Un eufemismo é un recurso lingüístico consistente en evitar nun acto de fala a palabra con que se designa algo noxento, molesto ou inoportuno, substituíndoa por outra expresión máis agradable que non achega á mente as connotacións do vocábulo orixinario.
O eufemismo conséguese mediante a pseudosinonimia, a equivalencia (sinonimia entre vocábulo e locución) e as relacións de inclusión (hiponimia, hiperonimia, cohiponimia).
Causas do eufemismo
As causas polas que se produce o eufemismo son:
- Tabú social, relixioso ou moral. Así a sociedade estabelece temas que resultan de mal gusto, realidades que non hai que nomear ou ás que hai que referirse por medio de eufemismos. Son principalmente os referidos á morte (pasar a mellor vida no canto de morrer), necesidades fisiolóxicas do ser humano e á sexualidade. Constitúen tamén un caso de tabú social os empregados nos medios de comunicación, mais neste caso trataríase de ocultar ou manipular a realidade. Serían, por exemplo, danos colaterais por vítimas civís ou países en vías de desenvolvemento. O tabú relixioso está causado polas supersticións ou crenzas de cada sociedade que interpretan o nomear certos animais como de mal agoiro. Son denominacións eufemísticas donosiña ou donicela na súa orixe, e o do rabo ou García para o referirse ao raposo.
- Desexo de adaptarse a unha circunstancia na cal a palabra propia resultaría demasiado vulgar: cabelo substitúe a pelo.
- Vangloria: os médicos fanse chamar doutor sen ter o grao do doutoramento.
- Respecto cortés cara a alguén a quen se fala: ós médicos chámaselles doutor sen ter o grao do doutoramento.
- Necesidade de atenuar unha desgraza: chamar eivado ou impedido ó coxo.
