Kazimierz Sochaniewicz
Data i miejsce urodzenia

28 lutego 1892
Wieliczka, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

28 grudnia 1930
Lwów. Polska

Miejsce spoczynku

Cmentarz Łyczakowski

Zawód, zajęcie

nauczyciel
archiwista

Alma Mater

Uniwersytet Lwowski

Odznaczenia
Krzyż Obrony Lwowa

Kazimierz Roman Sochaniewicz (ur. 28 lutego 1892 w Wieliczce, zm. 28 grudnia 1930 we Lwowie) – polski historyk, archiwista, heraldyk, nauczyciel, doktor filozofii.

Życie i działalność

Urodził się w rodzinie lekarza weterynarii Teofila Mariana Sochaniewicza i Marii Józefy z d. Gulin. Ukończył czteroklasową szkołę ludową, potem III Gimnazjum Klasyczne im. Franciszka Józefa we Lwowie, gdzie w 1910 uzyskał świadectwo dojrzałości. Studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego, uzyskując w 1918 stopień naukowy doktora filozofii. Był uczniem Stanisława Zakrzewskiego i Ludwika Finkla. W latach 1910–1912 odbył praktykę archiwalną w archiwum książąt Sapiehów przy Ossolineum, pracował w bibliotece Wydziału Krajowego we Lwowie.

W czasie I wojny światowej był oficerem armii austro-węgierskiej, w 1917–1918 służył w Generalnym Gubernatorstwie Lubelskim, w czasie wolnym od służby prowadził badania naukowe na Zamojszczyźnie, gdzie stacjonował.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę był w latach 1919–1921 zatrudniony w Wydziale Archiwów Państwowych w Warszawie, w dziale Polskiego Archiwum Wojennego i Archiwum Skarbowym. W 1921 powrócił do Lwowa, pracował jako profesor historii i geografii w Prywatnym Gimnazjum Realnym im. Henryka Jordana.

W 1924 brał udział jako ekspert w pracach Polskiej Państwowej Komisji Rewindykacyjnej w Moskwie, zajmującej się wyszukiwaniem i rewindykacją archiwów, bibliotek i zbiorów kultury wywiezionych z Polski przez władze carskie w okresie zaborów, w szczególności w ramach represji popowstaniowych i w czasie ewakuacji majątku podczas odwrotu armii rosyjskiej z Królestwa Polskiego w 1915 roku. Rewindykacja majątku była prowadzona na podstawie postanowień traktatu pokojowego między Polską a Rosją i Ukrainą sowiecką, przewidujących pełny zwrot zagrabionego majątku. Władze sowieckie prowadziły obstrukcję, starając się nie dopuścić do wykonania tych postanowień traktatu pokojowego, lub zrealizować je w minimalnym zakresie. W ramach posunięć zmierzających do uniemożliwienia realizacji postanowień rewindykacyjnych OGPU aresztowało niektórych polskich członków komisji rewindykacyjnej, nie zważając na ich status. Aresztowany został ks. Bronisław Ussas, kierownik delegatury komisji w Leningradzie i Kazimierz Sochaniewicz, który był więziony dłuższy czas na Butyrkach w Moskwie.

Po uwolnieniu w 1925 powrócił do Lwowa, gdzie do 1929 pracował w VI Państwowym Gimnazjum im. Stanisława Staszica. Wiosną 1929 wziął udział w konkursie na kierowanie Archiwum Miejskim w Toruniu i uporządkowanie go. Konkurs wygrał i po uzyskaniu od kuratora Okręgu Szkolnego Lwowskiego Mariana Pytlakowskiego bezpłatnego urlopu na okres do 31 sierpnia 1931 objął w październiku 1929 kierownictwo Archiwum Miejskiego w Toruniu. Jednocześnie uczył historii w I Gimnazjum Męskim im. Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Zmarł we Lwowie 28 grudnia 1930. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim. Odznaczony Krzyżem Obrony Lwowa.

Jego żoną (od 1926) była Zofia Helena ze Szczurkiewiczów, mieli syna Lesława Teofila Juliana.

Zainteresowania naukowe, funkcje społeczne

Jego zainteresowania naukowe i prace dotyczyły: etnografii, dziejów ziem południowo-wschodnich Rzeczypospolitej, historii Zamościa, dydaktyki nauczania historii, metrologii (dziejów miar i wag w Polsce), heraldyki i genealogii, archiwistyki i historii prawa polskiego. Autor ponad 120 publikacji naukowych zamieszczonych w wydawnictwach zwartych, czasopismach, rocznikach i księgach pamiątkowych.

8 marca 1925 został wybrany sekretarzem Polskiego Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie[1]. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego, Towarzystwa dla Popierania Nauki Polskiej we Lwowie, Towarzystwa Przyjaciół Zamościa, Towarzystwa Bibliofilów im. Joachima Lelewela w Toruniu i Tymczasowego Komitetu dla Stworzenia Muzeum Pomorskiego w Toruniu. Członek Zarządu Towarzystwa Naukowego w Toruniu, prezes Związku Zawodowego Nauczycieli Szkół Średnich we Lwowie. Współpracownik Komisji Historycznej Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie.

Upamiętnienie

Jego imię nosi ulica w Zamościu.

Prace

Artykuły:

117-125

Wydawnictwa zwarte

[2]; il.; 23 cm. (Biblioteka Lwowska; 33), Rec.: Bielecki, E. Miesięcznik Heraldyczny. – 1934, s. 13-14

(Biblioteczka Dydaktyczna; 8), Rec.: Kulczyńska H. // Muzeum. – 1923,s. 217

(Biblioteczka „Kroniki Powiatu Zamojskiego”

(Poradniki Nauczycielskie; t. 2)

Przypisy

Bibliografia, literatura

Linki zewnętrzne