| Rok założenia | |
|---|---|
| Rok rozwiązania | |
| Pochodzenie | |
| Gatunek | |
| Aktywność |
1971–1977, |
| Wydawnictwo | |
| Powiązania |
Bractwo Kurkowe 1791 – polski zespół wokalno-instrumentalny, wykonujący muzykę z pogranicza folku, folk rocka, country, poezji śpiewanej oraz popu[1]. Pod swoją oryginalną nazwą działał w latach 1971–1977, zaś w latach 1977–1980 pod zmienioną nazwą.
Bractwo Kurkowe 1791 zostało założone we wrześniu 1971 roku pod patronatem klubu Pod Witrażem w Łodzi. Założycielem i kierownikiem artystycznym formacji był Piotr Janczerski (ex-No To Co; śpiew), któremu towarzyszyli: Janusz Hryniewicz (śpiew, gitara, flet, harmonijka ustna), Ryszard Godyń (śpiew, gitara, banjo), Krzysztof Murek (gitara basowa, śpiew), Zbigniew Nowak (ex-Vox Remedium; pianino, cytra, bongosy, śpiew)[2]. Grupa zadebiutowała 2 kwietnia 1972 roku w telewizyjnym programie Tele-Echo, występując obok krakowskiego Bractwa Kurkowego, co dało pomysł na nazwę zespołu. Zaprezentowała wówczas piosenki Gospoda Pod kogutem i Obraz zapamiętany. Pierwszych nagrań muzycy dokonali podczas dwóch sesji nagraniowych dla Młodzieżowego Studia Rytm, część z nich ukazała się na debiutanckiej płycie czwórce. Wokalista pojmował zespół jako teatr piosenki i kreował grupę na głównego wykonawcę tworzonych widowisk, prezentowanych głównie w kameralnych warunkach Teatru Stara Prochownia w Warszawie, w Sali Ratuszowej w Gdańsku oraz w siedzibie zespołu – na małej scenie Teatru Rozmaitości w Łodzi. Pierwszy program, Pejzaże polskie pokazywany był także podczas XII MFP w Sopocie.
Rzekłbym, że chodzi nam o styl zwany new folk... Mnie osobiście leżałoby na sercu animowanie muzyki, która byłaby prawdziwie polska i zarazem bardzo słowiańska... Wydaje mi się, że taka muzyka mogłaby mieć pewną szansę na międzynarodowym rynku rozrywki
Z końcem roku formacja nagrała pierwszy longplay pt. Polskie dzwony. Następne spektakle muzyczno-teatralne prezentowane już w nowym składzie i wydane na płytach to: Już gwiazdeczka się kolebie i Życie, miłość, folk. Konsultantem muzycznym tych widowisk był Mateusz Święcicki. Drugi skład Bractwa Kurkowego 1791, oprócz P. Janczerskiego i Z. Nowaka tworzyli: Dominik Kuta (gitara, flet, śpiew), Andrzej Tenard (gitara, śpiew) i Jerzy Górzyński (gitara basowa, śpiew). W 1974 roku przez zespół przewinęli się: Eugeniusz Mańko (ex-Spisek Sześciu; perkusja) i Elżbieta Linkowska (ex-Pro Contra; śpiew). Popularność przyniosły grupie występy na XI KFPP w Opolu (1973), gdzie została nagrodzona, na XIII MFP w Sopocie i na FPŻ w Kołobrzegu, gdzie trzykrotnie zdobyła Srebrny Pierścień (1973, 1974, 1976). Ponadto w latach 1973-1974 wzięła udział w X Światowym Festiwalu Młodzieży i Studentów w Berlinie oraz Festiwalu Mody w Gdańsku, gdzie została nagrodzona Złotym Medalem za program Muzyka i moda. Ponadto formacja trzykrotnie gościła w ZSRR. W grudniu 1974 roku odszedł Zbigniew Nowak (kompozytor takich przebojów grupy jak m.in. Hej, dyliżans mknie, Moja Santa Maria i Hej przynieście czerwone), który utworzył popularny