Wydarzenia historyczne w XVIII wieku
Wydarzenia 1701-1710
- w 1700 r.
- rozpoczęła się wielka wojna północna (1700–1721).
- na tron hiszpański wstąpił Filip V Burbon, wnuk króla francuskiego Ludwika XIV, co stało się powodem wojny sukcesyjnej w Hiszpanii.
- traktat pokojowy między Szwecją a Danią w Traventhal.
- klęska Rosji pod Narwą.
- w 1701 r.
- Prusy uzyskały rangę królestwa (elektor Fryderyk III, królem Fryderykiem I).
- rozpoczęła się wojna o sukcesję hiszpańską (1701–1714).
- angielski parlament wydał ustawę o następstwie tronu „Act of Settlement”.
- w Moskwie założono pierwszą szkołę morską (Szkoła Matematyki i Nawigacji).
- w 1702 r.
- marzec – w Wielkiej Brytanii ukazał 1. numer „Daily Courant”, pierwszej regularnie wydawanej gazety codziennej.
- powstanie „białych koszul” Kamizardów w płd. Francji.
- Anglik Thomas Savery rozpoczął wytwarzanie maszyn parowych do osuszania kopalń.
- w 1703 r. założenie Petersburga.
- w 1704 r. wojna o sukcesję hiszpańską: kondotier w służbie Wielkiej Brytanii Jerzy Heski (Hesja) i jego żołnierze zdobyli na Hiszpanach Gibraltar, do dziś nieprzerwanie w rękach brytyjskich (4 sierpnia).
- w 1705 r. Carlos III zajmuje Barcelonę (14 października).
- w 1706 r. John Basherville wynalazł nowa metodę druku, tzw. hot pressing method (21 stycznia).
- w 1707 r.
- Unia angielsko-szkocka, powstała Wielka Brytania.
- wybudowano pierwszy tunel drogowy Umer Loch Tunnel (dł. 61 m, Szwajcaria).
- erupcja japońskiego wulkanu Fudżi.
- w 1708 r. podział Rosji przez Piotra I na gubernie.
- w 1709 r. Bitwa pod Połtawą – klęska Szwedów w wielkiej wojnie północnej.
- w 1710 r. w Wielkiej Brytanii uchwalono pierwszą na świecie ustawę o prawie autorskim (10 kwietnia)
Wydarzenia 1711–1720
- w 1711 r.
- pierwsza gazeta literacko-krytyczna The Spectator (Richard Steele i Joseph Addison).
- w Rosji Piotr I wprowadził Senat Rządzący.
- w 1712 r.
- przeniesienie stolicy Rosji z Moskwy do Petersburga.
- Anglik Thomas Newcomen zbudował parowy silnik tłokowy (pompowanie wody z kopalni węgla Coneygre).
- w 1713 r. traktat w Utrecht: Wielka Brytania otrzymała Gibraltar i przywileje handlowe w Ameryce Łacińskiej.
- w 1714 r.
- traktat w Rastatt: hiszpański tron i kolonie hiszpańskie w Ameryce otrzymał wnuk Ludwika XIV Filip V. Hiszpańskie dominia w Italii otrzymała Austria.
- doszło do unii personalnej brytyjsko-hanowerskiej (Jerzy I).
- w 1715 r. pierwsze powstanie jakobickie w Szkocji.
- w 1717 r. sojusz Francja-Wielka Brytania (przetrwa do ok. 1735).
- w 1718 r. osada Nowy Orlean założona przez Francuzów (Ameryka Północna).
- w 1720 r.
- sojusz Austria-Rosja (przetrwa cały wiek XVIII i część XIX).
- Fryderyk Wilhelm I wciela do Niemiec Szczecin wraz z ujściem Odry.
Wydarzenia 1721–1730
- w 1721 r.
- pokój w Nystad – kres potęgi Szwecji.
- Koncerty brandenburskie (Johann Sebastian Bach).
- na Grenlandię wyruszyła kupiecko-misjonarska wyprawa Norwega Hansa Egede’a (dotarła do celu 3 lipca).
- w 1722 r. pierwsze czasopismo muzyczne Musica Critica (J. Matteson, Hamburg).
Wydarzenia 1731–1740
- w 1733 r. rozpoczęła się wojna o sukcesję polską.
- w 1735 r. pierwsze prasowe sprawozdanie z obrad parlamentu (angielski Gentleman’s Magazine).
- w 1737 r. Kastor i Polluks (Jean-Philippe Rameau).
Wydarzenia 1741–1750
- w 1741 r.
- rozpoczęła się wojna o sukcesję austriacką (1741–1748) i wojny śląskie Fryderyka II pruskiego będące jej częścią.
- w Woolwich pod Londynem powstała pierwsza szkoła wojskowa (Royal Military Academy).
- w 1742 r. 13 kwietnia – w dublińskim Music Hall wystawiono Mesjasza Händla.
- w 1743 r. bitwa pod Dettingen. Wygrana Brytyjczyków, przegrana Francuzów.
- w 1745 r.
