Ar Gerveur (henvrezhoneg: Gwedel; Belle-Île-en-Mer e galleg) zo un enezenn hag ur c'hanton kozh e departamant ar Mor-Bihan. Enezenn vrasañ Breizh eo, 90 km² dezhi.
Vindili ː evit Marteville ha Varin, ar ger, "latin dre e stumm, ha brezhonek dre e ziazez, Vindilis, pe gwelloc'h c'hoazh Vendinis, a dalv kement ha Belle-Île"[2]
Guedel
Calonesus ː evit an ao. Bulet, Calonesus zo cal, "maen" hag ones," enezenn", alese calones, "enezenn ar reier". Evit an ao. de la Sauvagère, ar ger latin calonesus n'eo ken nemet ur stumm gresianek diwar kalos, pulcher e latin, ha nesos, insula, savet da vare ar roue gall Frañsez Iañ[3].
War-dro 1687e voe lakaet markiz Vauban e-karg da sevel ar wikadell. Echuet e voe war-dro ar bloaz 1692.
Diskennidi Nicolas Fouquet (1615-1680), markiz ar Gerveur, o deus dalc'het an enezenn betek 1719. E domani ar roue e voe lakaet goude-se.
Dre feur-emglev an 18 Genver1759 e voe lakaet Proviñs Breizh e-karg an enezenn evit kont ar Roue dre c'houestl.
D'ar 7 Mezheven1761, goude ur seziz hir, e voe aloubet an enezenn gant Bro-Saoz ; arsailhet e voe gant an amiral Keppel hag ar jeneral Hodgson. Difennet e voe gant kadarnded ar marc'heg De Sainte-Croix, a godianas gant enor.
Goude peoc'h 1763 e tistroas ar Gerveur da Vro-C'hall.
E 1902, Ministrerezh gall ar Justice a stalias e Porzh-Lae un drevadenn-garc'har evit fellerien yaouank, a voe lesanvet "galeoù ar vugale". Ur skol vartolodaj a oa eno : ul lestr-skol teirgwern a oa war ar sec'h e-kreiz porzh ar prizon, hogen ar vugale ned aent ket war vor. Dizale e voe astennet ar vac'h dre brenañ domani Bruté hag e dreiñ d'ur skol labour-douar ha mekanikerezh, evit degemer ha stummañ muioc'h a vugale.
E 1934 en em zispac'has ar vugale ouzh doareoù o bac'hadur : gwallgaset e vezent, kannet, gwallet a-wechoù. Hemolc'het e voent ; hogozik an holl a voe tapet gant an diwallerien, ha gant annezidi an enez en eskemm ouzh ur sammad arc'hant evit pep bugel.
Er bed a-bezh e voe brudet "galeoù ar vugale" ar Gerveur, met dalc'het e voe da vont en-dro betek 1977.
Nijerezioù B-17 eus aerluSUA (United States Army Air Forces) a gouezhas er Gerveur pe en donvor d'an enez : d'an 23 a viz Du1942, unan kodet BN-U, lazhet e voe an dek nijour a oa en he bourzh ; d'ar 1añ a viz Mae1943, daou garr-nij er mor nepell eus ar Gerveur, lazhet e voe seitek nijour, an tri nijour all a voe tapet gant an Alamaned ; d'an 28 a viz Even 1943, unan er mor nepell eus ar Gerveur ; lazhet e voe pemp nijour, ar pemp nijour all a voe tapet gant an Alamaned ; d'ar 4 a viz Gouere 1943, unan e donvor d'an enez, lazhet e voe an dek nijour[4].
Dieubet e voe ar Gerveur d'an 10 a viz Mae1945 goude emzaskoridigezh an Alamaned ; prizoniet e voe 24 ofisour ha 1 003 is-ofisour ha milour ordin[6].
Sevenadur
Sinema
Adalek miz Kerzu 1946 betek miz Genver 1947 e troas ar filmaozour gallJean Epstein (1897-1953) e film Le Tempestaire eno : e-touez annezidi an enezenn e tutaas-eñ e dudennoù.
Breizh
Bro-Gwened
Mor-Bihan
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}