Sahn (arabcha: صَحْن) – islom meʼmorchiligida hovli, ayniqsa, masjid hovlisiga nisbatan qoʻllaniladigan atama[1][2][3]. Aksariyat anʼanaviy masjidlarda katta markaziy sahn mavjud boʻlib, har tomondan rivaq yoki arkada bilan oʻralgan boʻladi. Anʼanaviy islomiy dizaynida yaratilgan turar-joylar va mahallalarda shaxsiy sahnlar boʻlishi mumkin.
Sahn Islom dunyosidagi diniy binolar va turar-joylarda keng tarqalgan element hisoblanadi. Rohiblar cherkovi Yevropa oʻrta asr meʼmorchiligi va diniy binolarida sahnning ekvivalentidir.
Sahn (صَحْن) soʻzi arabcha tildan olingan boʻlib, hovli degan maʼnoni anglatadi[4].
Dastlab sahn turar-joy binolari uchun majmua devorlari ichida xavfsiz va shaxsiy muhit sifatida qurilgan. Shumerning Ur shahrida uchinchi Ur sulolasi davriga oid (miloddan avvalgi 2100–2000) sahn xarobalari topilgan.
Koʻpgina masjid hovlilarida (sahn) jamoat foydalanishi mumkin boʻlgan favvora mavjud boʻlib, u yerda musulmonlar namozdan oldin tahorat olishlari mumkin[5]. Milodiy 706-yilda Damashqda qurilgan Umaviylar masjidi[6] islom meʼmorchiligiga oid sahnning eng qadimgi namunasi mavjud. Masjidning uzunligi 122,5 metr, eni 50 metr boʻlgan toʻrtburchak shakldagi hovlisi uch tomondan ustunli ayvon (rivaq) bilan oʻralgan[7].
Islom meʼmorchiligida shahndan foydalanish XX asr oʻrtalariga qadar davom etgan, keyinchalik zamonaviy arxitektura islom madaniyatlarining turar-joy va jamoat binolari dizayniga taʼsir qila boshlagan.
Deyarli har bir tarixiy yoki anʼanaviy masjidda sahn mavjud. Ushbu elementdan Oʻrta Sharq mamlakatlari masjidlarida foydalanish koʻpchilik islomiy mamlakatlarning masjid namunalarida uchraydi.
Anʼanaviy masjid sahnlari har tomondan rivaq bilan oʻralgan. Ular, shuningdek, tahorat va ichimlik suvi uchun oqar favvoralar, masalan, hovuz kabi favvorali suv havzalarini oʻz ichiga oladi.
Masjid va boshqa turar-joy binolarida sahnning boʻlishi diniy jihatdan taʼqiqlanmagan, ammo sahn qurish anʼanasi, ayniqsa, XX asrdan keyin yoʻqola boshlagan.
Odatda, uyning asosiy kirish joyi toʻgʻridan-toʻgʻri sahnga olib kelmaydi. Unga majaz (arabcha: مجاز; mağāz) deb ataladigan yoʻlak orqali boriladi.