Michel Serres (Fransızca telaffuz: [sɛʁ]; 1 Eylül 1930 Agen, Fransa – 1 Haziran 2019) Fransız filozof, felsefe ve bilim tarihçisi, teorisyen ve yazardır. Çalışmalarında bilim, zaman ve ölüm temalarını araştırdı ve daha sonra bunları düzyazı olarak birleştirdi. 1955 yılında felsefe doçenti oldu. 1956-1958 arasında deniz subayı olarak görev yaptı: 1968 yılında doktora tezini verdi. Felsefe ile birlikte bilim tarihiyle de ilgilendi. Pozitif bilimler ile toplumsal bilimler arasındaki ilişkiyi sorgular. 1990 yılında Fransız Akademisi'ne seçildi ve Légion d'honneur nişanı aldı. Stanford Üniversitesi'nde tarih dersleri verdi. 1990'da çıkan Doğayla Sözleşme adlı kitabı postmodern doğa felsefesi olarak nitelendirildi. Çevre sorunlarının küreselleşmesine itiraz etti. Toplumun iniş çıkışlarını insan evriminin sürekliliğine dahil eder. Doğayla Sözleşme adlı çalışması Turhan Ilgaz çevirisiyle Türkçede yayımlanmıştır. Michel Serres, Doğayla Sözleşme (Contrat naturel; YKY, 1994)
Yaşamı ve kariyeri
Bir mavnacının oğlu olan Serres, 1949'da Fransa'nın deniz akademisi olan École Navale'e ve 1952'de École Normale Supérieure'ye girdi. Felsefe okudu ve 1955'te agrégasion'da başarılı oldu. Sonraki birkaç yılını deniz subayı olarak geçirdi ve nihayet 1968'de Paris Üniversitesi'nde Le Système de Leibniz et ses modèles mathématiques başlıklı tezi ile doktora (doctorat ès lettres) çalışmalarını tamamladı ve 1969'da University of Paris I'de öğretmenliğe başladı.
Serres, çocukken savaşın şiddetine ve yıkımına doğrudan tanık oldu. Bruno Latour'a "İlk cesetlerim için altı yaşındaydım" dedi.[5] Bu biçimlendirici deneyimler, onu sürekli olarak savaş, şüphe ve eleştiri modellerine dayanan burstan kaçınmaya yöneltti.
Sonraki yirmi yıl boyunca, Serres, büyüleyici bir öğretim görevlisi olarak ve Fransızca'nın seslerine o kadar bağımlı olan, pratik olarak tercüme edilemez olduğu düşünülen, dikkat çekici derecede güzel ve esrarengiz bir nesir yazarı olarak ün kazandı. Çalışma konusu olarak efsanevi Kuzeybatı Geçidi, parazit kavramı ve Challenger Uzay Mekiği kazası gibi çeşitli konuları ele aldı. Daha genel olarak Serres, tek bir bilim açıklamasının ayrıcalıklı olduğu ve doğru olarak kabul edildiği bir meta-dile dayanmayan farklı bir bilim felsefesi geliştirmekle ilgilendi. Bunu yapmak için, yetkili birine yerleşmek yerine, hesaplar arasındaki çeviri kavramına güvendi. Bu nedenle Serres, alanlar arasında (örneğin, haritalar arasında) çeviri yapan (veya haritalayan) haberciler olarak Hermes (önceki çalışmalarında) ve melekler (daha yakın tarihli çalışmalarında) figürüne güvenmiştir.
1990'da Serres, Fransa'nın en önde gelen entelektüellerinden biri olarak konumunun tanınmasıyla Académie française üyeliğine seçildi. Bruno Latour, Robert Pogue Harrison ve Jonathan Bate gibi entelektüeller üzerinde bir etkisi oldu. Stanford Üniversitesi'nde Fransızca Profesörü olarak görev yaptı.[6][7]
En kalıcı kitabı Le contrat naturel (1990), iklim krizini ele almak için felsefe ihtiyacını ele alan oldukça ileri görüşlü bir çalışmadır.
Hans Ulrich Obrist ile yaptığı bir röportajda Serres, 21. yüzyılın dijital bağlamını ele alan yeni bir siyaset felsefesinin ortaya çıkışı ile ilgilendiğini "Bence bu kanunsuz yerden, yani internetten, yakında eski metrik uzayımızı organize edenden tamamen farklı yeni bir kanun çıkacak." şeklinde ifade etti.[8]
Serres, serbestçe erişilebilir bilgiye, özellikle Wikipedia'nın içerdiği bilgiye olan merakını ve bu konudaki düşüncesini açıkça ifade ederdi.[9]
2012'de Serres Meister Eckhart Ödülü ve 2013'te Dan David Ödülü ile ödüllendirildi. 1 Haziran 2019'da 88 yaşında öldü.[10]
