Pherecydes Syrius (Graece: Φερεκύδης; natus inter 584-581 a.C.n. in insula Syro) fuit mythographus et logographus Graecus.
Quaestio antea varie disputata, quando natus sit, his diebus disceptata esse videtur, quod annus nascendi in 49. Olympiade (inter annos 584–581) datari potest.[1] Aequalis minor septem sapientium fuit. Secundum traditionem antiquam, quae fide digna esse videtur, primus oratione soluta scripsit. Qualiter fuerit coniunctio cum Anaximandro, qui paulo post librum scripsisse videtur, incertum est.[2] Omnes aliae de vita eius memoriae fabulosae sunt.
Pherecydes librum de diis conscripsit, qui servatus non est. Verba initialia a Diogene Laertio (saeculo tertio) citantur, nonnulla ex fontibus posterioribus et fragmentis papyriis conici possunt.
Pherecydes tres divinitates esse putavit: Zas (Zeus), Chronus et Chthonie (deam telluris). Utrum Pherecydes temporis deum Chronum eundem ac Cronum, cuius alibi mentionem facit, esse arbitretur an eos duos deos diversos habeat an error sit traditionis manu scriptorum, disputatur.[3] Chronos ex suo semine tria elementa peperit: ignem, aerem (ventum) et aquam. Ex elementis alii dii, qui non sunt aeterni, nati sunt.
Zeus deam telluris in matrimonium duxit, quae ex tunc Gē (Gaia) appellata est; primum matrimonium fuit et omnium exemplar. Zeus novam nuptam revelavit eique opus textile ipse factum dedit, in quo terra et mare originale nomine "Ogenos" (Oceanus) intexta erant. Quo opere ei terram superiorem mandavit.
Praeterea Pherecydes de pugna narrat, qua duo dii caelum obtinere enisi sunt; Cronos dux caelitum contra divum serpentem nomine Ophioneus (Ophion) ex terra natum cum prole sua pugnavit. Cronos vicit, Ophioneus sociique eius in oceanum iacti sunt, ubi permanebant. Postea officia deorum distributa sunt.
Primus eorum, qui nomine noti sunt, Pherecydes animam immortalem esse et post mortem ab alio in alium transire (μετεμψύχωσις) credidit.[4]
Inter fabulas, quae de vita sua narrantur, hodie ponuntur: