![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Kanclerz Rzeszy | |
Okres |
od 13 sierpnia 1923 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Minister spraw zagranicznych Rzeszy | |
Okres |
od 13 sierpnia 1923 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik |
Friedrich von Rosenberg |
Następca |
Gustav Stresemann (ur. 10 maja 1878 w Berlinie, zm. 3 października 1929 tamże) – polityk niemiecki, kanclerz i minister spraw zagranicznych Republiki Weimarskiej, laureat Pokojowej Nagrody Nobla.
Syn niemieckiego restauratora[1]. W 1901 działacz Niemieckiego Cechu Wyrobów Czekoladowych[1] (Verband deutscher Schokoladenfabrikanten). Reprezentował poglądy monarchistyczne i nacjonalistyczne. Ożenił się w 1903 z bogatą Żydówką Käthe Kleefeld, pochodzącą z rodziny berlińskich przemysłowców; miał dwóch synów (Wolfgang został znanym dyrygentem). Najmłodszy członek parlamentu w 1907 roku[1]. W czasie I wojny światowej był specjalistą w zakresie marynarki wojennej; do końca życia popierał ideę wojny na morzu, szczególnie nieograniczonego zastosowania okrętów podwodnych. Należał do narodowo-liberalnej Deutsche Volkspartei i w 1919 został jej przewodniczącym[1] (stronnictwa wielkich przedsiębiorców, zwolenników monarchii, militaryzmu i zaborczości). Od sierpnia do listopada 1923 pełnił urząd kanclerza[1], objął również we własnym gabinecie tekę spraw zagranicznych, którą zachował do końca życia[1]. W listopadzie 1923 wprowadził w Niemczech reformę walutową, kończąc tym samym okres hiperinflacji.
W 1925 podpisał Pakt Reński gwarantujący granicę niemiecko-francuską, niemiecko-belgijską i po niemieckiej stronie granicy nadreńską strefę zdemilitaryzowaną[1]. Jego konsekwencją była likwidacja w latach 1926–1930 stref okupacyjnych. 24 kwietnia 1926 r. został w Berlinie podpisany układ niemiecko-radziecki powtarzający postanowienia traktatu w Rapallo. 8 listopada 1926 Niemcy stały się członkiem Ligi Narodów uzyskując także stałe miejsce w jej Radzie. Również w 1926 r. Stresemann otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla[1], wspólnie z politykiem francuskim Aristide Briandem. 31 stycznia 1927 r. została zniesiona Sojusznicza Komisja Kontroli sprawująca nadzór nad zbrojeniami niemieckimi. Owocem pokojowej polityki Stresemanna w zachodniej części Europy było uzyskanie przez Niemcy pozycji równorzędnego partnera na arenie międzynarodowej i pozwoliło im odgrywać rolę stosowną do ich pozycji gospodarczej. Inną politykę prowadził wobec Polski. Jego głównym celem była likwidacja „polskiego korytarza”. Środkiem nacisku na Rzeczpospolitą stała się mniejszość niemiecka i rozpoczęta w 1925 r. wojna celna między Polską a Niemcami[2].
W 1928 podpisał pakt Brianda-Kellogga, którego Niemcy były jednym z państw założycielskich.
Zmarł na serce 3 października 1929[3].
3 listopada 1923 ustąpili ministrowie socjaldemokratyczni (SPD): Sollmann, Radbruch i Schmidt. Następcą Sollmanna jako ministra spraw wewnętrznych został Karl Jarres (DVP). Pozostałe teki były nieobsadzone do upadku rządu.