zespół Happy End. Na początku 1975 roku perkusistą Bractwa Kurkowego 1791 został Henryk Tomala (ex-Test), a miejsce Kuty (w zespole od 1972) zajął Wojciech Michalczyk (ex-zespół Stana Borysa). Wypadek samochodowy zakończył tournée Bractwa Kurkowego po Szwecji i Norwegii i spowodował czasowe zawieszenie działalności oraz kolejne zmiany personalne. Jesienią 1975 roku przed wyjazdem do Stanów Zjednoczonych i Kanady zespół tworzyli: P. Janczerski (śpiew) W. Michalczyk (gitara), Tadeusz Kłoczewiak (ex-Test; gitara basowa), Paweł Dubowicz (ex-Fair; fortepian, instrumenty klawiszowe), Wojciech Meller (ex-Safari; perkusja, śpiew), Zbigniew Mrozowski (ex-Grupa Bluesowa „Stodoła”; perkusja). Po tournée skandynawskim zespół przedstawił w kraju program Muzykon na głos ludzki. W marcu 1977 r. formacja nagrała swój czwarty album Piotr Janczerski i Bractwo Kurkowe, a w czerwcu po raz drugi wyjechała na występy do Stanów Zjednoczonych, gdzie grała dla Polonii amerykańskiej. W jednym z największych klubów polonijnych na wschodnim wybrzeżu Piast w Jersey City, a także w Chopin Theatre na Manhattanie zaprezentowała utwory zarówno z repertuaru No To Co, jak i najnowsze własne kompozycje – począwszy od piosenek Po ten kwiat czerwony i Te opolskie dziouchy, a skończywszy na Jadę od Bytomia i Niech wam życie płynie wesoło[4]. Zespół zaprezentował także kilka zagranicznych piosenek, m.in.: Proud Mary, When In Your Arms[4]. Po występie na międzynarodowym festiwalu muzycznym w Jersey City College, Bractwo Kurkowe zebrało bardzo dobre recenzje[4]. W skład grupy wchodzili wówczas: P. Janczerski (śpiew), Tomasz Myśków (ex-Saloon; gitara), Zbigniew Dziubiński (ex-Trubadurzy; gitara), Tomasz Rostkowski (ex-Trubadurzy; instrumenty klawiszowe), Henryk Bednarski (gitara basowa) i Tadeusz Kazimierczak (perkusja). Podczas pobytu w USA zespół P. Janczerskiego zmienił nazwę na Bractwo. W 1978 grupa będąc pod patronatem Stowarzyszenia Muzyków Estradowych zaprezentowała w Teatrze Rozmaitości swój kolejny program, pt. Przez ranczo szoł chłop. Członkami zespołu w tym okresie byli: Henryk Szpernol (ex-Hokus; gitara), Krystian Wilczek (ex-Apokalipsa; gitara basowa, śpiew), Adam Pilawa (ex-2 plus 1; skrzypce), Jacek Berenthal (ex-Hokus; instrumenty klawiszowe, śpiew), Janusz Ziomber (ex-Krzak; perkusja). W późniejszym okresie nowymi muzykami Bractwa zostali: Andrzej Sidło (gitara, harmonijka ustna), Jerzy Kobiałko (gitara basowa), Stanisław Fijałkowski (pianino, flet, kierownik muzyczny), Tadeusz Król (saksofon, wiolonczela), Janusz Hernandez[5][6] i Zbigniew Gałązka (perkusja). W 1979 zespół jeszcze raz zmienił nazwę i jako Express Band wystąpił na XIII FPŻ w Kołobrzegu. W 1980 Janczerski z towarzyszeniem muzyków blues-rockowej formacji Irjan, ponownie pod nazwą Bractwo, po raz kolejny odwiedził Stany Zjednoczone, Kanadę oraz Związek Radziecki, gdzie prezentował świąteczny program pt. Wieczerza wigilijna u księcia Radziwiłła Panie Kochanku za który otrzymał Medal 200-lecia USA[7][8]. Ostatni koncert trasy miał miejsce we Lwowie[9].
