Rejon | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Siedziba | |||||
Data powstania |
1940, 1944 | ||||
Data likwidacji |
1941, 2020 | ||||
Powierzchnia |
1157 km² | ||||
Populacja (2019) • liczba ludności |
| ||||
Położenie na mapie | |||||
Strona internetowa |
Rejon brodzki (ukr. Бродівський район) – dawna jednostka administracyjna Ukrainy, a wcześniej także Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, funkcjonująca w latach 1940–1941 i 1946–2020. Należał do obwodu lwowskiego. Siedzibą rejonu były Brody.
Większa część obszaru rejonu leżała na Równinie Brodzkiej (średnia wysokość 240 m n.p.m.), należącej do „małego Polesia”. Południowy wschód rejonu przecina Pasmo Wierchobuskie Wyżyny Podolskiej (najwyższy punkt Wysokyj Kamiń – 440 m n.p.m.). Według ukraińskiego spisu powszechnego z roku 2001 w rejonie żyło 63 900 ludzi, w tym 1000 Rosjan (1,6%) i 200 (0,3%) Polaków. Jego powierzchnia wynosiła 1157 km².
Rejon brodzki został utworzony 17 stycznia 1940 na podstawie dekretu Prezydium Rady Najwyższej USRR o podziale na rejony zachodnich obwodów USRR, kiedy to w obwodzie lwowskim utworzono 37 rejonów, między innymi brodzki[2]. Rejon objął następujące obszary, należące przed wojną do powiatu brodzkiego w województwie tarnopolskim:
Rejon brodzki przestał istnieć wraz z wybuchem wojny niemiecko-radzieckiej 22 czerwca 1941. Jego tereny weszły w skład Landkreis Złoczów dystryktu galicyjskiego Generalnego Gubernatorstwa. Niemcy do Brodów włączyli Folwarki Małe, Folwarki Wielkie i Stare Brody[6].
Rejon został odtworzony 23 lipca 1944, po zajęciu tych terenów przez Armię Czerwoną[7].
W 1946 roku rejon ponikowicki podzielony był na 19 rad wiejskich (stan na 1 września 1946): Chmielowe (do 1946 Berlin), Bielawce, Bołdury, Bordulaki, Dytkowce, Gaje Dytkowieckie, Gaje Smoleńskie, Gaje Starobrodzkie, Grzymałówka, Jazłowczyk, Klekotów, Komorówka, Koniuszków, Korsów, Łahodów, Leszniów, Małosiółka (do 1946 Folwarki Małe), Monastyrek, Mytnica-Korolówka, Piaski, Podhorodne (do 1946 Folwarki Wielkie), Smólno, Stanisławczyk, Stare Brody i Sznyrów[8].
4 marca 1959 do rejonu brodzkiego włączono część zniesionego rejonu zabłoteckiego[9].
23 września 1959 do rejonu brodzkiego włączono część zniesionego rejonu podkamieńskiego[10].
30 grudnia 1962 do rejonu brodzkiego włączono część zniesionego rejonu oleskiego[11][12].
Rejon brodzki zlikwidowano w związku z reformą administracyjną w 2020 roku, kiedy to jego obszar wcielono do nowego rejonu złoczowskiego.