![]() Zostera marina | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina |
zosterowate |
Nazwa systematyczna | |
Zosteraceae Dumort. Anal. Fam. Pl.: 65, 66. 1829, nom. cons. |
Zosterowate (Zosteraceae Dumort.) – rodzina roślin jednoliściennych. Obejmuje dwa rodzaje (zostera Zostera i Phyllospadix) z ponad 20 gatunkami. Są to rośliny wodne występujące w wodach morskich głównie strefy umiarkowanej półkuli północnej, także w strefie międzyzwrotnikowej wzdłuż wybrzeży wschodniej Afryki, Australii i Nowej Zelandii oraz Chile[2][3]. Na północy sięgają do Morza Beringa[4].
Rośliny te zaliczane są do tzw. traw morskich. Liście zostery morskiej wykorzystywane były jako materiał do wyścielania opakowań[3], wykorzystywane są też jako zielony nawóz[4]. Korzenie zostery morskiej stosowane są przez Indian jako przyprawa do potraw mięsnych[4]. Rośliny z tej rodziny ogrywają ogromną rolę w ekosystemach morskich tworząc charakterystyczne „łąki podmorskie”, siedlisko istotne dla wielu grup ekologicznych organizmów morskich, włączając w to ekonomicznie istotne dla człowieka gatunki ryb i skorupiaków[3].
W większości są to byliny, rzadko rośliny jednoroczne[5][6]. Rozmnażające się wegetatywnie rośliny mogą być bardzo długowieczne. Wiek niektórych klonów rosnących na dnie Bałtyku oceniono na co najmniej tysiąc lat[3]. Kwiaty nie wynurzają się ponad powierzchnię wód – zapylenie następuje w wodzie, adaptacją do niego są długie, nitkowate ziarna pyłku i silnie wydłużone znamiona słupka[3].
Są to hydrofity żyjące wyłącznie w wodach zasolonych[5], na podłożu piaszczystym lub mulistym, czasem też na skałach. Rosną zwykle w miejscach płytkich, w strefie pływów morskich[3].
Rodzina oddzieliła się od siostrzanej rdestnicowatych Potamogetonaceae ok. 30 milionów lat temu. Nie są jednak znane żadne ślady kopalne (w przeszłości błędnie opisano jako należący tutaj rodzaj Archeozostera)[3].
Zosterowate należą do rzędu żabieńcowców i zajmują w jego drzewie filogenetycznym następującą pozycję[2]:
żabieńcowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa żabieńcowe (Alismatidae Takht.), nadrząd Alismatanae Takht., rząd rdestnicowce (Potamogetonales Dumort.), podrząd Potamogetonineae Engl., rodzina zosterowate (Zosteraceae Dumort.)[7]