Komisariat Rzeszy Ukraina (niem.Reichskommissariat Ukraine, ukr.Райхскомісаріат Україна) – nazwa organizmu okupacyjnego powstałego 1 września 1941 po agresji III Rzeszy na ZSRR, istniejąca do początków 1944, z siedzibą w Równem. Komisarzem (Reichskommissar) Komisariatu był Erich Koch.
Podział administracyjny Komisariatu Rzeszy Ukraina w 1943 r.
W miejsce obwodów i rejonów zorganizowano komisariaty obszarowe (niem. Gebietkommissariat). Obwody czernihowski, sumski, charkowski, doniecki i ługański wydzielono w osobną strefę frontową, oddzieloną od RKU granicą, którą można było przekroczyć tylko ze specjalną przepustką.
W sumie Komisariat dzielił się na 6 komisariatów generalnych, 114 komisariatów rejonowych i 433 gminnych[2].
Okręg generalny Dniepropetrowsk (Generalbezirk Dnjepropetrowsk)
Okręg generalny Wołyń–Podole (Generalbezirk Wolhynien-Podolien)
Generalnym komisarzem okręgu był Heinrich Schöne. Jego siedzibą został Brześć.
Oprócz terenów Wołynia i Podola (obwód wołyński, rówieński, część żytomierskiego) do okręgu włączono tereny południowego Polesia (południowe części obwodów brzeskiego i pińskiego) granica przebiegała około 20 km na północ od Prypeci. Dzielił się na 25 terenów powiatowych, z czego 8 przed wojną należało całkowicie lub częściowo do ZSRR, a pozostałe do Państwa Polskiego.
Część terytorium ZSRR pomiędzy rzekami Boh i Dniestr została przekazana przez Niemcy ze składu Komisariatu Rzeszy Ukraina (Reichskommissariat Ukraine) Rumunii jako tzw. „Transnistria” i była zarządzana z Odessy przez rumuńskiego gubernatora – dr Gheorghe Alexianu.
↑Przy czym władze nazistowskie zrezygnowały z planu utworzenia zależnego państwa ukraińskiego, por. Grzegorz Mazur, Jerzy Skwara, Jerzy Węgierski: Kronika 2350 dni wojny i okupacji Lwowa 1 IX 1939 – 5 II 1946, Unia Katowice 2007, s. 214.
↑Grzegorz Motyka: Ukraińska partyzantka 1942-1960. Działalność Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) i Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA), Instytut Studiów Politycznych PAN/Oficyna Wydawnicza RYTM Warszawa 2006, s. 192.
.svg)
.png)
.svg)
.svg)
