De daartiende iew vaan de westerse (christeleke) jaortèlling leep vaan 1201 tot en mèt 1300. In de Europese historie is dit ein vaan de middeliewe, mie in 't bezunder weurt dezen tied bij de hoeg middeliewe gerekend. De daartiende iew is in väöl opziechte de klassieke periode vaan de middeliewse besjaving: kèrk en adel op 't toppunt vaan hun mach, de middeliewse rechsorde woort alum gerespecteerd. Middeliewse kuns en filosofie bereikde nog oongekinde huugdes, nog zoonder in vraog te weure gestèld. Oos-Europa, 't Midde-Ooste en 't Wied Ooste woorte oonder de voot geloupe door 't Mongools wereldriek, wat ziech in korten tied oongeluifelek oetbreide. Dit had ouch veurdeile: 't militair euverwiech zörgde veur veilegheid (Pax Mongolica) en deeg de Zijroute bleuje. Europa, India en China kóste noe mètein in contak trejje.
De Roems-Kathelieke Kèrk stoont op 't huugdepunt vaan häör mach. Väöl vaan häör acties stoonte daan ouch in 't teike vaan wereldleke politiek.
Zuug ouch 'voorste' en 'filosofe'.
Väöl kunstenere bleve in dezen tied nog anoniem. Vaan sommige wèt me evels wel de naom, dèks genóg door 't werk van hun lierlinge.
Jaore 1200 | 1201 | 1202 | 1203 | 1204 | 1205 | 1206 | 1207 | 1208 | 1209 | 1210 |
Jaore 1210 | 1211 | 1212 | 1213 | 1214 | 1215 | 1216 | 1217 | 1218 | 1219 | 1220 |
Jaore 1220 | 1221 | 1222 | 1223 | 1224 | 1225 | 1226 | 1227 | 1228 | 1229 | 1230 |
Jaore 1230 | 1231 | 1232 | 1233 | 1234 | 1235 | 1236 | 1237 | 1238 | 1239 | 1240 |
Jaore 1240 | 1241 | 1242 | 1243 | 1244 | 1245 | 1246 | 1247 | 1248 | 1249 | 1250 |
Jaore 1250 | 1251 | 1252 | 1253 | 1254 | 1255 | 1256 | 1257 | 1258 | 1259 | 1260 |
Jaore 1260 | 1261 | 1262 | 1263 | 1264 | 1265 | 1266 | 1267 | 1268 | 1269 | 1270 |
Jaore 1270 | 1271 | 1272 | 1273 | 1274 | 1275 | 1276 | 1277 | 1278 | 1279 | 1280 |
Jaore 1280 | 1281 | 1282 | 1283 | 1284 | 1285 | 1286 | 1287 | 1288 | 1289 | 1290 |
Jaore 1200 | 1291 | 1292 | 1293 | 1294 | 1295 | 1296 | 1297 | 1298 | 1299 | 1300 |