- bitwa pod Fontenoy. Wygrana Francuzów, przegrana Brytyjczyków.
- drugie powstanie jakobickie w Szkocji.
Wydarzenia 1751–1760
- w 1752 r. traktat między Austrią a Hiszpanią, wzajemne uznanie stref wpływów we Włoszech.
- w 1753 r. powstało British Museum.
- w 1755 r.
- pierwszy most z żelaznymi dźwigarami (Francuz M. Garbin, rz. Rodan, Lyon).
- trzęsienie ziemi w Lizbonie (9 w skali Richtera; 90 000 ofiar).
- w 1756 r.
- rozpoczęła się wojna siedmioletnia (1756–1763).
- założono pierwszy Centralny Urząd Statystyczny (Sztokholm, Szwecja).
Wydarzenia 1761–1770
- w 1762 r. założono pierwszą szkołę weterynaryjną (École Nationale Vétérinaire, Lyon, Francja).
- w 1763 r. na mocy traktatu paryskiego Wielka Brytania otrzymała Kanadę od Francji.
- w 1764 w Sankt Petersburgu otwarto pierwsza państwową szkołę dla dziewcząt (Instytut Smolny).
- w 1765 r. konflikt o opłatę stemplową między Wielką Brytanią a kolonistami w Ameryce.
Wydarzenia 1771–1780
- w 1771 w Wielkiej Brytanii założono Związek Zawodowy Czeladników Kapelusznictwa (pierwszy ogólnokrajowy związek zawodowy).
- w 1772 r. doszło do I rozbioru Polski.
- w 1776 r.
- bunt kolonistów w Ameryce (Deklaracja Niepodległości).
- James Watt zbudował silnik parowy z oddzielnym separatorem (kopalnia węgla w Bloomfield, Wielka Brytania).
- David Bushnell skonstruował miniaturowy 1-osobowy pojazd podwodny „Turtle” (żółw).
Wydarzenia 1781–1790
- w 1783 r.
- pokój paryski.
- włączenie Krymu do Rosji.
- James Watt wynalazł maszynę parową (szybkoobrotowy silnik parowy).
- w 1785 r. pierwszy lot balonem przez kanał La Manche (balon wodorowy, Francuz J.-P. Blanchard, Amerykanin J. Jeffries).
- w 1786 r. pierwsze gazowe oświetlenie miasta – Würzburg w Niemczech.
- w 1788 r. Arthur Phillip brytyjski wojskowy i administrator kolonialny, dowódca pierwszej ekspedycji osadniczej w Australii, dopłynął wraz z 11 okrętami więźniów do Nowej Południowej Walii (Sydney).
- w 1789 r.
- wybuchła rewolucja francuska.
- wybuchło powstanie w Belgii przeciw okupantom austriackim.
- pierwsze posiedzenie Kongresu USA (Nowy Jork).
- w 1790 r.
- powstanie Zjednoczonych Stanów Belgijskich (Belgia).
- utworzenie Banku Stanów Zjednoczonych.
Wydarzenia 1791–1800
- w 1791 r.
- 3 maja – uchwalenie przez sejm polski konstytucji.
- w 1792 r.
- powstała I Republika Francuska.
- 9 stycznia – podpisanie traktatu pokojowego w Jassach kończący wojnę Turcji z Rosją
- 25 kwietnia – powstała Marsylianka autorstwa Rougeta de Lisle.
- utworzenie Muzeum Luwru w Paryżu.
- w 1793 r.
- 1 sierpnia – we Francji wprowadzono kilogram jako jednostkę metrycznego systemu wag.
- doszło do II rozbioru Polski.
- zniesienie niewolnictwa w San Domingo.
- w 1794 r.
- Insurekcja kościuszkowska.
- założono pierwsze muzeum nauki (Conservatoire des Artes et Métiers, Paryż).
- w 1795 r.
- 9 lutego – Cejlon i Kapstadt, kolonie Holandii zostają zagarnięte przez Anglię.
- 15 lipca – Marsylianka przyjęta jako hymn narodowy Francji.
- powstanie Republiki Batawskiej na terenie Niderlandów.
- doszło do III rozbioru Polski.
- hiszpańska część wyspy Santo Domingo na mocy traktatu w Bazylei znalazła się pod panowaniem francuskim.
- w 1796 r.
- Edward Jenner wprowadza w Anglii szczepienia ochronne przeciw ospie.
- początek pierwszej kampanii włoskiej Napoleona.
- w 1797 r. 9 stycznia – we Włoszech powstają legiony polskie.
- w 1798 r. zwycięstwo brytyjskie adm. Horatio Nelsona pod Abukirem.
- w 1799 r. 9 listopada – Napoleon Bonaparte dokonuje zamachu stanu.
- w 1800 r.
- 13 lutego – założenie Banku Francji (banku emisyjnego).
- druga wyprawa włoska Napoleona.
.jpg)
.jpg)
,_Wife_of_Adam_Kazimierz_-_MNK_XII-A-616_(416973).jpg)
_Ca_Goldoni_Venezia.jpg)
.jpg)
.jpg)
_-002.jpg)
