Lambal
Mirdi Mathurin Méheut e Lambal.
Anv gallaouek	Lanball
Anv gallek (ofisiel)	Lamballe
Bro istorel	Bro-Sant-Brieg
Melestradurezh
Departamant	Aodoù-an-Arvor
Arondisamant	Sant-Brieg
Kanton	Lambal (pennlec'h)
Kod kumun	22093
Kod post	22400
Maer Amzer gefridi	Loïc Cauret 2014-2018
Etrekumuniezh	Lambal Douar ha Mor (sez)
Bro velestradurel	Bro Sant-Brieg
Lec'hienn web	http://www.mairie-lamballe.fr/
Poblañsouriezh
Poblañs	13 441 ann. (2016)[1]
Stankter	185 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	48° 28′ 10″ Norzh 2° 31′ 00″ Kornôg / 48.4694444444, -2.51666666667
Uhelderioù	kreiz-kêr : 56 m bihanañ 37 m — brasañ 131 m
Gorread	90,21 km²
Lambal
kemmañ

Lambal a oa ur gumun eus Bro Sant-Brieg ha penngêr kanton Lambal, e departamant Aodoù-an-Arvor, e Hanternoz Breizh.

Douaroniezh

Anv

• Erwan Vallerie (1995) ː Lambalam, Lambaulum, 1083; Lambaulio, 1124; Lambaulum, 1129; Lambaula, 1129; Lambaulio, c 1130; Lambaula, c 1150; Lambalia, 1167; Lamballia, 1183; Lambalia, 1190; Lambale, 1206; Lamballia, 1214; Lambalia, 1371; 1453; Lamballia, 1516.

Ardamezioù

«Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, en erminoù e vevenn en gul; ouzh 2 ha 3, en glazur e dri manal ed en aour, liammet en gul»^[2].

Istor

Dispac'h Gall

• Gant al lezenn eus an 26 a viz C'hwevrer 1790 e voe lakaet Lambal da benn ur bann^[3].

XIX^vet kantved

• Tizhet eo Lambal gant an hent-houarn e miz Gwengolo 1863.
• Brezel 1870-1871: unnek soudard eus ar gumun a varvas^[4].

XX^vet kantved

Brezel-bed kentañ

• E 1915 e voe fuzuilhet gant al lu gall e Westvleteren (Flandrez Belgia) ur soudard bet ganet er gumun.
• 179 gwaz a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 3,95 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911^[4].

Eil Brezel-bed

• Mervel a reas 29 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel^[4].

Trevadennoù

• Brezel Indez-Sina: c'hwec'h soudard a varvas,
• Brezel Aljeria: mervel a reas ur milour.

Kumunioù kendeuzet

• D'ar 1añ a viz Genver 1973 e voe unvanaet kumunioù kozh Lambal, Maroue, ar Boderezh, Sant-Eran ha Tregonvael d'ober ur gumun hepken, kumun nevez Lambal.

XXI^vet kantved

• Kresket eo bet ar gumun d'ar 1añ a viz Genver 2016 goude bezañ bodet gant Melin.
• Kendeuzet e oa bet gant Morieg ha Plangonwal d'ar 1añ a viz Genver 2019 d'ober ur gumun nevez : Lambal-Arvor^[5].

Brezhoneg

Kumun Maroue, bet kendeuzet gant Lambal bremañ, asambles gant kumunioù all eus bro Lambal, evel Andel, Henon, pe Pledeliav, a votas mennad al luskad Ar brezoneg er skol evit goulenn ma vefe kelennet brezhoneg er skolioù kentañ derez er bloavezhioù 1930. Er bloavezhioù 1990 e voe ur raktres evit sevel ur skol Diwan e kêr a reas kazeg ha ret e voe gortoz distro-skol 2019 evit gwelet digeriñ an hentad divyezhek kentañ e Lambal goude meur a vloavezh stourm gant ar familhoù, en ur skol bublik.

Monumantoù ha traoù heverk

• Mirdi Mathurin Méheut.
• Monumant ar re varv.

Demografiezh

Niver a annezidi

Melestradurezh

Gevelliñ

Bro	Kêr	Abaoe
Portugal	Oliveira do Bairro	1998

Tud

Tud bet ganet eno

• Guillaume Guéguen, kadoriad kentañ Kambr ar C'hontoù e 1492; abad ar Salver-Santel Redon, hag eskob Naoned. Aet da Anaon er bloaz 1506.
• Pierre Régnier, d'an 2 a viz Mezheven 1876, soudard er 80vet rujumant war-droad tiriadel, fuzuilhet gant al lu gall d'an 22 a viz Eost 1915 e Westvleteren (Flandrez Belgia), abalamour m'en dije drouklazhet ur soudard all^[6].
• Mathurin Méheut, tresour ha livour, e 1882.
• Alan-Gwenog Berr, yezhoniour war ar brezhoneg, e 1913.
• Joseph Martray, kelaouenner hag emsaver, e 1914.

Tud bet marvet eno

• Yann Iañ (Châtillon), Kont Pentevr ha Beskont Lemojez, 16 a viz Genver 1404.
• Armand Tuffin ar Roueri a varvas e-kichen Lambal e 1793.

Ardamezeg ar familhoù

	le Blanc de Guengueret	En gul e deir sourin en aour
	Calloët Aotrounez parrez Tregomar	En aour e dreustell en glazur leinet gant ur voualc'henn ivez en glazur
	Perrot des Ebles ː [7]	livioù disanvet
	Mathurin Micaut [8]	En glazur, e alarc'h en argant melezouriñ war vord ur veunteun ivez en argant, hag heuliet ouzh kab gant un heol en aour

Sport

Darvoudoù-sport a bep seurt

• 11 a viz Gouere 2004 : 8vet tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Lambal ha Kemper ; trec'h eo Thor Hushovd (Norvegia).

Pennadoù kar

• Maroue,
• ar Boderezh,
• Sant-Eran,
• Tregonvael.

Levrlennadur

• Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995

Liammoù diavaez

Muioc'h a restroù diwar-benn

Lambal

a vo kavet e Wikimedia Commons.

• (br) Lambal war al lec'hienn Geobreizh
• (fr) Mirdi Mathurin Méheut
• Marikavel.org : Lamballe : http://marikavel.org/bretagne/lamballe/accueil.htm

Notennoù ha daveoù