gmina wiejska | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
TERC |
1206072 | ||||
Wójt |
Wojciech Starowicz (2024) | ||||
Powierzchnia |
72,03 km² | ||||
Populacja (14.04.2020) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
235 os./km² | ||||
Nr kierunkowy |
12 | ||||
Tablice rejestracyjne |
KRA | ||||
Adres urzędu: Liszki 230(Rynek)32-060 Liszki | |||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |||||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||||
![]() | |||||
Strona internetowa | |||||
Biuletyn Informacji Publicznej |
Liszki – gmina wiejska w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie krakowskim. Gmina położona jest bezpośrednio przy zachodniej granicy miasta Krakowa.
Siedziba gminy to Liszki.
Według danych z 30 czerwca 2008[1] gminę zamieszkiwało 16 058 osób. Czwarta pod względem liczby mieszkańców gmina, na 17 gmin powiatu krakowskiego. Sieć rzeczną tworzy Wisła i Sanka. Gmina Liszki leży na terenie krainy geograficznej Brama Krakowska, na części Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego oraz Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku[2] gminę zamieszkiwało 17 110 osób.
Gmina zbiorowa Liszki została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie krakowskim w woj. krakowskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Aleksandrowice, Baczyn, Balice, Bielany, Brzoskwinia, Budzyń, Burów, Cholerzyn, Chrosna, Jeziorzany, Kaszów, Kryspinów, Liszki, Mników, Morawica, Piekary, Rączna, Szczyglice i Ściejowice[3]. 16 września 1934 gminę Liszki podzielono na 16 gromad: Aleksandrowice, Balice, Bielany, Brzoskwinia, Budzyń, Cholerzyn, Chrosna, Jeziorzany, Kaszów, Kryspinów, Liszki, Mników, Morawica, Piekary, Rączna i Ściejowice[4].
Podczas okupacji hitlerowskiej gmina funkcjonowała w powiecie krakowskim w Generalnym Gubernatorstwie. 1 czerwca 1941 okupanci przyłączyli do gminy Liszki gromadę Olszanica ze zniesionej gminy Bronowice Małe; od gminy Liszki odłączyli natomiast gromadę Bielany, włączając ją do miasta Krakowa[5]; włączenie Bielan do Krakowa administracja polska zatwierdziła dopiero 18 stycznia 1948, z mocą obowiązującą wstecz od 18 stycznia 1945[6][7].
Po wojnie w woj. krakowskim, w granicach spod okupacji (a więc z Olszanicą, lecz bez Bielan)[8]. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 gmina Liszki składała się zatem z 13 gromad: Aleksandrowice, Balice, Brzoskwinia, Budzyń, Cholerzyn, Chrosna, Jeziorzany, Kaszów, Kryspinów, Liszki, Mników, Morawica, Olszanica, Piekary, Rączna i Ściejowice[9]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[10].
Gminę Liszki przywrócono w tymże powiecie i województwie wraz z reaktywowaniem gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku[11], zwiększoną o Czułów (należący przed 1954 do gminy Czernichów), lecz bez Brzoskwini, którą włączono do gminy Rudawa w powiecie chrzanowskim[12] i bez Olszanicy, którą 1 stycznia 1973 włączono do Krakowa[13].
Przez teren gminy przebiega autostrada A4 (E40) wraz z IV obwodnicą Krakowa (7 (E77)) ze Stopniem Wodnym Kościuszko na Wiśle, droga wojewódzka nr 780 łącząca Kraków z GOP oraz droga wojewódzka nr 774 Kryspinów – Balice-Zabierzów. W pobliżu znajduje się port lotniczy Kraków Airport im. Jana Pawła II. Teren gminy pod względem komunikacyjnym obsługują MPK w Krakowie oraz Mobilis sp.z o.o. Linie 209, 229, 239, 249, 259, 269 łączą obszar gminy z os. Salwator; linie 226, 258 z os. Bronowice Nowe; linia 292 oraz nocna 902 z Dworcem Głównym PKP, natomiast linia 352 z Aleją Przyjaźni. Oprócz MPK teren gminy obsługiwany jest przez PKS oraz liczne prywatne linie mikrobusowe.
Gmina Liszki wchodzi obok gmin: Alwernia, Babice, Czernichów, Jerzmanowice-Przeginia, Krzeszowice, Zabierzów oraz Wielka Wieś w skład tzw. „Pierścienia Jurajskiego” – trasy samochodowej biegnącej z Krakowa przez najciekawsze tereny południowej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.
Znajdujące się wzdłuż południowej granicy gminy Liszki wały wiślane stanowią miejsce do wypoczynku i rekreacji. Od 2000 roku sąsiednia gmina Czernichów organizuje Ogólnopolski Spływ Kajakarski na trasie Czernichów–Kraków. Impreza ta organizowana jest corocznie w czerwcu w dniu przesilenia letniego, czyli w dniu św. Jana i poprzedza Krakowskie Wianki.
Przedszkola:
Szkoły: Zespół Szkół im. św. Jana Kantego[20]:
Podstawowe:
Szkoły ponadpodstawowe:
Według danych z roku 2002[21] gmina Liszki ma obszar 72,03 km², w tym:
Gmina stanowi 5,86% powierzchni powiatu.
Dane z 30 czerwca 2009[1]:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
Populacja | 16 058 | 100 | 8247 | 51,4 | 7811 | 48,6 |
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²] |
222,9 | 114,5 | 108,4 |
Czwarta pod względem liczby mieszkańców gmina, na 17 gmin powiatu krakowskiego.
Budzyń, Cholerzyn, Chrosna, Czułów, Jeziorzany, Kaszów, Kryspinów, Liszki, Mników, Morawica, Piekary, Rączna, Ściejowice.