Teatr Miejski w Gliwicach
Ilustracja
Budynek teatru
Typ teatru

teatr dramatyczny

Kierownictwo
artystyczne

Jerzy Jan Połoński

Data powstania

11 października 1952

Państwo

 Polska

Lokalizacja

ul. Nowy Świat 55–57
44-100 Gliwice

Aktorzy

Karolina Olga Burek, Rafał Domagała, Mariusz Galilejczyk, Cezary Jabłoński, Łukasz Kucharzewski, Aleksandra Maj, Dominika Majewska, Anna Maria Moś, Maciej Piasny, Krzysztof Prałat, Michał Wolny, Błażej Wójcik

Położenie na mapie Gliwic
Mapa konturowa Gliwic, w centrum znajduje się punkt z opisem „Teatr Miejski w Gliwicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Teatr Miejski w Gliwicach”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Teatr Miejski w Gliwicach”
50°17′15,50″N 18°39′30,57″E/50,287639 18,658492
Strona internetowa

Teatr Miejski w Gliwicach[1] (1952–1996 Operetka Śląska, 1996–2001 Teatr Muzyczny w Gliwicach, 2001–2016 Gliwicki Teatr Muzyczny) – teatr dramatyczny w Gliwicach znajdujący się przy ulicy Nowy Świat 55–57. Powołany 13 października 2016 roku uchwałą Rady Miasta Gliwice. Spektakle prezentowane są na czterech scenach: Dużej Scenie przy Nowym Świecie, Małej Scenie przy Nowym Świecie, Scenie przy alei Przyjaźni oraz Scenie Bajka w budynku Kina Amok.

Historia

Teatr muzyczny

Teatr został założony 11 października 1952 roku jako Operetka Śląska ze sceną w Gliwicach (filia Opery Śląskiej w Bytomiu); od 2001 do 2016 roku działał pod nazwą Gliwicki Teatr Muzyczny. Jego repertuar zawierał zarówno klasyczne operetki, jak i nowoczesne musicale.

W 2005 roku Gliwicki Teatr Muzyczny przejął opiekę nad Ruinami Teatru Miejskiego w Gliwicach, a rok później nad budynkiem byłego gliwickiego kina Bajka. Na trzech scenach odbyły się polskie prapremiery musicali Człowiek z La Manchy M. Leigha, Hello, Dolly! J. Hermana, premiera operetki Ideał S. Moniuszki. Występowali tu tacy artyści jak: Maria Artykiewicz, Irena Brodzińska, Małgorzata Derdzianka, Xenia Grey, Wanda Polańska, Hanna Rutkowska, Stanisław Ptak, Ryszard Wojtkowski.

W repertuarze GTM znajdowały się zarówno klasyczne operetki (Księżniczka czardasza E. Kálmána, Ptasznik z Tyrolu K. Zellera, Orfeusz w piekle J. Offenbacha, Wiedeńska krew i Zemsta nietoperza J. Straussa, Wesoła wdówka F. Lehára, Kwiat Hawaii P. Ábraháma), jak i musicale (Zorba J. Kandera, Footloose T. Snowa, Hello, Dolly! J. Hermana, Grają naszą piosenkę N. Simona i M. Hamlischa, 42 ulica H. Warrena, Ragtime S. Flaherty’ego). Ta dwutorowość rozwoju artystycznego teatru miała zapewnić spełnienie oczekiwań dwóch rodzajów publiczności: tej przywiązanej do dominującego jeszcze niedawno w Gliwicach repertuaru operetkowego, oraz tej zainteresowanej współczesnymi formami teatru muzycznego. W repertuarze teatru znajdowały się również inne gatunki, takie jak spektakl tańca współczesnego (Zagubieni w sobie K. Aleksander-Kmieć, Rzeczy niepokój J. Łumińskiego, Chodnik 05 Jarosława Stańka), opery (Cyrulik sewilski G. Rossiniego, Carmen G. Bizeta), balet (Dziadek do orzechów Piotra Czajkowskiego), farsa (Dajcie mi tenora! K. Ludwiga), oratorium (Gość oczekiwany J. Kohuta), koncert symfoniczny czy baśń muzyczna (Skarby Złotej Kaczki J. Talarczyka, Kot w butach M. Rosińskiego).

Teatr przygotowywał również koncerty okolicznościowe, m.in. operetkowo-musicalowe i młodzieżowe. W przedstawieniach teatru występowali m.in.: Grażyna Brodzińska, Iwona Hossa, Ewa Uryga, Małgorzata Walewska, Andrzej Kostrzewski, Jaromir Trafankowski, Leszek Świdziński. Na stałe związani z gliwicką sceną są soliści, m.in.: Wioletta Białk, Małgorzata Długosz, Jolanta Kremer, Anita Maszczyk i Michał Musioł oraz chór, zespół baletowy i orkiestra teatru. Stałym współpracownikiem GTM był zespół kameralny Kwartet Śląski.

