Tommaso Traetta
Ilustracja
Imię i nazwisko

Tommaso Michele Francesco Saverio Traetta

Data i miejsce urodzenia

30 marca 1727
Bitonto

Pochodzenie

włoskie

Data i miejsce śmierci

6 kwietnia 1779
Wenecja

Gatunki

muzyka poważna, muzyka klasycystyczna

Zawód

kompozytor

Powiązania

szkoła neapolitańska

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Tommaso Michele Francesco Saverio Traetta[1][2][3][4], także Trajetta[1][3] (ur. 30 marca 1727 w Bitonto, zm. 6 kwietnia 1779 w Wenecji[1][2][3][4]) – włoski kompozytor.

Życiorys

W wieku 11 lat rozpoczął edukację w Conservatorio di S. Maria di Loreto w Neapolu[2], gdzie jego nauczycielem był Francesco Durante, a według innych źródeł także Nicola Porpora i Leonardo Leo[1]. Niektóre źródła podają też, że uczył się w Conservatorio dei Poveri i Conservatorio San Onofrio[1]. Niewiele wiadomo o początkowym okresie jego życia poza tym, że współpracował z Niccolò Jommellim i Nicolą Logroscinem, a także komponował muzykę religijną[1]. W 1751 roku wystawił z powodzeniem w Teatro San Carlo w Neapolu swoją pierwszą operę, Il Farnace[1][2][4]. W następnych latach realizował zamówienia dla teatrów operowych w różnych miastach włoskich[1][2]. W 1757 roku osiadł w Wenecji, rok później otrzymał natomiast posadę kapelmistrza i nauczyciela śpiewu na dworze księcia Parmy Filipa Burbona[1]. Dzięki zezwoleniu władcy mógł przyjmować zamówienia na opery dla innych dworów europejskich, zyskując międzynarodową sławę[1]. Po śmierci księcia w 1765 roku wrócił do Wenecji, gdzie został dyrektorem Conservatorio dell’Ospedaletto S. Giovanni e Paolo[1][4].

W 1768 roku wyjechał do Petersburga, gdzie jako następca Baldassare Galuppiego objął funkcję kapelmistrza i kompozytora nadwornego Katarzyny Wielkiej[1][2]. Prowadził teatr dworski w Pałacu Zimowym[1]. W Rosji wystawił kilka oper, pisał też muzykę okazjonalną m.in. na rocznicę koronacji Katarzyny czy z okazji zwycięstwa nad flotą turecką[2]. Ze względu na pogarszający się stan zdrowia w 1775 roku opuścił Rosję i wrócił do Włoch[1][4]. W następnych latach odwiedził Londyn i Paryż, po czym ponownie osiadł w Wenecji, gdzie zmarł w trakcie pracy nad swoją ostatnią operą, Artenice[1].

Twórczość

W swojej twórczości dokonał syntezy dorobku włoskiej szkoły neapolitańskiej i francuskiej tragédie lyrique, przygotowując grunt pod reformę operową Christopha Willibalda Glucka[1]. Komponował głównie 3-aktowe opery seria i opery buffa[1]. W operach tych dominowały kantylenowe arie da capo z wirtuozowską koloraturą, poprzedzone recytatywem secco lub accompagnato[1]. Technika bel canto służy w nich podkreśleniu napieć dramatycznych[1]. Recytatywy w operach Traetty służą wyrażaniu emocji i są terenem pracy tematycznej, z towarzyszeniem rozbudowanej orkiestry[1]. Kompozytor konstruował duże sceny dramatyczne z baletami, finały w jego operach zyskały wyraz dramatyczny, potęgujący akcję i doprowadzający ją do punktu kulminacyjnego[1]. Orkiestra służy podkreśleniu środkami instrumentalnymi dramatyzmu i ekspresji dzieła[1].

Ważniejsze kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych[1])

Opery

Utwory religijne

Utwory świeckie

Utwory instrumentalne

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 11. Część biograficzna t–v. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2009, s. 139–142. ISBN 978-83-224-0905-3.
  2. ↑ a b c d e f g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3673–3674. ISBN 0-02-865571-0.
  3. ↑ a b c The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 924–925. ISBN 0-674-37299-9.
  4. ↑ a b c d e Bertil van Boer: Historical Dictionary of Music of the Classical Period. Lanham: Scarecrow Press, 2012, s. 560. ISBN 978-0-8108-7183-0.

Linki zewnętrzne

Kontrola autorytatywna (osoba):
Encyklopedia internetowa:
Kategorie