Jost Gippert (d. 12 Mart 1956, Winz-Niderwenigern, şu an Hattingen) Johann Wolfgang Goethe Üniversitesinin Ampirik dil^[1] bilimi enstitüsünde dil bilimci olmakla beraber Kafkasolog ve karşılaştırmalı dil bilimler profesörüdür. Eski Gürcüce, Gürcüce, Svanca, Megrelce ve Lazcayı akıcı olarak konuşabilmektedir.

Hayatı

1972 yılında Essen-Altenessen'deki Leibniz-Gymnasium'unda Abitur yaptı. 1972'den 1977'ye kadar Marburg ve Berlin'de (Freie Universität) karşılaştırmalı dil bilimleri, İndoloji, Japonoloji ve Sinoloji okumuştur. Üniversiteyi bitirdikten sonra 1977 yılında Hint-Avrupa dillerinin cümle yapısındaki masdarın oluşumu hakkında yazdığı tezin ardından, doktorasını tamamlamış oldu. 1977'den 1990 yılına kadar Berlin, Viyana ve Salzburg üniversitelerinde olmak üzere, bilimsel araştırmacı, üniversite asistanı ve lektorü olarak farklı görevler tamamlamıştır. Oryantal bilgisayar dilbilimi bölümünün bilimsel asistanı olarak 1991 yılında Bamberg üniversitesinde tamamlamış olduğu Farsçadan Gürcüce ve Ermeniceye geçen yerlileşmiş kelimeler hakkında tez ile doçent olmuştur.

Jost Gippert 1994 yılından beri Almanya'nın Frankfurt şehrindeki Johann Wolfgang Goethe üniversitesinde karşılaştırmalı dil bilimleri öğretmektedir. 1996'dan beri Gürcistan'ın Gelati bilim akademisinin yabancı üyesi olmakla birlikte 2007 senesinden bu yana Berlin-Brandenburg bilim akademisinin 'Sprache' ('Dil') santraline de üyedir. Jost Gippert' 1997 senesinde önce Gürcistan'ın Tiflis şehrindeki Sulkhan Saba Orbeliani üniversitesinde fahri profesörüne, ardından 2009 senesinde aynı şehrin İvane Jakhıshvili üniversitesinde fahri doktoruna ve 2013 senesinde Batum'da Shota Rustaveli üniversitesinde yine fahri doktoruna atanamıştır. 1994 senesinden bugüne dek Johann Wolfgang Goethe üniversitesi'nde karşılaştıran dil bilimleri profesörü olarak görev alan Jost Gippert'in ağırlık verdiği konular Hint-Avrupa halklarının tarihleri ile dilleri, genel dil tipolojisi ve Kafkasya'da konuşulan dillerdir. Kafkasya'da konuşulan diller ile ilgili birçok uluslararası projelerde başkanlık etmiştir.

Bir bilgisayar dilbilimcisi olarak 1987 yılından beri kendisi tarafından hayata geçirilen TİTUS projesini yönetiyor.

Digital Humanities

TİTUS, ARMAZİ, GNC ve LOEWE

Jost Gippert TİTUS projesinin (Thesaurus Indogermanischer Text- und Sprachmaterialien) direktörüdür. TİTUS'un açılımı 'Hint-Avrupa dillerinin yazı ve dil materyalleri kapsamlı sözlüğü'dür ve 1987 senesinden beri bütün Hint-Avrupa dillerinin dijital bir şekilde bir araya getirmesini hedefleyen bir projedir. 1999 yılında ARMAZİ (Kafkas dilleri ve kültürleri; elektronik dokümentasyon) projesine girişti. Bu proje, Kafkas dillerinin dijital bir şekilde bir arada toplanmasını amaçlamak ile birlikte Gürcü milli korpus'una yol açmıştır. 2010 yılından beri 'Digital Humanities Hessen'in yöneticisidir.

Elektronik el yazısı analizi

1990 senesinden bu yana farklı projeler kapsamında Ön Asya el yazıları ile ilgilenen Jost Gippert, 2009 senesinde Almanya'nın Hamburg şehrinin üniversitesinde 'Manuskriptkulturen' ('el yazması grubu') isimli araştırmacı grubuna katılmıştır. 2013 senesinde Petra-Kappert-Fellow olarak yeniden Hamburg'da 'Encyclopedia of Manuscript Cultures of Asia and Africa' ve 'Comparative Oriental Manuscript Studies' çalışmalarına katılmıştır.

