Powiat wyszkowski
powiat
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

TERC

1435

Siedziba

Wyszków

Starosta

Wojciech Kozon

Powierzchnia

876,49 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności


74 220[1]

• gęstość

84,7 os./km²

Urbanizacja

37,65%

Tablice rejestracyjne

WWY

Adres urzędu:
al. Róż 2
07-200 Wyszków
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu wyszkowskiego
Liczba gmin miejsko-wiejskich

1

Liczba gmin wiejskich

5

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa
Mapa powiatu

Powiat wyszkowski – powiat w Polsce (w północno-wschodniej części województwa mazowieckiego), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wyszków.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 74 220 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwały 74 283 osoby[3].

Podział administracyjny

W skład powiatu wchodzą:

Historia

Powiat wyszkowski został powołany dnia 1 stycznia 1956 roku w województwie warszawskim, czyli 15 miesięcy po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat wyszkowski złożyły się 1 miasto i 23 gromady, które wyłączono z trzech ościennych powiatów w tymże województwie[4]:

1 stycznia 1957 roku do powiatu wyszkowskiego przyłączono gromadę Gwizdały z powiatu węgrowskiego[6].

Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku powiat wyszkowski (który pod koniec składał się z zaledwie 12 gromad) podzielono na 1 miasto i 5 gmin[7]:

Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu wyszkowskiego włączono do nowo utworzonego województwa ostrołęckiego[8]. Od 1990 roku istniał Urząd Rejonowy w Wyszkowie. 1 lutego 1991 roku miasto i gminę Wyszków połączono we wspólną gminę miejsko-wiejską Wyszków[9].

Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku w województwie mazowieckim przywrócono powiat wyszkowski, składający się z 6 gmin, które odczuwały najsilniejsze związki z Wyszkowem – siedzibą powiatu. W porównaniu z obszarem z początku 1975 roku powiat wyszkowski został zwiększony o gminę Zabrodzie (dawniej w powiecie wołomińskim, a następnie także w województwie ostrołęckim)[10].

Demografia

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
  osób % osób % osób %
Ogółem 71 626 100 36 230 50,58 35 396 49,42
Miasto 26 987 37,68 13 974 19,51 13 013 18,17
Wieś 44 639 62,32 22 256 31,07 22 383 31,25


Walory turystyczne

Krajobraz Niziny Mazowieckiej urozmaicony jest przez doliny rzek: Bugu, Narwi i Liwca oraz lasy Puszczy Białej i Kamienieckiej. W Długosiodle (przy kościele) stoi sześćsetletni dąb szypułkowy „Jan” o obwodzie 680 cm.

Do najstarszych zabytków należą: kościół parafialny z 1793 r. i obelisk Wazów z 1655 r. w Wyszkowie, kościół z 1758 r. (zabytek klasy 0) z drewnianą dzwonnicą z 1768 r. w Barcicach, kościół z 1833 r. w Brańszczyku, pałac z XVIII w. w Dębinkach, zespół dworski z XVIII w. we wsi Głuchy, w którym urodził się Cyprian Kamil Norwid, drewniany dom z poł. XVIII w. w Jasieńcu (pod nr 9), zespół pałacowy w Kręgach z I poł. XIX w., kościół z lat 1836–1866 i zespół pałacowy z 1872 r. w Niegowie, pałac z XVIII w. i plebania z 1838 r. w Popowie Kościelnym i kościół z 1880 r. w Porębie.

Sąsiednie powiaty

Przypisy

  1. Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  2. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  4. Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 282.
  5. Od 1961 część Wyszkowa.
  6. Dz.U. z 1957 r. nr 8, poz. 28.
  7. Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974.
  8. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92.
  9. Dz.U. z 1991 r. nr 3, poz. 12.
  10. Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652.
  11. Powiat wyszkowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21], liczba ludności w oparciu o dane GUS.

Linki zewnętrzne