Od 2005 roku Gliwicki Teatr Muzyczny był organizatorem Krakowskiego Salonu Poezji w Gliwicach[2] oraz cyklicznych imprez teatralnych i filmowych. Najważniejszą z nich były Gliwickie Spotkania Teatralne (1989–2015), w ramach których występowały m.in. teatry: Stary Teatr w Krakowie; Teatr Ateneum, Teatr Powszechny, Teatr Studio z Warszawy; Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi; Teatr Witkacego z Zakopanego[3]. Uzupełnieniem programu GST były Dziecięce Spotkania Teatralne[4] prezentujące „dziecięcego” repertuaru teatralnego z Polski i zagranicy – oraz Jesienne Teatrałki – październikowy przegląd twórczości wybranego zespołu[5]. Impresariat GTM był również organizatorem festiwalu Jazz Sessions[6] i gliwickich Nocy Świętojańskich[7], a pod egidą GTM działało kino studyjne „Amok”. Teatr wydawał Gliwicki Magazyn Kulturalny – bezpłatny miesięcznik, przybliżający mieszkańcom miasta jego ofertę kulturalną[8]. Artyści GTM gościli m.in. w Teatrze im. J. Słowackiego w Krakowie, Teatrze Muzycznym w Gdyni, Teatrze Polskim w Warszawie oraz w stołecznej Sali Kongresowej.

Współczesność

Teatr dramatyczny

W 2015 roku, wraz ze zmianą dyrektora teatru, rozpoczęły się zmiany w Gliwickim Teatrze Muzycznym. Pawła Gabarę zastąpił dotychczasowy dyrektor Muzeum w Gliwicach, Grzegorz Krawczyk[9]. Zastępcą dyrektora ds. artystycznych został Łukasz Czuj[10]. 16 czerwca 2016 roku Rada Miasta Gliwice podjęła uchwałę, w której zaktualizowała statut teatru. Jedną z aktualizacji była zmiana nazwy z Gliwicki Teatr Muzyczny na Teatr im. Tadeusza Różewicza w Gliwicach[a]. Na uczynienie patronem gliwickiej sceny Tadeusza Różewicza nie zgodziła się Wiesława Różewicz – wdowa po twórcy. Teatr rozpoczął swój pierwszy sezon pod nazwą – Teatr Miejski w Gliwicach[12].

Od 1 sierpnia 2016 roku teatr zmienił repertuar w stronę teatru dramatycznego i impresaryjnego. W skład Teatru Miejskiego w Gliwicach weszły Duża Scena przy ul. Nowy Świat, Scena przy Alei Przyjaźni w Ruinach Teatru Victoria oraz Scena Bajka w kinie „Amok”. Z czasem rozbudowano infrastrukturę teatralną. W gmachu głównym, przy ul. Nowy Świat otwarto: Małą Scenę i Scenę Mikro[13]. Końcem roku 2016 dokonano poszerzenia sceny, przemalowane zostało proscenium i odświeżone garderoby oraz zaplecze[14]. Dokonano także modernizacji nagłośnienia i oświetlenia[14].

Zmiana profilu artystycznego teatru – z muzycznego na dramatyczny – wiązała się rezygnacją z niemal całego repertuaru Gliwickiego Teatru Muzycznego oraz zwolnieniami artystów[15]. Nowy zespół artystyczny został zbudowany, przede wszystkim, z debiutujących na profesjonalnej scenie, studentów ostatniego roku Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, oraz oddziału we Wrocławiu. W skład nowego zespołu artystycznego weszli: Izabela Baran, Karolina Burek, Alina Czyżewska Mariusz Galilejczyk, Grzegorz Kliś, Łukasz Kucharzewski, Aleksandra Maj, Dominika Majewska, Maciej Piasny, Michał Wolny[16].

Inauguracja sezonu 2016/17 miała miejsce 24 września na Scenie przy Alei Przyjaźni, w ruinach dawnego Teatru Victoria. Z tej okazji Teatr Pijana Sypialnia zagrał spektakl „Wodewil Warszawski”.

Teatr w ramach trwających przez cały pierwszy sezon Gliwickich Spotkań Teatralnych na swoich scenach gościł m.in. Teatr Witkacego z Zakopanego[17], Teatr STU[18], Teatr Polonia, Teatr Pijana Sypialnia, zespół Kroke[19]. Teatr jest głównym organizatorem cyklu koncertów „Piosenka dobra na wszystko”, odbywających się na Scenie Bajka w Kinie Amok.

Teatr prowadził również działalność edukacyjną skierowaną do dzieci, rodzin, seniorów oraz osób zainteresowanych pedagogiką teatralną: „Lekcje teatralne”, „Dziecięce Studio Teatralne”, „Teatr Seniora”, „Poznaj teatr”, jak również warsztaty dla nauczycieli i instruktorów teatralnych[20]. W pierwszym sezonie, w ramach cyklu „Teatr LUBI Dzieci” zaprezentowano gościnne spektakle dla dzieci m.in. „Cirkus Charms” czeskiego zespołu Teatro Tatro, „Najmniejszy samolot na świecie” Teatru „Maska” z Rzeszowa, „Czerwony Kapturek” Teatru Lalek Guliwer w Warszawie[21].

