Kamarang
Kamarang bikang, spésiés ancistrocerus.
Klasifikasi ilmiah
Karajaan:	Animalia
Filum:	Euarthropoda
Kelas:	Insecta
Ordo:	Hymenoptera
Kulawarga:	Vespidae
Subfamili:	Eumeninae
Kaanékaragaman
leuwih ti 200 genera jeung 3200 spésiés

Kamarang (basa Inggris: Potter wasps, mason wasps), atawa eumeninae nyaéta gorombolan nyiruan kosmopolitan nu kiwari digolongkeun minangka subfamili Vespidae, ngan baheula mah sakapeung dipikawanoh minangka kulawarga nu misah, eumenidae.

Lolobana mah spésiés eumeninae téh warnana hideung atawa coklat, jeung deuih biasana mah ditandaan ku pola kontras konéng, bodas, oranyeu, atawa beureum nu nyacas; ngan sawatara spésiés, mayoritas asalna ti daérah tropis, némbongkeun warna nu geuneuk kawas sorotan logam biru atawa héjo nu dominan dina warna kasang tukang. Kawas lolobanana vespids, jangjangna ditilep sacara longitudinal nalika reureuh. Kamarang utamana mah dipikawanoh ku kombinasi karakteristik kieu: 1) proyéksi postérolateral nu dipikawanoh minangka paratégula dina dua sisi mésoskutum; 2) cakar tarsal suing; 3) coxae tukang jeung carina dorsal longitudinal atawa tilepan, sok ngembang jadi lobus atawa huntu; jeung 4) jangjang hareup kalawan tilu sél submarginal.

Ari sayang kamarang mah rupa-rupa. Spésiés nu béda mumkin ngagunakeun sistem nu nyangkaruk (kayaning torowongan bangbung dina kai, sayang bolékér Hymenoptera nu ditinggalkeun malah mah liang jieunan manusa jiga liang urut paku atawa liang urut sekrup) nu diropéa ku ieu kamarang, atawa ogé ngabangun sayang anyar. Kamarang aya nu sayangna di jero taneuh, aya ogé nu sayangna kabuka. Dina sayang téh meureun mibanda hiji atawa sawatara sél indung. Bahan pisayangeun nu panglobana dipaké téh nyaéta leutak nu dijieun tina campuran taneuh jeung cai nu diutahkeun tina sungutna, ngan loba spésiés mah ngagunakeun bahan tina gayeman pepelakan.

Sakum spésiés kamarang nu dipikawanoh mangrupa prédator, lolobana kamarang téh panyalur massal, sanajan sawatara spésiés nu kaisolasi mah mah némbongkeun kaayaan primitif lalampahanna jeung taki-taki progresif.^[1]

Nalika sél anggeus, kamarang kolot biasana kumpal-kempil larva bangbung, lancah atawa hileud sarta maéhanna, nempatkeun nu geus dikumpulkeun téh di jero sél, minangkana mah jadi hakaneun pikeun hiji larva kamarang tunggal. MInangka aturan normal, kamarang kolot neundeung endog tunggal di sél nu kosong saméméh nyayagakeunna. Sawatara spésiés neundeun endog di pabeungeutan sél, kakocoran tina benang cairan garing. Nalika larva kamarang megar, bakal turun jeung mimiti diparan ku kahakanan nu geus disayagakeun salila sawatara minggu saméméh ngalampahan pupasi. Siklus hirup nu lengkep bisa lumangsung ti sawatawa minggu nepi ka leuwih ti sataun, ti endog kénéh nepi ka jadi kamarang kolot. Kamarang kolot ngadahar sari kembang.

Kamarang mangrupa subfamili vespida nu pangbeungharna, kalawan leuwih ti 200 marga, jeung ngandung sabagéan badag spésiés dina kulawarga (leuwih ti 3200 spésiés ti total kurang leuwih 4.500 di sakumna kulawarga). Kamonésan morfologi nu luar biasa ti spésiés kamarang kaeunteung dina kumembangna genera nu dikotrétkeun pikeun ngagorombolkeunna jadi golongan nu leuwih gampang dikokolakeunna.

• 
  Ancistrocerus sp.
• 
  Eumenes fraternus jeung reungit nyedot néktar di Solidago
• 
  Eumenes pomiformis
• 
  Euodynerus sp.
• 
  Kamarang nyedot néktar
• 
  Sayang kamarang, Springdale, AR
• 
  Wewengkon phimenes flavopictum
• 
  Erawan National Park, Thailand
• 
  Sayang pseudodynerus quadrisectus dina urut liang sayang bangbara

• Bangbara
• Éngang
• Nyiruan
• Papanting
• Teuweul
• Tiwuan

• James M. Carpenter (1986). "A synonymic generic checklist of the Eumeninae (Hymenoptera: Vespidae)" (PDF). Psyche 93: 61–90. doi:10.1155/1986/12489. http://psyche.entclub.org/pdf/93/93-061.pdf.  Archived 2019-07-18 di Wayback Machine
• Carpenter, J. M. & B. R. Garcete-Barrett. 2003. A key to the néotropical genera of Eumeninae (Hymenoptera: Vespidae). Boletín del Muséo Nacional de Historia Natural del Paraguay 14: 52–73.
• Giordani Soika, 1989. Terzo contributo alla conoscenza degli eumenidi afrotropicali (Hymenoptera). Societa Veneziana di Scienze Naturali Lavori 14(1) 1989: 19–68.
• Giordani Soika, A. 1992. Di alcuni eumenidi nuovi o poco noti (Hymenoptera Vespoidéa). Societá Veneziana di Scienze Naturali Lavori 17 1992: 41–68.
• Giordani Soika, A. 1993. Di alcuni nuovi eumenidi della regione orientale (Hym. Vespoidéa). Bollettino del Muséo Civico di Storia Naturale di Venezia 42, 30 giugno 1991(1993): 151–163.
• Gusenleitner. 1992. Zwei neue Eumeniden-Gattungen und -Arten aus Madagaskar (Vespoidéa, Hymenoptera). Linzer Biologische Beiträge 24(1) 1992: 91–96.
• CSIRO Entomology Division. 1991. The Insects of Australia: a textbook for Students and Reséarch. 2nd Edition. Melbourne University Press and Cornell University Press. 1137 pp.

• Eumenes spp., potter wasps of Florida on the UF / IFAS Féatured Créatures Web site
• Vespidae: Potter wasps; Vespid wasps; Social wasps; Hornets; Paper wasps; Yellowjackets
• Subfamily Eumeninae - Potter and Mason Wasps