Ernst Erich North (ur. 25 lutego 1909 w Berlinie, zm. 15 stycznia 1983 w Bensheim) – prawdziwe nazwisko Paul Krantz, którego używał przed 1948 r., niemiecko-amerykański literaturoznawca i pisarz.

Życiorys

Paul Krantz dorastał w czynszowej kamienicy w Berlinie. Dzięki wyjątkowym uzdolnieniom umożliwiono mu ukończenie gimnazjum. W 1927 r. był uczestnikiem głośnej tragedii uczniów w Steglitz, w wyniku których postawiono go przed sądem. Uwolniony spod zarzutów udziału w śmierci kolegów ukończył naukę w Odenwaldschule w Heppenheim (Bergstraße). Od 1929 studiował germanistykę na Uniwersytecie we Frankfurcie. W tym samym czasie jako freelancer pisywał dla "Frankfurter Zeitung" wiersze i teksty narracyjne. W 1933 r. jego dysertacja doktorska została odrzucona: pomimo że ją napisał, władze nazistowskie nie dopuściły do zdawania przez niego egzaminu ustnego. W marcu tego samego roku Kranz wyemigrował do Francji.

Jeszcze podczas pobytu w Niemczech używał pseudonimu literackiego Ernst Erich Noth; w Paryżu używał go ponownie publikując w prasie i wydając tam swoje prace literackie. Jakiś czas później przeniósł się w południowe rejony Francji, gdzie pozostał aż do 1940 pracując w redakcji pisma "Cahiers du Sud". W maju 1939 r. władze hitlerowskie odebrały mu niemieckie obywatelstwo, a jego książki znalazły się w Niemczech na indeksie. Dwukrotnie, w roku 1939 i 1940 był aresztowany w okresie niemieckiej okupacji Francji. Przez rok był zmuszony ukrywać się. W 1941 r. udało mu się dzięki pomocy uciec do Stanów Zjednoczonych.

W USA w latach 1942-1948 był szefem niemieckojęzycznego programu radiowego rozgłośni National Broadcasting Company. W 1948 r. przyznano mu amerykańskie obywatelstwo, oficjalnie pod nazwiskiem Ernst Erich Noth. Od 1949 do 1959 roku redagował czasopismo literackie "Books abroad", wykładając w tym samym czasie języki nowożytne i literaturę na kilku amerykańskich uniwersytetach, m.in. na Uniwersytecie Oklahoma w Norman i Marquette University w Milwaukee. W 1963 r. powrócił do Europy. We Francji pracował jako recenzent książki i wykładowca na Uniwersytecie w Aix-en-Provence, Marsylii i Paryżu. W roku 1971 Uniwersytet Goethego we Frakfurcie nad Menem przyznał mu wstrzymany w 1933 r. tytuł naukowy. Nauczał tam do 1980 r., w ostatnich latach jako profesor honorowy.

Dzieła

Jak dotąd w Polsce nie ukazał się żaden przekład jego dzieł.

Odnośniki kulturowe

Wydarzenia z młodości Paula Krantza i głośna sprawa tzw. "klubu samobójców", która zaważyła na jego życiorysie, stały się kanwą filmów i dzieł literackich. Sam Kranz zawarł je częściowo w książce Die Mietskaserne (Kamienica) wydanej w 1931 r. W 2003 roku nakręcono film pt. Was nützt die Liebe in Gedanken (Miłość w myślach) opowiadający o tych wydarzeniach, w którym młody pisarz był postacią pierwszoplanową. Pod tym samym tytułem co film, ukazała się też powieść Arno Meyera zu Küingdorfa. Wcześniej wątek ten w mniejszym stopniu poruszył filmy zatytułowany Geschminkte Jugend (Uszminkowana młodzież), nakręcony przez Carla Boese w roku 1929 i jego remake w reżyserii Maxa Nossecka w 1960 r.

Bibliografia

Zobacz też

Linki zewnętrzne