Państwo | |
---|---|
Skrót |
MLC |
Lider | |
Data założenia |
30 września 1998 r. (grupa rebeliantów) 5 kwietnia 2003 r. (partia polityczna) |
Ideologia polityczna | |
Poglądy gospodarcze | |
Barwy | |
Obecni posłowie |
22/500
|
Obecni senatorowie |
14/108
|
Demokratyczna Republika Konga
Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Demokratycznej Republiki Konga Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Wybory
Polityka zagraniczna
|
Ruch Wyzwolenia Konga[1] (francuski: Mouvement de libération du Congo, lub MLC) – partia polityczna Demokratycznej Republiki Konga. Został utworzony w 1998 roku przez Jean-Pierre Bemba Gombo, który jest jego obecnym przewodniczącym[2].
Swoją działalność rozpoczął jako grupa rebeliantów[3][4], która walczyła z rządem podczas drugiej wojny w Kongu[4]. Uczestniczył w tworzeniu rządu przejściowego, a obecnie jest jedną z głównych partii opozycyjnych[2].
MLC powstał na przełomie września i października 1998 roku, podczas drugiej wojny domowej w Kongu. Został założony przez kongijskiego biznesmena Jean-Pierre Bemba Gombo[4]. Zyskał poparcie rządów Ugandy i Burundi[5]. Podczas wojny stał w opozycji do rządu Laurent-Désiré Kabila[4], prezydenta Demokratycznej Republiki Konga. MLC kontrolował zbrojnie północną część kraju – region Equateur[5], mając siedzibę w mieście Lisali[5]. W trakcie wojny, MLC był najlepiej zorganizowaną militarnie siłą biorącą udział w konflikcie[5].
Między listopadem 2002 a styczniem 2003 roku, MLC wraz z Ruchem na rzecz Demokracji Kongijskiej przeprowadzili akcję Effacer le tableu (nazwa operacyjna misji), która polegała na systematycznej eksterminacji pigmejów Bambuti[6].
Głównym celem misji było zbrojne zajęcie prowincji Kiwu Północne w DRK oraz usunięcie Pigmejów ze wschodniego regionu Konga, którego liczba mieszkańców wynosiła wówczas 90 000[6]. Rebelianci uważali ich za „podludzi” oraz wierzyli, że ciało Bambuti posiada „magiczne moce”. Pojawiły się również doniesienia o powszechnym kanibalizmie[7].
Szacuje się, że z powodu akcji zginęło od 60 000 do 70 000[8] Pigmejów.
Pomiędzy 25 października 2002 roku, a 15 marca 2003 roku[9], MLC pod dowództwem Bemby uczestniczył w tłumieniu próby zamachu stanu w Republice Środkowoafrykańskiej organizowanej przez generała François Bozizé przeciwko rządowi prezydenta Ange-Félixa Patassé[9]. MLC interweniował na polecenie rządu Patassé[9]. W trakcie walk, rebelianci popełnili liczne akty morderstwa, gwałtu i tortur[9].
Po zakończonej fiaskiem próbie porozumienia z 1999 roku (tzw. Porozumienia z Lusaki, które miało gwarantować zawieszenie broni przez wszystkie strony konfliktu[10]), 19 kwietnia 2002 roku doszło do kolejnej próby porozumienia, Porozumienia z Sun City[4], podpisanego pomiędzy rządem DRK, a MLC i pozostałymi partiami opozycyjnymi[4]. Porozumienie zakładało m.in.: utworzenie rządu jedności narodowej i przeprowadzenie demokratycznych wyborów[11].
17 grudnia 2002 roku w Pretorii pomiędzy rządem, a wszystkimi partiami, ruchami opozycyjnymi i przedstawicielami społeczeństwa zostało podpisane „Globalne i Całościowe Porozumienie o Okresie Przejściowym w Demokratycznej Republice Konga” (ang. Global and Inclusive Agreement)[12]. Na jego mocy, na okres 2 lat, utworzono rząd tymczasowy[12].
Tymczasowy Rząd Demokratycznej Republiki Konga został utworzony dnia 18 lipca 2003 roku[13][14], Joseph Kabila pozostał na stanowisku prezydenta[13], ale w ramach porozumienia MLC stał się oficjalną partią wchodzącą w skład rządu, a Bemba otrzymał stanowisko wiceprezydenta[3]. Rząd tymczasowy trwał aż do wyborów w lipcu 2006 roku[13].
