Sulton Muhammad bin Boysungʻur | |
---|---|
Forsdagi Temuriylar imperiyasining sultoni | |
Saltanat | 1447 – 1451 |
Oʻtmishdoshi | Shohrux Mirzo |
Davomchisi | Abulqosim Bobur Mirzo |
Tugʻilishi | tax.1418 |
Vafoti | 1452 (yoshi 33–34) |
Dafn etilgan joy |
Sulton Muhammad (tax.1418 — 1452)[1] — 1447-yillardan boshlab umri oxirigacha Temuriylardan chiqgan Iroqi Ajam va Fors hukmdori edi. U Shohrux Mirzoning oʻgʻli Boysungʻurning oʻgʻli boʻlgan.
Shohrux Mirzo hukmdorligining oxirgi-yillarida Sulton Muhammad Temuriylar Imperiyasining gʻarbiy viloyatlarida isyon koʻtaradi. 1446-yilda Shohrux Mirzo qoʻzgʻolonni toʻxtatib, tarafdorlarning anchasini qoʻlga kiritishga muvaffaqt boʻladi, ammo Sulton Muhammad Luristondan boshpana topadi. Bobosining vafotidan soʻng, Sulton Muhammad Luristondan qaytib, oʻsha yoqning oʻzidan Markaziy Forisni nazorat qilishni oʻz zimmasiga oladi. Xurosonlik oʻgay akasi Abulqosim Bobur Mirzo hamda Movarounnahrlik amakisi Ulugʻbek bilan birga parchalanayotgan imperiyaning uchta eng kuchli hukmdorlariga aylanishadi.
Yer mulkini kengaytirishga ishtiyogʻi baland Sulton Muhammad, yaqin orada Mirzo Abulqosim Bobur bilan urush boshlab, Xurosonni egallab oladi. Yurishining boshlanishi yaxshi ketdi; 1450-yilda u Mashhadda akasini magʻlub etib, uning baʼzi yerlarini tortib oldi. Biroq, hodisalar janub tomonga burilib, u Mirzo Abulqosim Bobur tomonidan ushlab olinib qatl etildi. Mirzo Abulqosim Bobur keyinchalik Sulton Muhammadning yerlarini tortib oldi, ammo tez orada Jahon Shoh qoʻl ostidagi Qora Qoyunlu Turkmanga yutqazdi. Uning oʻgʻli Xurosonni olti hafta boshqargan Yodgor Muhammad Mirzo edi.
Muhammadning ikkita rafiqasi bor edi: