| |
|---|---|
| Moted: | 1876 Osnabrück |
| Deadam: | 1964 |
| Cal(s): | lexicographer[*], hikultan[*], volapükist[*] |
Hiel Albert Sleumer (Deutänapüko: [ˈɑɫbərt ˈslɔʏmər]) pämotom ün 1876 ed ädeadom ün 1964. Äbinom Cifal telid Volapükmufa de 1912 jü 1948. Ädedietom lifi lölik oka pükave e godave. Äs el Schleyer äbinom kultan katulik. Ädabükom mödikis lautotis nolik. Sis yel 1892 äbinom slopan ä födan fiedik Volapüka ela Schleyer as julan. In jul ot äbinom yunan votik labü bäldot lifayelas teldeg, kel idagetom de Datuval titulis: profäsoran e xaman Volapüka. Äbalom zü ok ziliko kejulanis ut, kels, u bi äbinoms potamäkikonletans, u bi älaboms tälenis pükavik, älanälikoms dö Volapük, kel ettimo nog äfloron. So grups ömik julanas äfomikons, kels latikumo äbenodistükoms okis in Volapükamuf.
Pö nivers difik, kö el Sleumer äkomom, äplöpom dub spikäds e tikods ad slopükön pro Volapük numi gretik studanas nolavajäfüdas valik. Dönuamo ävisitom eli Schleyer in lödöp omik tö Konstanz, e pö spats fagik älabom spikotis ko om dö fütür e lebom fovik Volapüka. Ai dönu Datuval pätomom, das flens büik so mödiks iditoms de om, e sökü sam fa om pegivöl, ijafoms mekavapükis, igo bevü utans, keles ilükonfidom calis löpik in Volapükamuf.
Ün tim et, ko flens votik, i Sleumer ätöbidom ai dönu ad trodön e stütön mani mödiko petomöli. Ya ün 1910, el Schleyer äcälom eli Sleumer as fovan okik posä igevom love yels sikotis mödik. El Sleumer äprimom cifalami tü del 16id gustula yela 1912: deadamadel ela Schleyer.
Ün yel 1914 tü del 2-id gustula volakrig balid äsplodülon, kel älemükon duni tio aliki gönü Volapük, sodas jü yel 1920 e latikumo proged töbo nonik äkanon padunön. Zuo Cifal Sleumer ämutom duinön vobi mödik yümätü Volapükans foginänik ad dönuliföfükön mufi e ad stigedön nitedäli pro atos. Ab süpiko, sekü bolit tataduganefa ettimik ün 1935, töb alik gönü mekavapüks päproibon, e ven volakrig telid mifätik äsplodülon, mens mödik no äfägons ad töbidön pro stäänükam yufapüka bevünetik. So Cifal telid, pos vätäls lunüpik, äcedom pötiki ad lovegivön cali löpik okik no-Deutänane, efe büsidane Jveizänik nemü Jakob Sprenger, kel ibinom, om it, flen gudik ela Schleyer. El Albert Sleumer idünom Volapükamufi dü yels kildegmäl.
Lautots
[redakön • redakön fonäti]Dö ud in Volapük
[redakön • redakön fonäti]- 1914. Ein berühmter katholischer Erfinder. (Joh. Martin Schleyer, gest. 16. August 1912.) Ein Lebensbild. Volksaufklärung, n. 180. Klagenfurt: St. Josefs-Vereins-Buchdr. (Dönu päpübön ün 1981 as: Johann Martin Schleyer. <18. Juli 1831 - 16. August 1912>. Ein Lebensbild. Mit einem Nachwort von Reinhard Haupenthal. Saarbrücken: Edition Iltis.)
- 1935. Volapükamuf bü tumyel lafik. Volapükagased pro Nedänapükans, Nüm: 2, Pads: 9-14. (Vödem rigädik.)
- 1938a. Pük menik. Volapükagased pro Nedänapükans, Nüm: 6, Pads: 44-47. (Vödem rigädik.)
- 1938b. Daved Volapüka. Volapükagased pro Nedänapükans, Nüm: 4, Pads: 26-30, e Nüm: 5, Pads: 34-38. (Vödem rigädik.)
- 1939a. Hieroglifaston di ‚Rosette‛ in Dältad di ‚Nile‛. Volapükagased pro Nedänapükans, Nüm: 1, Pads: 2-7. (Vödem rigädik.)
- 1939b. Bödaflen de ‚Joplin‛, ‚MO‛ (Tats Pebalöl Nolüda-Meropa). Volapükagased pro Nedänapükans, Nüm: 3, Pads: 28-29. (Vödem rigädik.)
- 1939c. Dö Mäsiat dobik e pats votik se rujenav relik. Volapükagased pro Nedänapükans, Nüm: 4, Pads: 36-38, Nüm: 5, Pads: 44-46, e Nüm: 6, Pads: 50-55. (Vödem rigädik.)
- 1940. Yesus Kristus in Kuraan Slamanas. Volapükagased pro Nedänapükans, Nüm: 1, Pads: 4-9. (Vödem rigädik.)
- 1949. Kardinan: ‚Mezzofanti‛: pükinolan mu süperöl. Volapükagaseds pro Nedänapükans, Nüm: 3, Pads: 11-12, Nüm: 4, Pads: 15-16, Nüm: 5, Pads: 19-20, Nüm: 6, Pads: 21-22. (Vödem rigädik.)
- 1951. Namapenäds e buks bisarik. Volapükagased pro Nedänapükans, Nüm: 3, Pads: 10-12, Nüm: 4, Pad: 13. (Vödem rigädik.)
Dalebüds
[redakön • redakön fonäti]Lautots votik
[redakön • redakön fonäti]- 1901. Die Dramen Victor Hugos. Eine litterarhistorisch-kritische Untersuchung. Litterarhistorische Forschungen, 16. Berlin: Felber.
Literat
[redakön • redakön fonäti]- Bishop, Brian R. 1998. La ĉifaloj de Volapük. In: Menade bal püki bal. Festschrift zum 50. Geburtstag von Reinhard Haupenthal. Festlibro por la 50a naskiĝ-tago de Reinhard Haupenthal, pads: 375-390. Saarbrücken: Edition Iltis.
- Haupenthal, Reinhard. 1982. Volapük-Bibliographie. Hildesheim, Zürich, New York: Georg Olms Verlag. (Päpüböl kobü dabükot nulik ela Volapük die Weltsprache ela Schleyer.)
- (Redakans). 1948. Lifajenäd cifala telid Volapükanefa. Volapükagased pro Nedänapükans Nüm: 6, Pads: 21-25. (Vödem rigädik.)
| Cifals | ||||