MLC został zarejestrowany jako partia polityczna 5 kwietnia 2003, wchodząc w skład Rządu Tymczasowego[2].
W lipcu 2006 roku odbyły się wybory generalne[2]. Jean-Pierre Bemba Gombo wystartował jako jeden z kandydatów na urząd prezydenta DRK z ramienia MLC[15], a partia uczestniczyła w wyborach do Zgromadzenia Narodowego[16].
Bemba, jako kandydat MLC w wyborach prezydenckich, zajął drugie miejsce (zdobywając 41,95% głosów w drugiej turze). Partia uzyskała 64 z 500 miejsc w parlamencie – drugi co do wielkości numer wśród partii politycznych[17][18].
W listopadzie tego samego roku, Bemba poinformował, że nie zgadza się z zaprezentowanymi wynikami wyborów, a sprawę skieruje do sądu[19]. Zwolennicy Bemby utrzymywali, że ich kandydat wygrał wybory z 52% poparciem[20]. 27 listopada Sąd Najwyższy odrzucił sprawę Bemby, uznając ją za „bezzasadną”, a także potwierdził, że Kabila wygrał wybory, stwierdzając, że: „Pan Kabila Kabange, Joseph, jest prezydentem Demokratycznej Republiki Konga, wybranym absolutną większością głosów”[21].
Wybory do Senatu odbyły się 19 stycznia 2007 roku[22]. Partia Bemby zdobyła 19 ze 108 mandatów, plasując się tym samym na drugim miejscu w wyborach[23].
Bemba, który zajął drugie miejsce w wyborach prezydenckich w 2006 r., zdobył mandat Senatu ze stolicy kraju, Kinszasy[24].
Dnia 8 kwietnia MLC wydał oświadczenie, w którym stwierdzono, że od jakiegoś czasu, jego siedziba była okupowana przez siły rządowe, a jej członkowie są prześladowani (arbitralne aresztowania i zastraszanie)[25]. 13 kwietnia partia zawiesiła swój udział w Zgromadzeniu Narodowym (ale nie w Senacie) określając swoją decyzję jako „klimat trwałej niepewności”[25].
Po zamordowaniu Daniela Botethiego, członka MLC, który pełnił funkcję wiceprzewodniczącego zgromadzenia prowincji Kinszasa, MLC ogłosił, że zawiesza swój udział w Zgromadzeniu Narodowym, Senacie i w zgromadzenie prowincjalnym Kinszasy[26].
W wyborach powszechnych, które odbyły się 27/28 listopada 2011 roku[27] MLC zdobył 21 mandatów w izbie niższej, zajmując piąte miejsce co do ilości mandatów w Zgromadzeniu Narodowym[28]. Partia nie wystawiła swojego kandydata na prezydenta[29].
W wyborach prezydenckich w 2018 roku MLC ponownie nie wystawił żadnego kandydata, gdyż 25 sierpnia[30] Bemba został wykluczony z kandydowania przez Niezależną Narodową Komisję Wyborczą (CENI)[30], pod pretekstem trwającego wówczas procesu Międzynarodowego Trybunału Karnego w sprawie zarzutów manipulacji świadkami[31].
MLC po dyskwalifikacji Bemby, poparł Martina Fayulu[32], który uplasował się na drugim miejscu, zdobywając 34,83% głosów[33].
Po dyskwalifikacji Bemby, 12 listopada partia dołączyła do Sojuszu Lamuka[34][35]. MLC, wraz z resztą sojuszu, uzyskał 111 miejsc w Zgromadzeniu Narodowym, czyniąc blok drugim co do wielkości pod względem mandatów[36].
W wyborach do Senatu, które odbyły się 14 marca 2019 roku[37] Sojusz Lamuka uzyskał 6 miejsc[38].
W 2008 roku, Jean Pierre-Bemba został aresztowany i następnie oskarżony przez Międzynarodowy Trybunał Karny (ICC) za trzy przypadki zbrodni przeciwko ludzkości i pięć przypadków zbrodni wojennych, popełnionych podczas walk w Republice Środkowoafrykańskiej w latach 2002–2003[9][39][40]. 8 czerwca 2018 został w pełni uniewinniony przez sąd apelacyjny MTK (ICC)[41].