N.R.M. na festiwalu wRock for Freedom (2007) | |
Rok założenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Gatunek | |
Skład | |
Pit Paułau Juraś Laukou Aleh Dziemidowicz | |
Byli członkowie | |
Lawon Wolski |
N.R.M. (biał. Niezaležnaja Respublika Mroja, dosł. Niepodległa Republika Marzeń) – białoruski zespół rockowy, założony w 1994 roku przez członków zespołu Mroja. Jest jednym z dwóch (obok grupy Lapis Trubieckoj) najpopularniejszych zespołów rockowych Białorusi[1][2]. Zespół śpiewa niemal wyłącznie po białorusku, a na okładkach płyt i w materiałach promocyjnych posługuje się łacinką.
Zespół powstał w 1994 roku z przekształcenia istniejącej od 1981 grupy Mroja[3]. Zmiana nazwy związana była z dojściem do władzy Aleksandra Łukaszenki i przywracaniem przez niego radzieckiej symboliki i odwołań do radzieckiej kultury i tradycji[3]. Odzwierciedlała też dążenie do swoistej wewnętrznej emigracji do „niezależnej republiki”, gdzie dozwolony jest komentarz artystyczny na temat polityki i kultury Białorusi[3].
W twórczości N.R.M. dość wyraźne są nawiązania do białoruskiej polityki, jednak krytyka niedemokratycznych rządów prezydenta Łukaszenki zazwyczaj jest ukryta, a jego nazwisko nie pada ani razu w żadnej z piosenek[3]. Przykładowo okładka wydanego w 1998 albumu Pašpart hramadzianina N.R.M. (dosł. Paszport obywatela N.R.M.) przedstawia stylizowaną okładkę paszportu i jest satyrą na przywrócone w 1995 godło Białorusi wzorowane na tym z czasów radzieckich: w miejsce sierpa i młota lub konturów państwa umieszczono symbol czaszki i skrzyżowanych piszczeli[3].
Muzyka zespołu bywa wpisywana na nieoficjalną czarną listę przez władze Białorusi i obejmowana zakazem koncertowania i nadawania piosenek w rozgłośniach radiowych i telewizjach[4][5]. W obawie przed powtórzeniem się na Białorusi ukraińskiej pomarańczowej rewolucji, w 2004 białoruskie władze objęły zespół zakazem cenzury w ramach represji za występ na wiecu demokratycznej opozycji[6]. Przez kolejne trzy lata zespół przeprowadzał próby w ukryciu i występował głównie za granicą: w Polsce (m.in. na festiwalu Basowiszcza), Niemczech, na Litwie i Słowacji oraz w Szwecji, a także na niewielkich koncertach niesankcjonowanych przez władze[4]. W 2010 grupa fanów zespołu została aresztowana podczas jednego z takich koncertów plenerowych za „eksponowanie ultranacjonalistycznych symboli”[7]. W 2012 były ambasador Szwecji w Mińsku, Stefan Ericsson wskazał Lawona Wolskiego jako „postać roku” w plebiscycie organizowanym przez białoruską sekcję Radia Wolna Europa[3].
Muzycy N.R.M. byli jednymi z bohaterów filmu dokumentalnego Mirosława Dembińskiego „Muzyczna partyzantka” z 2007 roku, zaprezentowanego na 7. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym WATCH DOCS Prawa Człowieka w Filmie, a także filmu dokumentalnego „Czas trzech żółwi” Joli Kilian prezentowanego na IX Międzynarodowych Dniach Filmu Dokumentalnego „Rozstaje Europy” w 2008 roku w Lublinie.
W 2010 roku z zespołu odszedł Lawon Wolski, od tego czasu N.R.M. gra jako trio.
Nie tylko zjawisko muzyczne, ale także fenomen socjologiczny – dzięki niemu wielu Białorusinów zaczęło używać na co dzień języka ojczystego. Dawna strona internetowa zespołu była swego rodzaju wirtualnym państwem.
Albumy studyjne[edytuj | edytuj kod]
|
Kompilacje[edytuj | edytuj kod]
Albumy koncertowe[edytuj | edytuj kod]
Single[edytuj | edytuj kod]
|
Rok | Dane dot. albumu | Utwór |
---|---|---|
1999 | Wolnyja tancy – słuchaj swajo
|
„Pieśni pra kachańnie” „Pieśnia padziemnych žycharoŭ” |
2001 | Wolnyja tancy – alternatywa_by
|
„Katlet-matlet” (remix) |
2001 | Serca Europy in rock
|
„NajNajNaj” |
2002 | Personal Depeche
|
„Twoj Jezus (Personal Jesus)” |
2004 | Hienierały ajczynnaha roku
|
„Lasnaja pieśnia (Oj, biarozy dy sosny)” |
2008 | NiezależnyJA
|
„Try čarapachi” (new) |