Papyrus Baden 4.59, verso (e saeculo quinto): fragmentum ex epitome Aegyptiacorum Manethonis.

Manetho (Graece Μανέθων, vel fortasse Μανέθως) sacerdos Aegypti antiquae fuisse putatur, qui, e Sebennyto (Aegyptice Tjebnutjer) urbe Aegypti inferioris ortus, per Regnum Ptolemaicum saeculo tertio a.C.n. ineunte ut videtur vixit.

Nomen

Primum Manethonis nomen Aegyptium ignotum est, sed historici nomen Manetho 'Veritatem Thoth', 'Donum Thoth', 'Amatum Thoth', 'Amatum Neith', et 'Amatorem Neith' significare coniectant.[1] Minores coniecturae sunt Myinyu-heter ('Armentarus' vel 'Agaso') et Ma'ani-Djehuti ('Thoth vidi'). Prima Graeca fragmenta exstantia (inscriptio temporis incerti in basi imaginis marmoreae e templo Serapis Carthagini sculpta[2]) et Flavius Iosephus, Iudaeus saeculi primi historicus, nomen Μανέθων scribunt. Nomen aliis litteris Graecis scriptum est Manethōs, Manethō, Manethos, Manēthōs, Manēthōn, Manethōth.

Vita

Imago Ptolemaei II Philadelphi.

Manetho, fontibus temporum eius vitae carentibus, cum regnis Ptolemaei I Soteris (323–283 a.C.n.) a Plutarcho (circa 46120 p.C.n.) usitate coniungitur, ac secundum Georgium Syncellum Manetho se cum Ptolemaeo II Philadelpho (285–246 a.C.n.) recte coniungit. Si nomen cuiusdam Manethonis in Hibeh Papyri (241/240 a.C.n.) re vera est clarus Aegyptiacorum auctor, Manetho fortasse scribebat Ptolemaeo III Euergete (246–222 BC) regnante, quamquam senissimus. Iosephus auctoresque posteriores realitatem Manethonis Sebennyti acceperunt, sed num re vera exsisteret quaestio implicata manet.

Inscriptio in Hibeh Papyri caret, et haec epistula res in Aegypto superiori tractat, non in Aegypto inferiori, ubi Manetho principalis sacerdos fuisse putatur. Nomen Manetho rarum est, sed non necesse est a priori assumere Manethonem in Hibeh Papyri fuisse rerum gestarum scriptorem e Sebennyto qui Aegyptiaca pro Ptolemaio Philadelpho conscribere censetur.

Manetho indigena Aegypticus appellatur, et lingua Aegyptia eius patrius sermo fuerit. Quamquam eius argumenta solum res Aegyptias tractabant, solum Graece pro lectoribus Graecis scripsisse dicitur. Inter alia opera litterarum ei ascripta sunt Contra Herodotum, Liber Sacer, De antiquitate et religione, De festis, De praeparatione Kyphi, et Digestus physicae. Liber Sothis aliquando Manethoni attributus est. Haec opera aevo Ptolemaico non commemorantur, cum Manetho Sebennyticus vixisse dicitur. Non praeterea commemorantur in ullo fonte saeculi primi noto. Ergo hiatus trium saeculorum duravit antequam Aegyptiaca composita fuerint anteque eius primam attestationem. Qui hiatus aliis operibus Manethoni tributis maior est, sicut Liber sacer, qui primum ab Eusebio saeculo quarto commemoratus est.[3]

Nexus interni

Notae

  1. Waddell 1940: ix, n. 1.
  2. Corpus Inscriptionum Latinarum viii, 1007: "ΜΑΝΕΘΩΝ."
  3. Waddell 1940: 188–189.

Bibliographia

Nexus externi