Xoletsistektomiya (yunonchadan: chole - oʻt, cyst - pufak , ectomy - olib tashlash) — oʻt pufagini olib tashlash operatsiyasi. Jarrohlik aralashuvisiz konservativ usullarning rivojlanishiga qaramasdan, xoletsistit uchun asosiy davolash usuli boʻlib qolmoqda. U parxezlar va ultratovush usullari foyda bermagan taqdirda buyuriladi (har yili Amerikada 500 000 dan ortiq operatsiyalar).
Xoletsistektomiyaning odatda ikki turi amalga oshiriladi:
Ushbu operatsiya narkoz ostida oʻtkaziladi. Laparoskopik xoletsistektomiya qorin devorining kesmalari orqali amalga oshiriladi. Eng koʻp qoʻllaniladigan jarrohlik texnikasi toʻrtta kesmaning bajarilishini oʻz ichiga oladi va ulardan ikkitasi 5 millimetr uzunlikda, qolgan ikkitasi 10 millimetrga teng. Qorin boʻshligʻiga jarrohlik asboblari, shuningdek, laparoskop - monitorda ichki organlarning uch oʻlchovli tasvirini koʻrsatadigan maxsus qurilma kiritiladi. SILS va NOTES texnologiyasidan foydalangan holda bitta kesmali xoletsistektomiya oʻtkazish usuli ham mavjud.[1]
Aksariyat hollarda salbiy oqibatlar yoʻq. Dislipoproteinemiya xavfi ortadi. Oʻt pufagidagi toshlar tufayli xoletsistektomiya qilingan bemorlarning taxminan 40 foizida operatsiyadan keyin postxoletsistektomik sindrom oʻzini namoyon qiladi, bu xoletsistektomiya operatsiyasidan oldin boʻlgan bir xil klinik belgilarning namoyon boʻlishi (fantom ogʻrigʻi va boshqalar) va Oddi sfinkterining disfunksiyalari[2] bilan ifodalanadi. Terapiyadagi kamdan-kam uchraydigan, ammo juda qiyin asoratlardan biri bu umumiy oʻt yoʻlining shikastlanishi (kesilishlari), xolelitiozda oʻt pufagi olib tashlangan bemorlarning 0,05-2,7 foizida kuzatiladi.[3] Bunday holda, xoledoxoyeyunostomiya - umumiy oʻt yoʻli dumining och ichakka tikish oʻtkaziladi.