W latach 2017–2019 konsultantem ds. teatru dzieci i młodzieży był Zbigniew Prażmowski, odpowiedzialny za dobór artystów współpracujących oraz tworzenie repertuaru Małej Sceny przy Nowym Świecie.

w 2019 roku, spektakl „Najmrodzki, czyli dawno temu w Gliwicach” (scenariusz i reżyseria Michał Siegoczyński) zdobył mnóstwo nagród na organizowanym przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 25. Ogólnopolskim Konkursie Na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej: Grand Prix dla najlepszego spektaklu, Michał Siegoczyński – nagroda za najlepszą reżyserię, Mariusz Ostrowski – nagroda dla najlepszego aktora sezonu teatralnego 2018/ 2019. Wyróżnienia aktorskie dla Izabeli Baran, Karoliny Olgi Burek, Aleksandry Maj, Dominiki Majewskiej oraz Przemysława Chojęty.

W czerwcu 2019 roku, na stanowisko zastępcy dyrektora ds. artystycznych został mianowany Jerzy Jan Połoński[22]: muzyk, aktor, pedagog i reżyser teatralny, Dyrektor Artystyczny Teatru Maska w Rzeszowie w latach 2015–2016.

Premiery

Sezon 2016/ 2017

Sezon 2017/ 2018

Sezon 2018/ 2019

Sezon 2019/ 2020

Sezon 2020/2021

Uwagi

  1. Przez krótki okres teatr nosił imię Tadeusza Różewicza. Nazwę zmieniono na prośbę wdowy, Wiesławy Różewiczowiej[11]

Przypisy

  1. Strona główna teatru. teatr.gliwice.pl. [dostęp 2017-04-06].
  2. Krakowski Salon Poezji w Gliwicach. Po raz setny!. gliwice.eu, 2015-06-10. [dostęp 2017-04-06].
  3. Po 26 latach znikają Gliwickie Spotkania Teatralne. „Z powodów ekonomicznych”. 24gliwice.pl, 2016-04-07. [dostęp 2017-04-06].
  4. Dziecięce Spotkania Teatralne. e-teatr.pl. [dostęp 2017-04-06].
  5. III Jesienne Teatrałki w Gliwicach. wyborcza.pl, 2002-10-10. [dostęp 2017-04-06].
  6. XXI Jazz Sessions. mojegliwice.pl, 2013-10-22. [dostęp 2017-04-06].
  7. Już dziś Noc Świętojańska w Gliwicach. Koncerty na pl. Krakowskim. infogliwice.pl, 2016-06-24. [dostęp 2017-04-06].
  8. Gliwicki Magazyn Kulturalny. katalog.czasopism.pl. [dostęp 2017-04-06].
  9. Już nie ma Gliwickiego Teatru Muzycznego. Od dziś Teatr im. Tadeusza Różewicza. 24gliwice.pl, 2016-08-01. [dostęp 2017-04-06].
  10. MAKI, Łukasz Czuj nowym dyrektorem artystycznym teatru w Gliwicach [online], Dziennik Zachodni, 23 maja 2016 [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  11. Teatr im. Tadeusza Różewicza w Gliwicach zmieni patrona na prośbę wdowy. dziennikzachodni.pl, 2016-08-25. [dostęp 2017-04-06].
  12. Tadeusz Różewicz nie będzie patronem gliwickiego teatru [online], Culture.pl [dostęp 2019-07-21] (ang.).
  13. sceny teatru – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  14. a b Teatr Miejski w Gliwicach [online], livesound.pl [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  15. Teatr Miejski w Gliwicach rozpoczyna pierwszy sezon w nowej odsłonie. onet.pl, 2016-09-08. [dostęp 2017-04-06].
  16. Stały zespół artystyczny.
  17. Teatr Witkacego z Zakopanego. teatr.gliwice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-13)]..
  18. Teatr STU. teatr.gliwice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-13)]..
  19. zespół Kroke. teatr.gliwice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-13)]..
  20. teatr.gliwice.pl – Edukacja.
  21. „Czerwony Kapturek”. teatr.gliwice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-16)]..
  22. Zastępca dyrektora ds. artystycznych – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  23. „Dom Spokojnej Młodości”.
  24. „Ach, jak cudowna jest Panama”.
  25. „Niezwykły lot pilota Pirxa”.
  26. „O Józku, który grał bigbit”.
  27. „Psie serce”.
  28. Nora – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  29. Ich czworo. Reality show – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  30. W kole – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  31. Lekcja tańca w Zakładzie Weselno-Pogrzebowym Pana Bamby – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  32. Dzieci z Bullerbyn – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  33. Damy i Huzary – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  34. Wszechogarniająco – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  35. Mała Syrena – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  36. Tramwaj zwany pożądaniem – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  37. Romeo i Julia – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  38. Szpak Fryderyk – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  39. Miłość w Leningradzie – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  40. Malutka Czarownica – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  41. Najmrodzki, czyli dawno temu w Gliwicach – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  42. Królowa Śniegu – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  43. Tchnienie – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  44. Wieczór kawalerski – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  45. Miasto we krwi – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).
  46. Powitanie – Teatr Miejski w Gliwicach [online] [dostęp 2019-07-21] (pol.).

Linki zewnętrzne