Powiat sandomierski

powiat
Starostwo Powiatowe w Sandomierzu
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
TERC	2609
Siedziba	Sandomierz
Starosta	Marcin Piwnik
Powierzchnia	675,89 km²
Populacja (31.12.2021) • liczba ludności	75 900[1]
• gęstość	113,9 os./km²
Urbanizacja	35,84%
Tablice rejestracyjne	TSA
Adres urzędu: ul. Mickiewicza 34 27-600 Sandomierz
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich 1 Liczba gmin miejsko-wiejskich 3 Liczba gmin wiejskich 5
Położenie na mapie województwa
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Powiat sandomierski – powiat w Polsce (województwo świętokrzyskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Sandomierz.

W skład powiatu wchodzą:

• gminy miejskie: Sandomierz
• gminy miejsko-wiejskie: Klimontów, Koprzywnica, Zawichost
• gminy wiejskie: Dwikozy, Łoniów, Obrazów, Samborzec, Wilczyce
• miasta: Klimontów, Koprzywnica, Sandomierz, Zawichost

Powiat sandomierski graniczy z dwoma powiatami województwa świętokrzyskiego: staszowskim i opatowskim, z jednym powiatem województwa lubelskiego: kraśnickim oraz z powiatami: stalowowolskim, tarnobrzeskim i miastem Tarnobrzeg znajdującymi się w województwie podkarpackim.

Według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 76 736 osób^[2].

Historia

Początki powiatu sandomierskiego sięgają czasów Korony Królestwa Polskiego.

Od tamtego czasu powiat sandomierski istnieje nieprzerwanie, jedynie z krótkimi przerwami w XX w. w latach 1939–1944 oraz 1973–1999.

Według rejestrów z 1508 roku powiat sandomierski obejmował Sandomierz, Osiek, Opatów, Połaniec, Zawichost, Solec, Piórków, Łagów, Bodzentyn, Kunów, Ćmielów.

W 1571 roku powiat sandomierski liczył 46 836 mieszkańców.

W 1629 roku powierzchnia powiatu wynosiła 6082 km². W tym czasie powiat liczył 28 miast i 636 wsi.

Według dystrybucji soli na zjeździe deputatów z województwa sandomierskiego w Nowym Mieście Korczynie w dniu 12 sierpnia 1688, należnej na dobra szlacheckie ziemskie za lata 1667–1668, powiat sandomierski obejmował 1445 i 1/4 łanu.

Gminy

Liczba ludności i powierzchnia gmin według danych z 31 grudnia 2010 r.^[3]

Gmina	Ludność	Powierzchnia
Sandomierz (miasto)	24 375	28,69 km²
Koprzywnica (w tym miasto)	7020 (2 540)	69,33 km² (17,9 km²)
Zawichost (w tym miasto)	4634 (1813)	80,3 km² (20,29 km²)
Klimontów (w tym miasto)	8450 (2000)	99,78km² (99,24 km²)
Dwikozy	8973	84,58 km²
Samborzec	8778	85,24 km²
Łoniów	7473	86,85 km²
Obrazów	6615	71,56 km²
Wilczyce	3829	69,56 km²
Razem	80 147	675,89 km²

Demografia

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2010^[4]):

• Piramida wieku mieszkańców powiatu sandomierskiego w 2014 roku^[5].

Budżet

Rysunek 1.1 Dochody ogółem w UR Sandomierz (1995–1998) i SP Sandomierz (1999–2010) w latach 1995–2010 (w zł)^[6]

Tabela 1.1 Relacje działalności statutowej UR Sandomierz (1995–1998) i SP Sandomierz (1999–2010) w latach 1995–2010^[6]

WYSZCZEGÓLNIENIE	J. m.	ROK
		1995	1996	1997	1998	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010
		W ramach Urzędu Rejonowego Sandomierz				W ramach Starostwa Powiatowego Sandomierz
Dochody ogółem	zł	29 487 712,-	56 911 852,-	77 082 325,-	84 949 467,-	92 397 692,-	97 227 740,-	114 030 295,-	117 658 007,-	124 101 177,-	132 572 487,-	147 316 977,-	166 413 684,18	178 960 759,57	193 228 166,97	207 477 878,06	367 737 378,20
ZNAK	±	+	-	+	-	+	+	+	+	-	+	-	+	-	-	+	+
Deficyt/nadwyżka budżetowy(-a)	zł	176 293,-	211 227,-	8 523 065,-	1 821 877,-	2 439 798,-	1 043 497,-	1 366 752,-	168 996,-	1 714 423,-	6 736 698,-	3 031 512,-	7 730 397,04	2 998 983,91	8 230 716,02	17 221 766,08	38 248 804,67
ZNAK	Σ	=
Wydatki ogółem	zł	29 664 005,-	56 700 625,-	85 605 390,-	83 127 590,-	94 837 490,-	98 271 237,-	115 397 047,-	117 827 003,-	122 386 754,-	139 309 185,-	144 285 465,-	174 144 081,22	175 961 775,66	184 997 450,95	224 699 644,14	405 986 182,87

Rysunek 1.2 Wydatki ogółem w UR Sandomierz (1995–1998) i SP Sandomierz (1999–2010) w latach 1995–2010 (w zł)^[6]

Według danych z roku 2010^[7] średni dochód na mieszkańca wynosił 4588,29 zł (tj. – stan na 31 XII; przy 4569,13 zł w zestawieniu na 30 VI); jednocześnie średnie wydatki na mieszkańca kształtowały się na poziomie 5065,52 zł (tj. – stan na 31 XII; przy 5044,37 zł w zestawieniu na 30 VI).

Rysunek 1.1 Dochody ogółem w Budżecie Powiatu Sandomierz w latach 1999–2010 (w zł)^[6]

Tabela 1.1 Relacje działalności statutowej Budżetu Powiatu Sandomierz w latach 1999–2010^[6]

WYSZCZEGÓLNIENIE	J. m.	ROK
		1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010
Dochody ogółem	zł	35 739 772,-	46 938 346,-	51 770 917,-	46 493 272,-	41 643 270,-	45 211 360,-	46 872 778,-	51 764 892,08	56 030 913,38	65 613 425,43	69 237 236,91	79 677 786,29
ZNAK	±	-	-	+	+	+	-	-	+	+	-	+	+
Nadwyżka/deficyt budżetowa(-y)	zł	110 512,-	426 392,-	1 212 217,-	173 195,-	832 425,-	1 669 274,-	204 675,-	1 209 613,23	929 874,78	586 167,89	458 312,46	5 348 994,03
ZNAK	Σ	=
Wydatki ogółem	zł	35 629 260,-	46 511 954,-	52 983 134,-	46 666 467,-	42 475 695,-	43 542 086,-	46 668 103,-	52 974 505,31	56 960 788,16	65 027 257,54	69 695 549,37	85 026 780,32

Rysunek 1.2 Wydatki ogółem w Budżecie Powiatu Sandomierz w latach 1999–2010 (w zł)^[6]

Według danych z roku 2010^[7] średni dochód na mieszkańca wynosił 994,15 zł (tj. – stan na 31 XII; przy 990,00 zł w zestawieniu na 30 VI); jednocześnie średnie wydatki na mieszkańca kształtowały się na poziomie 1060,89 zł (tj. – stan na 31 XII; przy 1056,46 zł w zestawieniu na 30 VI).