvattingen | ||
---|---|---|
Naam (taalvarianten) | ||
Vereenvoudigd | 七略 | |
Traditioneel | 七略 | |
Pinyin | Qīlüè | |
Wade-Giles | Ch'i-lüeh | |
|
Zeven samenvattingen (Qilüe) is de naam van de eerste Chinese systematische bibliografie. Het werk werd in de eerste eeuw v.Chr. samengesteld door Liu Xiang en zijn zoon Liu Xin. De indeling van het werk vormde de basis voor de ordening van kennis in het oude China. De bibliografie is grotendeels bewaard gebleven als hoofdstuk 30 van de Hanshu, de officiële geschiedenis van de vroege-Handynastie. De indeling van de qilüe vormt ook de basis voor de sibu, de tot op heden in China gebruikte viervoudige onderverdeling van de Chinese literatuur.
In 26 v.Chr. kreeg Liu Xiang opdracht om de manuscripten in de keizerlijke bibliotheek te ordenen en eventueel te reconstrueren. Hij deed dit door verschillende versies met elkaar te vergelijken. Als er karakters of tekstdelen ontbraken, werden zij aangevuld op basis van later samengestelde documenten. Liu Xiang moet met zijn groep van geleerden meer dan 33.000 documenten hebben bewerkt tot uiteindelijk 13.000 pian. Die werden op bamboelatjes overgeschreven en geplaatst in de keizerlijke bibliotheek. Elk werk werd voorzien van de naam van de auteur, een opmerking over de inhoud en de gebruikte bronnen. Deze aantekeningen werden later verzameld in de "Aangehechte commentaren" (Bielu, 別錄). Na de dood van Liu Xiang voltooide zijn zoon Liu Xin het werk. Op basis van de bielu werd een lijst met werken samengesteld die rond 6 v.Chr. onder de titel "Zeven samenvattingen" (Qilüe) aan de keizer werd aangeboden. Zowel de oorspronkelijke bielu als de latere qilüe zijn verloren geraakt. Wel werd een groot deel van de "Zeven samenvattingen" door Ban Gu als hoofdstuk 30 opgenomen in zijn Hanshu. De titel van dat hoofdstuk is "bibliografische verhandeling" (yiwen zhi, 藝文志) en bestond uit de catalogus van de keizerlijke bibliotheek. In de latere officiële dynastieke geschiedenissen werd dit voorbeeld gevolgd.
Deze samenstelling is gebaseerd op de Catalogus van de keizerlijke bibliotheek van de Hanshu. Zoals al blijkt uit de naam bestond het werk uit zeven onderdelen:
In de loop van de 3e eeuw na Chr. vond een verschuiving plaats van zes naar vier categorieën. Xun Xu (荀勖, (...-289), keizerlijke bibliothecaris tijdens de Jin-dynastie, stelde toen de "Nieuwe Lijst van de centrale verzameling van klassieke werken" (Zhongjing Xinbu, 中经新薄) samen. De categorieën van de diverse meesters, de militaire geschriften, de waarzeggerij en de medische canon werden tot één rubriek verenigd. De geschiedkundige werken werden uit de categorie van de klassieke geschriften gehaald en in een eigen rubriek geplaatst. De aldus ontstane vier categorieën staan vanaf dat moment bekend als sibu. Deze viervoudige onderverdeling van de Chinese literatuur is sindsdien gehandhaafd.