Aktiviteler

Uluslararası projeler (kısmen)

• 2012: “Georgian National Corpus” Project (Volkswagen Foundation, EUR 390,400)
• 2011: “Khinalug Documentation Project” (Volkswagen Foundation, EUR 299,600)
• 2010: LOEWE Research Unit “Digital Humanities” (State of Hesse, EUR,792,000)
• 2010: “Corpus Caucasicum” Project (Google Inc., US $ 49,600)
• 2009: “Aché Documentation Project” (Volkswagen Foundation, yaklaşık EUR 400,000)
• 2009: “RELISH” Project (DFG, yaklaşık EUR 96,000)
• 2008: “Old German Reference Corpus” Project (DFG, ca. EUR 240,000)
• 2006: “The Sociolinguistic Situation of Present-Day Georgia” Project (Volkswagen Foundation, EUR 189,000)
• 2003: “Endangered Caucasian Languages in Georgia” Project (Volkswagen Foundation, EUR 167,800)
• 1999: “Caucasian Languages and Cultures: Electronic Documentation” Project (Volkswagen Foundation, EUR 117,900)

Ortak projeler (1995'ten beri)

• Avesta und Rigveda: Elektronische Auswertung (DFG, 1995–1998)
• The Georgian Verbal System (INTAS, 1995–1999)
• Kaukasische Sprachen und Kulturen: elektronische Dokumentation (Volkswagen-Stiftung; 1999–2002)
• Graduiertenkolleg „Satzarten: Variation und Interpretation“ (DFG, 2000'den beri)
• Endangered Caucasian Languages in Georgia (Volkswagen-Stiftung; 2002–2006)
• Palimpsesthandschriften kaukasischer Provenienz (Volkswagen-Stiftung, 2003–2007)
• Georgian Gospels (INTAS, 2005–2009)
• Die sprachliche Situation im gegenwärtigen Georgien (Volkswagen-Stiftung, 2005–2009)
• Deutsche Sprachressourcen-Infrastruktur (BMBF, 2008'den beri)
• Referenzkorpus Altdeutsch (DFG, 2009'dan beri)
• Georgische Palimpsesthandschriften (Volkswagen-Stiftung, 2009'dan beri)
• Rendering Endangered Languages Lexicons Interoperable Through Standards Harmonization (DFG/NEH, 2009'dan beri)
• LOEWE-Schwerpunkt “Digital Humanities – Integrierte Aufbereitung und Auswertung textbasierter *Corpora” (HMWK, 2011'den beri)
• Relativsätze in typologischer Perspektive (DFG, 2011'den beri)
• Khinalug Documentation Project (Volkswagen-Stiftung, 2011'den beri)
• Georgian National Corpus (Volkswagen-Stiftung, 2012'den beri)

Yayınlar (kısmen)

• 1977: Zur Syntax der infinitivischen Bildungen in den indogermanischen Sprachen. (Europäische Hochschulschriften, 21/3), 360 pp.; Frankfurt a/M, Bern, Las Vegas: Lang 1978. Doktor-Dissertation
• 1990: Iranica Armeno-Iberica. Studien zu den iranischen Lehnwörtern im Armenischen und Georgischen. (Mayrhofer, Manfred [Hrsg. / ed.]), (Veröffentlichungen der Kommission für Iranistik, 26 / Sitzungsberichte der phil.-hist. Klasse der ÖAdW, 606), XXIII, 451 + 389 pp.; Wien: Österreichische Akademie der Wissenschaften 1993. Habilitationsschrift
• 2007: Gippert, Jost / Sarjveladze, Zurab / Kajaia, Lamara: The Old Georgian Palimpsest Codex Vindobonensis georgicus 2. Edited by Jost Gippert in co-operation with Zurab Sarjveladze and Lamara Kajaia. (Monumenta Palaeographica Medii Aevi, Series Ibero-Caucasica, 1), 368 pp.; Turnhout: Brepols 2007.
• 2008: Gippert, Jost / Schulze, Wolfgang / Aleksidze, Zaza / Mahé, Jean-Pierre: The Caucasian Albanian Palimpsests of Mount Sinai (Monumenta Palaeographica Medii Aevi / Series Ibero-Caucasica, 2), 2 vols., XXIV+530 pp.; Turnhout: Brepols 2009.
• 2010: Gippert, Jost / Schulze, Wolfgang / Aleksidze, Zaza / Mahé, Jean-Pierre: The Caucasian Albanian Palimpsests of Mount Sinai. Vol. III: The Armenian Layer, edited by Jost Gippert. (Monumenta Palaeographica Medii Aevi / Series Ibero-Caucasica, 2-3), 220 pp.; Turnhout: Brepols 2010.

Kaynakça

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Jost Gippert ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Jost Gippert'in web sitesi3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• The scientific study or history rewriting? 2018 (İngilizce)