Bijnier | ||||
---|---|---|---|---|
Glandula suprarenalis | ||||
Bijnier is nummer 1
| ||||
Gegevens | ||||
Systeem | Endocrien systeem | |||
Naslagwerken | ||||
Gray's Anatomy | 277,1278 | |||
MeSH | A06.407.071 | |||
Dorlands/Elsevier | g_06/12392729 | |||
TA | A11.5.00.001 | |||
|
De bijnieren,[1] glandulae adrenales, glandulae suprarenales[2][3] of adrenes[4] zijn kleine organen van zoogdieren (ook de mens), vogels, reptielen en amfibieën, en liggen als kapjes op de nieren, ervan gescheiden door vetweefsel. De bijnieren bestaan uit twee gedeelten die zowel anatomisch als fysiologisch te onderscheiden zijn:
Beide lagen hebben verschillende functies, hieronder besproken.
Het bijniermerg bevindt zich in het midden van de bijnier, onder de zona reticularis. Het bijniermerg staat in voor de productie van de catecholamines, zoals: adrenaline, noradrenaline en dopamine. Het wordt alleen geïnnerveerd door het (ortho)sympathische deel van het autonome zenuwstelsel, niet door het parasympathische deel.
Een voorbeeld van een aandoening van het bijniermerg is een feochromocytoom.
De volgende aandoeningen zijn het gevolg van een niet (goed) functionerende bijnierschors:
In uitzonderingsgevallen kan men besluiten om de bijnieren te verwijderen, waarna de hormoonproductie gesubstitueerd moet worden. Men wordt dan behandeld als Addison-patiënt. In het geval van eenzijdige bijnierverwijdering neemt de overgebleven bijnier de functies over.
In Nederland is de Bijniervereniging NVACP de patiëntenorganisatie voor bijnieraandoeningen.