Dänzere mit Kastaniette

Flamenco (spanischi Uusprooch: [flaˈmeŋko]) isch d Bezäichnig für e Grubbe vo Lieder und Dänz us Andalusie, aber o us anderne spanische Piet, wie d Farruca us Galizie. Er zaichnet isch uus dör heftige, liideschaftliche Tanz und düstere, melanchgolische Gsang. S wichtigst Musiginstrument vom Flamenco isch d Gitarre. D Terminologii vom Flamenco underschaidet sich zom Tail vo de andere spanische Musig und vili Uusdrügg stamed usem andalusische Tielekt. Sit 2010 ghört dr Flamenco zum Immaterielle Kulturerb vo dr Menschhäit.[1]

Uursprung

De Flamenco isch starch mit moderne Mythe verbunde. So werd i de Populärliteratur, aber o i villne Fachbüecher gschribe, as de Flamenco vo de spanische Zigüüner, de Gitanos, abstammi, mengisch au as er di maurischi Musig fortsetzi; sogär spanischi Jude wered bimüet. Chorz, ales Minderhaite, wo vo de katholische Cherche und vo de spanische Machthaber underdruggt wore sind. Asigi romantischi Mythe, wo em Flamenco zom "Exootische par excellence" verchlääred und urchigi Authentizität ufebischwööret, wered biwusst ufrecht erhalte, well sich dodemit guets Kapitaal useschloo loot.

Entstande isch de Flamenco abem uusgeende 18. Joorhundert, vor alem i de Städt Sevilla und Cadiz und er het us de traditionelle andalusische Volksmusig gschöpft. D Gitanos hend dodebii e gwüssi Role gspillt, vor alem aber Bruefsmusiger, wo de Stil nodisnoo witerentwigglet hett, bis er di bikannti Form agnoo hett. Wie aber di andalusischi prä-Flamencomusig entstanden isch und weli Worzle si hett, cha wösseschaftlich nöd eruiert were.

de Name

D Herkunft vom Name Flamenco isch nöd ganz chlar und s gitt vili faltschi Etymologie. D commnis opinio vo de Forschig isch, as s spanische Wort flamenco, wo uursprüngli »flämisch« maint, mit de Zitt sini Bidüttig gänderet hett, nämmli vom semantische Wortfeld, "flämisch, fremdländisch" zo "frömd, uuffällig, abartig". Da Wort hett denn o die früene Vertreter und Ahänger vo de noie Musigszene i de andalusische Vorstädt chöne bizaichne und isch im End uf de Musigstill öbertrait und iigengt wore. Anderi Erchläärige, as de Name »Flamingo« bidütti, well d Chlaider vo de Tänzerine as bunt saiet, oder vo latiinisch flama »Flamme« (spanisch: llama) chöm, well de Tanz ase füürig sai, paased nume oberflächlich. En Ablaitig us arabisch fellah menguh »arme Buur« isch sproochlich und sachlich schlichtweg faltsch.

Bistandtail vom Flamenco

Im Flamenco wird gsunge (cante), Instrumänt wärde gspiilt (toque), bsundrigs d Gitarre (guitarra flamenca) und danzt (baile). Charakteristisch für d Muusig si metrischi Grundmuster (compás) und ass d Melodik und d Harmonik hüfig modal gänderet wärde.

Musikalischi Äigeschafte

D Metrik, d Rhythmik, s Tempo

Dr metrische Struktur vo de Palos, de dradizionelle musikalische Forme vom Flamenco, säit mä compás. Si cha in dr Notazion im 12/8-, im 3/4- bzw. 6/8- oder im 4/4- bzw. 2/4-Takt daargstellt wärde. E Hufe Palos gseen in dere Daarstellug wie alternierendi Taktarte (compás alterno) us, wo e 6/8- und e 3/4-Takt abwäggsle. Eso entstöön charakteristischi Betoonigsmuster, wie z. B. daas vo dr Soleá:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
. . | . . | . | . | . |

Dr Flamenco cha acompasado (öbbe: „in Takt brocht“) usgfüert wärde, d. h. rhüthmisch determiniert, oder libre (frei). S Tempo vom ene Stück wariiert zwüsche 80 (z. B. Tientos) und 230 (z. B. Bulerías) Viertel-Note bro Minute.

D Tonalidäät, d Melodik und d Harmonik

Abstiigends e-Phrygisch im Flamenco, hüfigi Alterazione si in Chlammere

E Hufe Palos stöön im sogenannte modo dórico, wo mä nit mit em dorische Modus vo de Chilledoonarte sött verwäggsle. Si Naame chunnt vo dr antike griechische Doonart mit däm Naame und entspricht öbbe dr Doonart, wo mä hüte as phrygisch bezäichnet. Usserdäm chömme Moll (modo menor) und Dur (modo mayor) as Doonarte vor. Harmonisch wird vilmol die sogenannti Andalusischi Kadänz verwändet.

Stiilrichtige

De Flamenco setzt sich us villne verschidnige Musigstill (palo) zäme. Es gitt bsunders schwermüetigei palos, wie d Siguiriyas und d Soleares, mittelmässig schwermüetige, wie d Malagueñas und Fandangos, und liechti, wo gär is frööliche in gönd, wie d Alegrías oder Sevillanas.

Sänger

Äine vo de berüemtiste Flamenco-Sänger isch dr Camarón de la Isla (1950-1992, bekannt as El Camarón), wo s Album Soy gitano von em vo alle Flamenco Album am mäiste verchauft worde isch.[2] Anderi bedütendi Sänger, wo dr Flamenco im 20. Joorhundert brägt häi, si dr Antonio Mairena (1909-1983), dr Enrique Morente (1942-2010) und d Fernanda de Utrera (1923-2006) gsi. Zu de bekannte Sänger hützudags ghööre d Estrella Morente, d Niña Pastori und d Pastora Soler.

Litratuur

Fuessnoote

  1. Flamenco und Peking-Oper sind immaterielles Kulturerbe. Archiviert vom Original am 16. Februar 2015; abgruefen am 4. Juli 2015.
  2. López, Carmen (1994c): Camarón de la Isla. Teil 3. Tage der Liebe und des Ruhms., S. 20.

Weblingg

 Commons: Flamenco – Sammlig vo Multimediadateie
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Flamenco“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.